همایش بین المللی و خلیج فارس و تحولات منطقه ای در تاریخ 21/11/82 برگزار گردید. در جلسه افتتاحیه این همایش، پس از قرائت پیام ریاست جمهوری و سخنرانی وزیر امور خارجه درباره چالش در منطقه خلیج فارس و تعامل کشورهای اسلامی خصوصاً ایران با کشور عراق پس از سقوط رژیم بعث و اشغال آن کشور بود. در این نشست چند نفر از کارشناسان مقاله های خود را ارایه کردند.
آقای هابیل برند یبلیوکوبیک از آلمان به عنوان نخستین سخنران، بحث اصول، راهبردها و اهداف سیاست خارجی دولت بوش در منطقه خلیج فارس را بررسی کرد. وی گفت پس از یازده سپتامبر، دو عامل به سیاست خارجی دولت کنونی امریکا افزوده شده است که برای منطقه خلیج فارس و خاورمیانه در نظر گرفته شده است:
1. ماهیت تقویت شده قدرت ایالت متحده به عنوان قدرت جهانی مدعی تعقیب تروریسم در هر نقطه از جهان شده است.
2. ابزارهای راهبردی مرکز سیاست خارجی، گسترة منظمی از قدرت، ابزار دیپلماتیک و نیروی نظامی را در اختیار دارد.
سخنران بعدی خانم اوزلی تورکاولی استاد دانشگاه آنکارا دربارة رابطه ترکیه و امریکا و عکس العمل عدم تصویب مجلس این کشور برای استفاده از خاک این کشور به عنوان پایگاه نظامی برای حمله به عراق پرداخت و در ادامه تصویب قانونی برای شرکت در یاری به کشورهای اشغالگر عراق را مورد بررسی قرار داد و نتیجه گرفت که این پارادوکس نشان از عدم انسجام و درک بهتر منافع ملی در نظم بعد از جنگ سرد تلقی می گردد ولی از تاثیر گروه های متعارض دارای منافع خاص نیز نباید غافل شد...
خانم اوزدن اکتا از دانشگاه ترکیه، به مباحث پیرامون رابطه امریکا و ترکیه در رابطه با چالش های پیش آمده بین آمریکا و عراق پرداخت. عدم همکاری مجلس ترکیه برای ایجاد پایگاه امریکا در جنگ علیه عراق و دغدغه ترکیه برای تجزیه عراق و تهدید منطقه کردنشین ترکیه، از جمله مباحثی بود که وی به آن اشاره کرد.
خانم اوزدن اکتاو دلایل سوءظن ترکیه به فعالیت های امریکا و تاثیر آن بر سیاست ترکیه را مورد بحث و بررسی قرار داد.
نیل پاتریک از انگلیس به کاربرد قدرت نظامی در مسایل خاورمیانه و خلیج فارس و امنیت منطقه ای که آمریکا در پی آن است، اشاره کرد و پیش بینی کرد که در آینده، قدرت آمریکا به موازنه قدرت بین المللی به قبل از سال 1991 برخواهد گشت. وی آینده سیاست خارجی و دفاعی اروپایی را مورد بررسی قرار داده و اظهار داشت که ممکن است اروپا بر روند امنیتی منطقه خلیج فارس تاثیر بگذارد و در مورد سیاست های امریکا تاثیرگذار باشد.
دکتر طاهره ابراهیمی از اساتید دانشگاه آزاد از سخنرانان دیگر همایش بودند. وی در سخنانش نسبت به مسایل پس از حادثه 11 سپتامبر و حمله آمریکا به افغانستان و عراق پرداخت و اذعان داشت حضور امریکا در خلیج فارس بر اساس سیاست سلطه جویانه بوده که این حضور همراه با رویارویی و بهره جویی بوده و عین حال در بی ثباتی منطقه نیز نقش زیادی داشته است. ایشان برای امنیت منطقه سه الگو مدنظر داشت که کشورهای منطقه ای چاره ای جز انتخاب یکی از آنها را ندارند: یا باید ترتیبات امنیتی کشورهای منطقه، مستقل از سیاست های امریکا باشد، و یا ترتیبات امنیتی کشورهای منطقه موازی با سیاست های امریکا باشد یا همان باشد که آمریکا طراحی کرده است. وی نتیجه گیری کرد که اگر الگوی اول را انتخاب کنند در صورتی که کشورهای منطقه تعریفی واحد از امنیت داشته باشند، می توانند به این مهم دست یابند.
افراد دیگر که در این همایش سخنرانی کردند عبارت بودند از:
آقایان سجاد پور رئیس دفتر مطالعات سیاسی وزارت خانه، فارق حساب رئیس مرکز مطالعات سیاسی دانشگاه پنجاب پاکستان، حق جو رئیس دفتر مطالعات سیاسی وزارت خارجه افغانستان، ایمان خدام اوغلو از آذربایجان و کریستف بوسک از انگلستان که هر کدام مباحث مهمی را مطرح ساختند.
به طور کلی بحث های مطرح شده در این همایش دربارة مباحث اقتصادی، امنیتی و محیط زیست در منطقه خلیج فارس و اشغال عراق توسط امریکا بوده که در پایان نشست روز اول وزیر دفاع جمهوری اسلامی به سخنرانی پرداخت.
