در پی درج مقاله «نمایشگاه نرم افزار علوم اسلامی در ترازوی سنجش » که به نقد و بررسی نحوه برگزاری این نمایشگاه سالانه و سپس ارائه پیشنهادهایی جهت تقویت و پر بارتر کردن آن پرداخته بود; نامه ای از سوی حجة الاسلام بهرامی مسئول برگزاری نمایشگاههای مرکز به دست ما رسید که متن آن بدون هر گونه توضیح جدیدی از سوی نشریه، عینا جهت اطلاع خوانندگان درج می شود. بدیهی است خوانندگان محترمی که مقاله یاد شده را در پیش شماره دوم مطالعه کرده اند، خود خواهند توانست با توجه به مجموع مطالب ذکر شده، به قضاوت مناسبی در این زمینه دست یابند. از آقای بهرامی نیز به خاطر ارسال این نامه سپاسگذاریم.
(ره آوردنور)
با تقدیم سلام و آرزوی موفقیت برای دست اندرکاران نشریه ره آورد نور; به عرض می رساند که مقاله «نمایشگاه نرم افزار علوم اسلامی در ترازوی سنجش » که در پیش شماره دوم درج شده بود ملاحظه گردید.
ابتدا باید از توجه آن برادران گرامی به نمایشگاه مزبور و نحوه برگزاری نمایشگاه که با ذکر جزئیات به بررسی و تحلیل آن همت گمارده بودید تشکر کنم. به نظر رسید جهت رفع برخی ابهامات، مطالبی چند را بتوان یادآور شد تا در صورت صلاحدید آن عزیزان در شماره آتی نشریه درج گردیده و به نظر خوانندگان گرامی برسد و بدین وسیله تصویر شفافتری از کم و کیف نمایشگاه از نظر برگزار کنندگان آن نیز ارائه گردد.
در مقاله یاد شده، پس از ذکر کلیاتی در خصوص اهمیت برگزاری نمایشگاه نرم افزار علوم اسلامی به عنوان یک رویداد مهم فرهنگی در این عرصه، مشخصا پیشنهادهایی جهت برگزاری هر چه بهتر نمایشگاه ارائه گردیده بود. این جانب به عنوان مسئول و برگزار کننده این نمایشگاه با اذعان به وجود برخی کاستیها و نواقص در کار نمایشگاه، از این ارائه طریق و هرگونه پیشنهاد دیگری که در این باره داده شود استقبال می نمایم. در عین حال ذکر پاره ای نکات به منظور روشن تر شدن موضوع لازم است. این ملاحظات به طور خلاصه، شامل ذکر پاره ای از تنگناهای موجود، اشاره به گوشه ای از فعالیتهای انجام شده و نیز اهداف و خط مشی هایی که ما برای آینده در نظر داشته ایم و بالاخره ناظر به پیشنهاد تشکیل کمیته های سه گانه مذکور از سوی نویسنده محترم مقاله است.
آنچه در مورد تبلیغات می توان گفت این است که ما در محدوده بودجه ای معین و محدود حرکت می کنیم. با توجه به اینکه بیشتر این بودجه صرف تبلیغات می شود، تصور ما این است که در محدوده توانایی خودمان، هم از جهت بودجه و هم از جهت امکانات، تبلیغات نسبتا خوبی را در سطح کشور انجام داده ایم.
از جمله کارهایی که در این زمینه صورت گرفته است چاپ پوستر، کتابچه، کارت دعوت، نامه، بوم و انواع تبلیغات شهری مخصوص سطح قم و... بوده است. علاوه بر اینها می توان به انعکاس خبری نمایشگاه در قالب مصاحبه با صدا و سیما، مطبوعات و مجلات مختلف اشاره کرد. در هر حال به نظر می رسد که انجام همین مقدار فعالیت تبلیغی با توجه به امکانات محدود یاد شده، قابل قبول باشد اگر چه ما هنوز آن را در خور نمایشگاهی با این عظمت نمی دانیم.
از فعالیتهای مرکز که بگذریم، این نمایشگاه سالانه به عنوان بزرگترین رخداد فرهنگی حوزوی مطرح می شود. لذا شایسته است تمام رسانه ها اعم از صدا و سیما و مطبوعات آن را سرلوحه تبلیغات و سر خط بخشهای خبری خود قرار دهند زیرا چنین نمایشگاهی در واقع در راستای غنای فرهنگی قشر جوان بویژه برگزیدگان این طبقه برپا می شود. بهتر است مشکل کمبود تبلیغات را مدیریت محترم مرکز با هماهنگی مدیریت حوزه علمیه قم، صدا و سیما، وزارت ارشاد و مراکز فرهنگی مربوط حل کنند.
به راستی چگونه است که برای مثال نمایشگاه قرآنی تهران می تواند از آن همه تبلیغات گسترده در رسانه ها برخوردار باشد در حالی که نمایشگاه سراسری نرم افزار علوم اسلامی هم از جهت محتوای علمی و هم از سایر جهات، به مراتب از نمایشگاه قرآن وسیع تر و متنوع تر است و به جرات می توان گفت که در نمایشگاه قرآنی تهران، به واقع فقط گوشه ای کوچک از نمایشگاه نرم افزار علوم اسلامی به نمایش گذاشته می شود؟ جز این است که بگوییم «متاسفانه سهم تبلیغات در رخدادهای فرهنگی کشور عادلانه نیست »؟
اکنون به لطف الهی، مرکز با همه محدودیتهای خود توانسته است با برگزاری نمایشگاههای سراسری و از طریق راههای ارتباطی خود، خیل عظیم دین باوران و فرهنگ دوستان را - به بهانه برگزاری نمایشگاههای سراسری نرم افزار - با معارف بلند امامان معصوم علیهم السلام آشنا نماید، قشر جوان را با برنامه های کامپیوتری به سوی تعلیم و تربیت اسلامی سوق دهد و هر ساله میزبان مجموعه تولید کنندگان نرم افزارهای علوم اسلامی باشد. از این رو و با توجه به جمیع جهات یاد شده، مرکز باید مراقب باشد تا مبادا نمایشگاه حالت تکراری پیدا کند و دستاوردهای جدیدی را به دنبال نداشته باشد چرا که این امر خطری جدی در این زمینه به حساب می آید و موجب واپس زدن اقبال عمومی از چنین نمایشگاههایی خواهد بود. لذا برای نیفتادن در این ورطه، بهتر است ضمن آن که برای جوانان و نوجوانان برنامه های متنوعی را تدارک می بیند، در جهت ارتقای سطح کیفی و کمی نمایشگاه نیز به جد تلاش کند به طوری که محتوای علمی و فرهنگی نمایشگاه سال به سال افزونتر شود.
اگر چه بحمدالله اکنون نمایشگاه ما دیگر نمایشگاه چند سال قبل نیست، هزاران استاد حوزه و دانشگاه، طلبه و دانشجو، و محقق و اندیشمند از این نمایشگاه دیدن می کنند. بدیهی است باید متناسب با نیازهای روز حرکت کنیم و پذیرای طرحهای جدید باشیم در حالی که اگر از نظرات دیگران در ارتباط تنگاتنگ با مراکز اطلاع رسانی و مؤسسات تولید کننده بی خبر باشیم، نمی توانیم پاسخگوی این همه طلب و نیاز در عرصه فرهنگ و اندیشه باشیم.
در خصوص سامان بخشی به محصولات و تولیدات نرم افزارهای علوم اسلامی، مسئله تاسیس شورای انفورماتیک علوم اسلامی را باید مطرح کرد، تولید نرم افزار و حق التالیف را قانونمند نمود، و هماهنگی در تولید و عدم انجام کار تکراری را مد نظر قرار داد.
تامین بودجه برای مؤسسات ضعیف و درخواست بودجه از مراکز ذی صلاح را نیز باید مورد مطالعه قرار داد و الا در آینده ای نه چندان دور مراکز ضعیف از صحنه خارج خواهند شد و همچنین با دهها مشکل دیگر که تولید کنندگان نرم افزار در کشور با آن روبرو هستند مواجه خواهیم بود. در حالی که این نمایشگاهها بهترین و تنها جایگاهی است که با تلاش و هم فکری مؤسسات نرم افزاری علوم اسلامی و... می توان نسبت به برطرف کردن این نارساییها تصمیم گرفت و اقدام نمود.
آنچه گفته شد گوشه ای از اهدافی است که در این نمایشگاه سالانه باید به آن برسیم. البته تحقق این مهم جز با همت بلند مرکز و صرف وقت مدیران و استفاده از افکار و اندیشه دیگران امکان پذیر نیست; و در این جهت این جانب از دوستانم در مرکز انتظار همکاری و همراهی دارم.
البته این راه درازی است که باید آن را طی کرد. و لیکن زحمت و مشقت، دلیل بر عدم امکان نمی شود.
و بالاخره این که مرکز باید به سوی برگزاری نمایشگاه بین المللی و یا حداقل منطقه ای کشورهای اسلامی حرکت کند.
در مورد پیشنهادهای نشریه محترم مبنی بر تشکیل کمیته های فرهنگی، تبلیغی، تخصصی، ارزیابی و اقتصادی مالی باید عرض کنم اولا خوب بود دوستانمان در نشریه قبل از درج مقاله از نزدیک در جریان ماوقع قرار می گرفتند وثانیا بعضی از این کمیته ها از جمله کمیته تبلیغاتی، در نمایشگاه گذشته تشکیل شد، و در حد توان تبلیغات بسیار خوبی را هم انجام داد که ذیلا به پاره ای از مهمترین آنها اشاره می شود:
1- درج آگهی در روزنامه های مختلف و مجله ها
2- مصاحبه با خبرنگاران مطبوعات (اعم از روزنامه ها و همچنین در چند نوبت با مجلات) و صدا و سیما
3- پخش تیزر تبلیغاتی از طریق صدا و سیما
4- چاپ 5000 پوستر و ارسال به تمامی دانشگاهها، حوزه ها، دفاتر سازمان تبلیغات، نهادهای نمایندگی رهبری در دانشگاهها و بعلاوه در سطح شهر قم و تهران
5- چاپ کتابچه نمایشگاه در تیراژ 2200 نسخه و ارسال آن برای تمامی مسئولان کشور از جمله وزرا، مدیران کل استان، 400 حوزه علمیه در سراسر کشور، 380 دانشگاه، 80 دفتر سازمان تبلیغات، و نهادهای نمایندگی ولی فقیه
6- تهیه خبرنامه که علاوه بر پخش در سالن نمایشگاه برای مراکز فرهنگی، دانشگاه قم و مدیران کل فرهنگی استان ارسال گردید
7- قرار گرفتن محتوای کتابچه نمایشگاه، مصاحبه ها، خبرنامه ها، و تمامی اطلاعات نمایشگاه روی شبکه BBS و شبکه جهانی اطلاع رسانی نور
8- ارسال بیش از 4000 کارت دعوت و 4000 نامه از طرف ستاد به مسئولان حوزه های علمیه، امامان جمعه، قشرهای فرهنگی، محققان و شخصیتها در سراسر کشور
9- اختصاص یک ساعت از برنامه تلویزیون از سیمای استان به معرفی نمایشگاه و فعالیتهای مرکز تحقیقات
10- پخش چند برنامه متنوع از نمایشگاه در برنامه خانواده سیمای جمهوری اسلامی ایران
11- پخش چند نوبت خبر از سیمای استان
در بخش کمیته اقتصادی و مالی، سعی بر این بوده است که بتوانیم مساعدت قابل ملاحظه ای به شرکت کنندگان در نمایشگاه بنماییم. توضیح این که اگر چه رویه معمول هر نمایشگاهی این است که مقدار قابل توجهی از هزینه ها را از درآمد نمایشگاه تامین می کنند اما ما تاکنون بیش از 90% از هزینه ها را از بودجه خاص نمایشگاه تامین کرده و بابت هزینه نمایشگاه فقط مبلغ ناچیزی دریافت نموده ایم که این کمتر از 10% از هزینه های انجام شده است.
کاملا روشن است که این کار در حقیقت نوعی کمک اقتصادی به مراکز تولید کننده نرم افزار است که در نمایشگاهی با این هزینه و با این کیفیت خوب اطلاع رسانی و با آماده سازی فضایی مناسب و برخوردار از بازدید کنندگانی از سراسر کشور; بتوانند به نحوی شایسته خود را معرفی و برنامه هایشان را عرضه کنند.
پرداخت وام و بن خرید و یارانه نمایشگاهی بیش از مقدار مرسوم نیز پشتوانه خاصی را می طلبد که فعلا در حیطه کار ما نیست.
در مورد کمیته تخصصی و ارزیابی باید گفت تا به حال به علت مشکلات خاص خود چنین کمیته ای را نداشته ایم که البته منطقی است و باید این کمیته ایجاد شود.
از افتخارات ستاد نمایشگاه این بوده که سعی کرده است با این همه گستردگی کار، وقت زیادی را از مدیران مرکز و معاونتهای مختلف نگیرد و حتی در زمان برگزاری نمایشگاه، فعالیتهای مرکز تعطیل نبوده و ستاد در محدوده معاونت اطلاع رسانی کار خود را به پیش ببرد.
در نهایت باید گفت نمایشگاههای ما ضعفها و کاستیهایی داشته که ان شاءا... با همت برادران ایمانی و انتقادات و پیشنهادهای سازنده تمامی دوستداران و علاقه مندان این عرصه بهتر شود.
کمبود جا و نداشتن مکان ویژه برای ستاد نمایشگاه و واحدهای مربوط، عدم برخورداری از یک سالن تبلیغات و کمبود نیروی انسانی از مشکلات اساسی ای است که انشاءالله امید است برای مراحل بعدی برطرف شود. انتظار می رود با توجه به تجربیات گذشته، دوستانی که چه بسا لیاقت و شایستگی و تجربیاتی به مراتب ارزشمندتر از دست اندرکاران ستاد قبلی دارند، نسبت به نمایشگاه آینده بیشتر همت کنند و ستاد نمایشگاه را یاری دهند.
طلاب به یک مرکز ویژه مشاوره در امور کامپیوتری نیاز دارند
سردبیر نشریه ره آورد نور
سلام علیکم
نشریه ره آورد نور را دیدم. مدتی است که می خواستم مشکل نبود یک مرکز مشاوره ای را برای راهنمایی طلاب و فضلای حوزه در هنگام خرید کامپیوتر یا نرم افزار با مسئولان این امور در میان بگذارم اما نمی دانستم مقام مسئول برای در میان گذاشتن این مطالب چه کسی است؟
با خود فکر کردم تا این مطالب را به نشریه شما منعکس کنم; شاید به مراکز ذی ربط منتقل شود.
علی رغم پیشرفتهایی که طی چند سال گذشته در قم در زمینه کامپیوتر از جهت سخت افزاری و بویژه نرم افزاری حاصل شده لیکن به نظر می رسد در کنار این همه گسترش یک مرکز مشاوره سخت افزاری و نرم افزاری که قابل اطمینان و اعتماد طلاب باشد به وجود نیامده است و این در حالی است که همه در زمان خرید نیاز به مشاوره دارند. اطلاعات اولیه در موردخرید یا ارتقای کامپیوتر و همچنین نرم افزار و یا حتی مشکلات به وجود آمده در حین کار با رایانه را باید از این و آن گرفت که این امر نوعی مزاحمت پی در پی برای اشخاص یا مؤسسات به وجود می آورد. علاوه بر اینکه ممکن است در ضمن این مراجعات، بعضا اطلاعات غلطی نیز دریافت شود که به نوبه خود موجب ضرر و زیان و سردرگمی باشد. لذا بهتر است مراکزی که خدمات سخت افزاری و نرم افزاری به حوزه می دهند با هم یک مرکز مشاوره را ایجاد کنند که به صورت تلفنی، حضوری و یا از طریق شبکه ها به مسائل، مشکلات و نیازهای کاربران در سطح مراکز دینی و حوزوی و حتی عمومی پاسخ دهند. چنانچه حتی اگر از این بابت مبلغی نیز بخواهند دریافت کنند به نظر من بجاست و ما حاضر به پرداخت آن هستیم. بدیهی است که مبلغی که برای دریافت مشاوره صحیح پرداخت می کنیم بسیار کمتر از ضرر و زیانی است که از روی بی اطلاعی در خریدها با آن روبرو می شویم.
این جانب که از طلاب حوزه علمیه قم می باشم و چندین سال است رایانه در اختیار دارم، در برخی از موارد با مشکلاتی در کار روبرو می شوم که واقعا نمی دانم با چه مرجعی برای حل این مشکل باید صحبت کنم چرا که مراکز متعدد در قم هر کدام به گونه ای پاسخ می دهند. موارد بسیاری نیز اتفاق افتاده است که کامپیوتر را برده ایم و به ظاهر مشکل ما را حل کرده اند اما در منزل متوجه شده ایم که مشکلات جدید دیگری به آن افزوده اند! همچنین در ارتقای سیستم یا خرید کامپیوتر، متاسفانه گاهی مشاوره هایی داده اند که خالی از اغراض اقتصادی و سودجویانه نبوده است.متشکرم.
حوزه علمیه قم - محسن محسنی
عرصه را بر مراکز پژوهشی در استفاده از اینترنت تنگ نکنید
دفتر نشریه ره آورد نور
سلام
اولین پیش شماره ره آورد نور به دستم رسید، به عنوان شروع، کار خوبی بود. اما آنچه موجب نگارش این نامه شده، مطلبی است که تحت عنوان یک ابتکار جالب در نشریه درج گردیده بود. انشاءالله این چند سطر را از باب انتقاد سازنده پذیرا باشید.
اینترنت به نظر بنده در چند محور قابل بحث است. یکی اصل استفاده، دیگری حفظ حریمها و امنیت فرهنگی با استفاده از فیلترها و دیوار آتشین و پیامهای مراکز سرویس دهنده به استفاده کنندگان.
اما در مورد اصل استفاده از اینترنت، بحثهای زیادی مطرح شده که بعضی خوشبینانه و بعضی بدبینانه بوده است. فعلا در این خصوص وارد بحث نمی شوم و بنا را بر این می گذارم که ما ملزم به استفاده از آن هستیم چه به نحو اختیار و چه به نحو اجبار.
در محور دوم که استفاده از دیوار آتشین و فیلترهای کنترلی است، اصل به کارگیری این روش و موفقیت در آن جای بسی تشکر و تقدیر است. زیرا اینترنت پدیده ای بی حد و مرز است و این در حالی است که ما برای خود نوعی حد و حریم قائلیم و نمی توانیم اجازه دهیم هر چیزی بی حساب وارد زندگی مادی و معنوی ما شود.
این یک واقعیت است اما نباید ما را از حقایقی دیگر غافل کند. از جمله اینکه برخی از افراد را که دارای شرایطی خاص بوده و از نظر تحقیقاتی و پژوهشی نیازمند دسترسی به منابع خارجی - آن هم بدون هیچ مانع و محدودیتی - هستند نباید محدود کرد.
به بیان دیگر، همانطور که فقهای ما برای محققان و افراد ذی صلاح، در امر دسترسی به کتب ضاله هیچ منع شرعی قائل نمی شوند; در مورد اینترنت هم به عنوان یک وسیله اطلاع رسانی، شایسته است نسبت به استفاده محققان و پژوهشگران خصوصا در رشته های علوم انسانی تا آنجا که ممکن است موانع دسترسی به پایگاه ها را از میان برداشت. مضافا به اینکه به جهت ماهیت اینترنت هیچ وقت نمی توان مطمئن بود که بسیاری از آنچه را منع می کنیم حتما مضر است و آنچه را در دسترس قرار می دهیم لزوما مفید است.
بدین ترتیب پیشنهاد می شود کاربرها و یا محیطهای استفاده را ارزیابی کرده و بر حسب نیاز پایگاه هایی را بسته یا آزاد بگذاریم.
البته با توجه به انحصاری نبودن خدمات اینترنت و ظهور مراکز سرویس دهی هم عرض در این مدت کم و نیاز محققان به منابع - بدون مانع - در آینده نزدیک محققان راهی را انتخاب خواهند کرد که پاسخگوی نیاز آنان باشد هر چند هزینه بیشتری را برای آن پرداخت کنند.
و بالاخره راجع به روش و پیام مورد استفاده در دیوار آتشین که شبکه جهانی نور آن را به کار گرفته است چند نکته لازم به ذکر است:
اول اینکه این پیام اگر چه دارای بار ارزشی است و از آیه شریفه قرآن در آن استعانت جسته شده است اما این پیام برای عموم کاربران گویا نیست. وانگهی برای برخی، پس از آشکار شدن مفهوم آن، خوش آیند نیز نمی باشد. از این رو بهتر بود در این مورد پیامی فراهم شود که در آن ضمن عذرخواهی بسیار محترمانه، این مضمون درج و اعلام می شد که «امکان ارتباط با این نشانی وجود ندارد.»
دوم اینکه پیام «ساکنان نورا را به ظلمت راهی نیست » فقط در موارد منافی با اخلاق یا موارد مضر ظاهر نمی شود. بلکه علاوه بر آن شامل مواضع متعدد دیگری نیز می شود که در بسیاری از این موارد وقتی که از طریق IP دیگر (غیر از نور) کنترل شده، ملاحظه گردیده است که آن پایگاه دارای مضامین خلاف اخلاق نبوده است. تصور کنید که یک محقق در حال پیگیری اخبار مسلمین و مظلومیت مسلمانان فلسطین از طریق اینترنت است و در یک پایگاه خبری قطعه فیلمی از ظلم و ستم صهیونیستها نسبت به مسلمانان فلسطینی پیدا کرده، می خواهد آن را ببیند; با کنجکاوی و علاقه روی کلید Play کلیک می کند و ناگهان مقابل خود پیام «ساکنان نور را به ظلمت راهی نیست » را مشاهده می کند! به نظر شما این پیام در آن لحظه چه واکنشی را ایجاد می کند؟
با تشکر
یکی از طلاب حوزه علمیه قم