خواندن نمازهای یومیه در پنج وقت

عباس نظام زاده، شماره اشتراک 10335، از اصفهان

چرا در صدر اسلام و عصر برخی از امامان معصوم[1]، نمازهای یومیه را جدا می خواندند، ولی در این دوره در میان شیعه، نماز ظهر و عصر را بلافاصله و پشت سرهم می خوانند؟

اگر نمازهای پنجگانه در پنج وقت خوانده شود، بهتر است و همه مسلمانان این موضوع را قبول دارند. ولی نباید غفلت کرد که نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا هر کدام، یک وقت اختصاصی و یک وقت مشترک دارند.

در زمان پیامبر و امامان، غالباً این پنج نماز در پنج وقت جداگانه خوانده می شدند; یعنی هر یک از آنها را در وقت فضیلت خود اقامه می کردند. وقت فضیلت نماز ظهر حدوداً در ساعت اول ظهر بعد از اذان، وقت فضیلت نماز عصر حدوداً یک ساعت بعد از اذان ظهر به مدت یک ساعت، وقت فضیلت نماز مغرب از غروب تا ناپدید شدن سرخی آسمان در سمت مغرب، هنگام فضیلت نماز عشا از موقع ناپدید شدن سرخی مذکور تا یک سوم از شب و وقت فضیلت نماز صبح، از اذان صبح تا روشنایی هوا است.[2]

مراجع تقلید به پیروی از سنت پیامبر(ص) و امامان فتوا داده اند که مستحب است نمازهای یومیه در پنج وقت و هر کدام در وقت فضیلت خود خوانده شوند.[3]

اما روایاتی وجود دارد که در برخی موقعیت ها پیامبر(ص) و امامان نمازهای پنجگانه را در اول وقت می خواندند; یعنی بین نماز ظهر و عصر، و نماز مغرب و عشا فاصله نمی انداختند.[4]

خواندن نمازهای یومیه در پنج وقت (در اوقات فضیلتشان) واجب نیست، بلکه مستحب است، و با هم خواندن نیز جایز است، نه حرام. کسانی که اول وقت هر دو نماز را می خوانند، شاید از روی تنبلی باشد، لیکن دقت کنید که این کار حرام و خلاف دستور اسلام نیست.

در روایت آمده است که پیامبر(ص) حتی بدون عذر، نماز ظهر و عصر را با یک اذان و دو اقامه جمع می کردند، و نیز نماز مغرب و عشا را. در دنباله روایت گفته شده: این کار برای تسهیل امور مسلمانان است.[5]

براساس این روایات، پیامبری که تمام مستحبات را انجام داده، این مسئله را در برخی از موارد انجام نداده است. با وجود این گونه روایات است که برخی از فقیهان شیعه، استحباب نماز را در پنج وقت، به صورت مطلق فتوا نداده و در آن تأمل نموده اند.[6]

وانگهی دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم دنیای کار و فعالیت است. مسلمان ها باید از تمام دقایق زندگی حداکثر استفاده را بکنند. اگر بنا شود نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا را با فاصله بخوانند، به کار و زندگی آنان لطمه می خورد.