نوجوانی، سن بحران و طغیان

یکی از عمده مشکلاتی که خانواده ها در دوران رشد و بلوغ و مخصوصاً نوجوانی با آن مواجه هستند، سرکشی و طغیانگری فرزندشان است. او که تازه مفهوم بودن به معنای ارزشمندی را کشف کرده و می خواهد به دیگران نیز یادآور شود که من دیگر بزرگ شده ام و تمامی حقوقش را گستاخانه مطالبه می کند. به نظر شما رفتار صحیح چیست؟!
روانشناسان معتقدند طغیان نوجوانی در همه به وجود می آید، اما اینکه در برخی آرامتر و در برخی با هیجانات منفی نمایش داده می شود، ریشه در کودکی و نوجوانی دارد. افرادی که دوران کودکی آرام و کم دغدغه دارند، آنهایی هستند که دوران طغیان را نیز به آرامی سپری می کنند. البته ناگفته نماند که منظور از "به آرامی" آرامتر از نوجوانان رنجدیده و سختی کشیده است. برای درک بهتر مطلب مثالی می آورم:یک فنر را برای مدتی متراکم کنید و یک دفعه آن را رها کنید. چه اتفاقی می افتد؟ طبیعی است که هر چه فشار بیشتری روی فنر وارد کرده باشید، پرش و رهاسازی یا به عبارتی کنش و طغیان فنر بیشتر خواهد بود. چقدر متاسف می شوم وقتی می بینم یا می شنوم که والدینی به بهانه تربیت صحیح، کودکشان را ترور شخصیت می کنند. گویی نمی دانند دوران نوجوانی که گاهی آن را دوران رهاسازی انرژی نامیده اند، از راه خواهد رسید و کودکی که امروز ناتوان است، فردا به قدرت می رسد. بنابراین برای اینکه خانواده از آرامش بیشتری برخوردار باشد، لازم است دوران کودکی فرزندتان را هر چه بیشتر هموار کنید.
و اما آنهایی که مراقب کودکی فرزندتان نبودید؛ آیا به آخر راه رسیده اید؟ نگران نباشید اگر تاکنون نادرست رفتار کرده اید، هنوز فرصت جبران هست. در مقابل تمامی کنشهای هیجانی نوجوانتان فقط آرام باشید و به خاطر داشته باشید که اگر او نصیحت گریز است، فقط می خواهد بگوید من دیگر بزرگ شده ام. پس بزرگی اش را ارج نهید و به او بیش از پیش احترام بگذارید. چند سال بعد نوجوان شما جوانی برومند است و در شرف انتخاب همسر و تشکیل خانواده. او را در مشکلات زندگی وارد کنید و نظرات صحیحش را اجرا و نظرات نادرستش را با دلیل و برهان با نقد عادلانه و البته آگاهانه تحلیل کنید. هرچه بیشتر بهاء دهید، او آرام تر دوران طغیانش را سپری خواهد کرد.
بسیاری از والدین از این که نوجوان شان احترام شایسته به آنها نمی گذارد، نگرانند. اگر می خواهید نظرش را همیشه ارجح بر نظرتان نداند، فقط باید آگاه شوید. برخی از والدین حتی زحمت علم آموزی و به روز شدن را به خودشان نمی دهند. به یاد داشته باشید علم شما علم دیروز است، فرزند شما با علم و تکنولوژی امروز جهان، فاصله زیادی با شما دارد؛ اگر در طی دوران کودکی او با جامعه فرزندتان رشد نکنید، اگر شما چیزی نداشته باشید که به او بدهید، آیا منطقی است که او در جامعه امروز منطبق بر علم دیروز زندگی کند؟!
پس پدر و مادری که نوجوان دارید:
1-آرامش اساسی ترین رکن لازم در زندگی نوجوان شماست، آن را به بهترین نحو مهیا کنید.
2-فریاد او نشانگر قدرت طلبی اوست، سخاوتمندانه قدرت را در دستش بگذارید. (اما مراقب جایگاه واقعی پدر و مادر باشید.)
3-به جای پند و نصیحت، او را در موقعیت های گوناگون قرار دهید و نظرش را بخواهید.
4-به نظر نوجوانتان احترام بگذارید، چرا که او پدر یا مادر فرداست.
5-اگر مایلید محترمانه و نه به زور حرفهای شما را بپذیرد، علمتان را به روز کنید.
6-خواسته های شرعی اش را در حد توانتان انجام دهید.
7-نوجوانی دوران انقلاب هورمونهاست، مراقب باشید ناخواسته کاری نکنید که بخشی از شخصیتش شود. (ارتباط نامتعارف و پنهانی، پرخاش و توهین به والدین و ...)
8-در کل از هرگونه فشاری، حداقل برای دو سه سال بپرهیزید.
منبع:نشریه راه موفقیت، شماره 17.