کنگره ی بین المللی غدیر

مرکز مدیریت حوزه ی عملیه قم، با همکاری ستاد بزرگ داشت غدیر قم، بنیاد بین المللی غدیر و مجمع جهانی اهل بیت(علیهم السلا م)، کنگره ی بین المللی غدیر را، در روز پنجشنبه 8/11/83، با حضور علما و شخصیت های داخلی و خارجی برگزار کرد.

در این کنگره آیت الله مکارم شیرازی سخن گفت. ایشان با استناد به حدیثی از کتاب الغدیر بر دوست داری علی(ع) تأکید ورزید؛ علاوه بر محبت ودوستی ایشان و امامان(علیهم السلا م) را خواسته ی محمدبن مصطفی(ص) خواند و برای مخالفان حدیث غدیر دو جبهه بر شمرد:

1. به فراموشی سپردن اصل روایت غدیر؛

2. از میان بردن محتوای غدیر به این معنا که حدیث غدیر محتوای چندانی را فراروی مخاطب نمی نهد.

آیت الله مکارم شیرازی مخاطبان را در مواجه با آیه ی شریفه «یا ایهاالرسول بلغ ما انزل الیک و ان لم تفعل فما بلغت رسالتک و الله یعصمک من الناس» به دو پرسش مهم و اساسی زیر رهنمون شد:

1. چه برنامه ی تبلیغی ای بود که تا آخر عمر پیامبر(ص) زمین مانده و لا زم بود ابلا غ گردد؟

2. چه برنامه ای بوده که ابلا غ آن وحشت آفرین بوده که خداوند برای زدودن غم حضرت رسول اکرم(ص) «... والله یعصمک من الناس» را قید می کند؟

ایشان، درادامه پی گیری، گفتمان ها را، میان علمای اسلا م به صورت منطقی و دوستانه، امری ضروری دانست و بر نگارش فشرده ای از حدیث غدیر، همراه با منابع دست اول از مرحوم علا مه امینی، میرحامد حسین هندی و... توصیه کرد. همچنین فراگیری حدیث و خطبه ی غدیر را، برای جوانان مسلمان، لا زم تلقی نمود.

در این کنگره آیت الله استادی نیز سخن گفت. ایشان امامت را، با استفاده از قرآن مجید، روایات و براهین عقلی، ادله ی نبوت دانست و در ادامه، با اشاره به این که امام امت(ره) پرچم دار شعار دوستی و برادری شیعه با اهل سنت بود تأکید کرد: «مسأله ی امامت و تشیع در شمار مسایلی بود که امام(ره) برای آن بیش از هر چیز ارزش و بها قایل بودند».

در این کنگره، آیت الله جوادی آملی نیز غدیر را از دیدگاه قرآن و روایات بررسی کرد و دوری جستن از ولا یت امیرمؤمنان (ع) را خروج از ایمان دانست.

ایشان درباره ی اهمیت قضیه ی ولا یت علی بن ابی طالب(ع) به خطبه ی نورانی حضرت رسول (ص) اشاره کرد؛ به اعتقاد وی از این که حضرت رسول(ع) پس از اعتراف گرفتن از مردم با این جمله که «الست اولی بکم من انفسکم» جمله ی «من کنت مولا ه فهذا علی مولا ه» را گوشزد کردند، چنین بر میآید که ولا یت حضرت علی(ع) امری مهم بوده است.

ایشان، با اشاره به حقانیت خلا فت الهی انبیا وا ئمه ی اطهار(علیهم السلا م) علی(ع) را مشمول حدیث شریف قرب نوافل یاد کرد و افزود: «علی(ع) محب ومحبوب خداست و هر کس محب و محبوب خدا باشد ذات اقدس الله مجاری ادراکی و تحریکی او را تأمین می کند. وقتی علی(ع) را به عنوان معصوم کامل شناختیم معنای حقیقی خطبه ی حضرت رسول(ص) "علی مع الحق یدور معه حیث مادار" مشخص می شود».

آیت الله جوادی آملی، در ادامه، با استناد به حدیثی از حضرت رسول اکرم(ص) حق را علی مدار معرفی کرد و در توضیح این مطلب که چگونه «حق» علی مدار است نه علی «حق مدار»، گفت: «اگر حدیث پیامبر گرامی(ص) (لاعطین الرایه` غداً رجلا ً...) را صغرای قیاس و حدیث "قرب النوافل" را کبرای قیاس قرار دهیم و علی(ع) را طبق قول حضرت رسول(ص) محب الله و محبوب خدا بشناسیم، در نتیجه می توانیم بگوییم هر کس محبوب خدا باشد، خداوند مجاری ادراکی وتحریکی او را در مقام فعل کاملا ً بر عهده می گیرد. پس خداوند اندیشه و انگیزه ی علوی(ع) را در مقام فعل به عهده گرفته و اگر خداوند علم و عمل کسی را، در مقام فعل، به عهده گیرد، آن کس معصوم مطلق است».

ایشان، در پایان، علی(ع) را مبین و مفسر کلا م حق قلمداد نمود و استناد به آیه ی شریفه ی «لتبین للناس مانزل الیهم...»(نحل، 144) علی(ع)، ائمه (علیهم السلا م) و رسول (ص) مبنی بر این که از یک نورند، مفسران قرآن و مخاطبان آیه ی مزبور خواند.

در این کنگره، دبیر کل بنیاد بین المللی غدیر سخن گفت. وی طی سخنان خود غدیر را بزرگ ترین حادثه ی اسلا م نامید.

آیت الله خزعلی، با استناد به آیات، روایات و تاریخ اسلا م علی(ع) را مساوی ایمان و دست کشیدن از او را مساوی با ارتداد دانست و درباره ی اهمیت غدیر گفت: «بیان و ابلا غ ولا یت علی(ع) با 23 سال رسالت پیامبر اکرم(ص) برابر است، چرا که خداوند می فرماید: "یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک..."». ایشان رسالت پیامبر(ص) را منهای علی(ع) بی اساس و بی اعتبار خواند.

دبیرکل بنیاد بین المللی غدیر، با اشاره به خطبه ی 192 نهج البلا غه گفت: «پیامبر(ص) هر روز یک اخلا ق را برای من بیان و مرا امر کرد اطاعت کنم. هنوز وحی نیامده بود که من در تربیت اخلا قی او بودم. وقتی میآمد، در نتیجه ی آن تربیت، نور وحی را می دیدم و بوی نبوت را استشمام می کردم».

وی، در ادامه، لفظ ولا یت را به معنای اولی و سرپرست عنوان کرد وسه دلیل به این مدعا اقامه نمود:

1. معقول نیست که رسول اکرم(ص) سه روز مردم را از حرکت نگه دارد و فقط به دوست داری علی(ع) تأکید ورزد. علا وه بر این که پیش از این در سوره ی توبه (آیه 71) (والمؤمنون والمؤمنات بعضهم اولیاء بعض) این مطلب یادآوری شده بود؛

2. اگر منظور حضرت صرفاً محبت نسبت به علی(ع) بود دیگر ذکر «بعد از من» معنا نداشت؛

3. شعرای زمان مانند حسان بن ثابت انصاری «ولی» را به معنای امام تلقی کرده اند.

آیت الله خزعلی، در پایان، به سالگرد پیروزی شکوهمند انقلا ب اسلا می اشاره و آن را بعد از اسلا م بزرگ ترین حادثه عنوان کرد. همچنین شخصیت امام(ره) را بی نظیر دانست و هدف قیام امام(ره) را، با استناد به قول ایشان سه امر، زیر قلمداد نمود:

1. پیاده کردن حکومت اسلا می در ایران؛

2. بیداری مسلمانان خفته؛

3. آماده کردن مقدمات ظهور امام زمان(عج).