این مترجم در گفتوگو با ایسنا درباره ترجمههای رونویسیشده با تأکید بر اینکه ضربه اولیه این کار بر روی مترجم اصلی است که زحمت ترجمه را کشیده، اظهار کرد: مترجمانی که از ترجمه دیگران رونویسی میکنند بیشترین نفع را میبرند، زیرا مطمئن هستند که کتاب به فروش میرود و اینها زحمتی برای آن نکشیدهاند. این موضوع برای من و دیگر همکارانم نیز اتفاق افتاده است. این کار اخلاقی نیست و به ضرر مترجم اصلی کتاب است.
او افزود: مترجمانی که از ترجمه دیگران رونویسی میکنند، نه تنها زبان مبدا را بلد نیستند، بلکه بر زبان مقصد نیز تسلطی ندارند، ممکن است فقط کلمات را جابهجا کنند و یا اینکه لحن ترجمه را به زبان محاوره نزدیک کنند.
چکاد با بیان اینکه بر خی مترجمان کتابسازی میکنند، گفت: به طور مثال مترجم کتابی را از شعرهای شاعران مختلف ایتالیایی، لهستانی، ترک و انگلیسی جمعآوری و منتشر میکند؛ مسلما این مترجم بر روی همه این زبانها تسلطی ندارد و فقط کتابسای کرده است.
او درباره ترجمههای تحتاللفظی نیز اظهار کرد: برخی مترجمان از گوگل ترنسلیت استفاده میکنند. ترجمه لغت به لغت بیشتر شبیه کار مکانیکی است و لغتی کم و زیاد ندارد که گاهی باعث میشود معنا به خوبی منتقل نشود. در واقع ترجمه انتقال معنا از زبان مبدا به زبان مقصد است و ترجمه خوب بازسازی و بازآفرینی متن به زبان جدید است که نیاز به خلاقیت دارد. بازآفرینی همان انتقال معنا و قدرت نثر و شعر است به زبان دیگر.
این مترجم خاطرنشان کرد: به نظرم کسی که شعر ترجمه میکند بهتر است شاعر باشد، یعنی علاوه بر تسلط بر هر دو زبان بر شعر نیز تسلط داشته باشد، حداقل شعرشناس باشد و یا از یک شاعر کمک بگیرد. در مورد نثر نیز علاوه بر تسلط مترجم بر روی نثر، لازم است کتاب ویراستاری شود و یک ویراستار کتاب را بخواند زیرا ویراستار در واقع تغییرات اندک اما ضروری انجام میدهد.
او با بان اینکه انگیزه مادی در ترجمههای همزمان و موازی نقش دارد، اظهار کرد: انگیزه مادی در ترجمه کتابهایی که جایزه نوبل و یا جوایز دیگر میبرند، دخیل است، زیرا مترجم و ناشر مطمئن است کتاب به فروش میرود، به همین دلیل هرگاه برنده نوبل اعلام میشود چند مترجم همزمان شروع به ترجمه کتابهای او میکنند.
چکاد با بیان اینکه ترجمه موازی ضرورتی ندارد، گفت: مترجمان حرفهای را میشناسم که اخلاق حرفهای دارند و به محض اینکه متوجه میشوند مترجم دیگری ترجمه انجام میدهد از ترجمه کتاب دست میکشند، زیرا این مترجمان به دنبال فروش و انگیزه مادی نیستند. ترجمه موازی را بیشتر مترجمان تازهکار انجام میدهند که معمولا ترجمه خوبی ندارند و کارشان ضعیف است.
این مترجم درباره بازترجمه کتابها نیز اظهار کرد: نیازی نیست که همه کتابها مجددا ترجمه شوند؛ در صورتی میتوان کتاب را دوباره ترجمه کرد که چندین سال از ترجمه آن گذشته باشد و به خاطر رشد زبان، زبان آن با زبان امروز فاصله پیدا کرده باشد.
او با بیان اینکه گاهی کیفیت ترجمهها به خاطر سرعت و اینکه زودتر روانه بازار شوند قربانی میشود اظهار کرد: مترجمانی هستند که به خاطر وجدان کاری که دارند در چاپهای بعدی نواقص ترجمه را که به خاطر سرعت در ترجمه رخ داده است رفع میکنند اما بسیاری دیگر همان ترجمه غلط غلوط را دوباره منتشر میکنند.