متن این گفت وگو برگرفته از سیره و احادیث نبوی است.
درباره طبیعت و کاشت درختان و گیاهان چه سفارش هایی دارید؟
از جمله چیزهایی که پاداش آن پس از مرگ هم دوام دارد، کندن نهر آب، حفر چاه و کاشت درخت است».
درباره درختان، براین باورم که هر کس درختی بنشاند، خداوند به اندازه میوه ای که از آن درخت به دست می آید، برایش پاداش ثبت می کند». درخت کاری به اندازه ای نیکوست که اگر رستاخیز به پا شد در حالی که نهالی در دست یکی از شما قرار باشد، چنان چه می تواند آن را بکارد، باید بکارد».
گل و گیاه را نیز دوست دارم و بهترین گل ها، گل سرخ است. سفارش می کنم هر گاه به یکی از شما گلی دادند، آن را ببوید و بر چشمانش بگذارد که آن، از بهشت است».
دربارة حیوانات چطور؟ آیا آنها هم دارای حقوقی هستند؟
بله، حیوانات نیز حقوق ویژه ای دارند. برای مثال، حیواناتی که مورد بهره برداری انسان ها هستند و بارکش آنهایند، شش حق به گردن صاحب خود دارد: هرگاه از آن پیاده شد، علفش دهد، هر گاه از آبی گذشت، آبش دهد، بی دلیل آن را نزند، بیش تر از قدرتش آن را بار نکند، بیش تر از توانش آن را راه نبرد و زیاد به روی آن ننشیند». هم چنین به صورت حیوانات سیلی نزنید؛ زیرا آنها حمد و تسبیح خدا می گویند» چه بسا مرکبی که از سوارش بهتر است و بیش تر از او خدا را اطاعت و یاد می کند».
هشدار داده ام که هر حیوان و پرنده اگر به ناحق کشته شود، روز قیامت با قاتل خود ستیز می کند»؛ حتی ممکن است انسان به خاطر آزار دادن حیوانات، به عذاب الهی مبتلا شود. یادم هست که دیدم زنی به جهنم می رفت، برای آن که گربه ای را بسته بود و چیزی به او نمی داد و نمی گذاشت از زمین چیزی بخورد تا این که مُرد». بار دیگری بود که دیدم زانوهای ماده شتری بسته شده و بارش همچنان بر دوشش بود، گفتم: صاحب این شتر کجاست؟ به او بگویید خودش را برای دادخواهی در قیامت آماده کند».
بنابراین، هر کس رحم کند، ولو درباره سر بریدن بچه گنجشکی باشد، خدا در روز قیامت به او رحم می کند» به طور کلی شما را از کشتن حیوانات نهی می کنم؛ مگر آنکه آزار برسانند.
چه حیوانی را دوست دارید و آیا در خانه حیوانی هم نگه می دارید؟
خروس سفید را دوست می دارم و معتقدم او پاسبان صاحبش است و تا هفت خانه دیگر را هم نگهبانی می کند. یک جفت کبوتر سرخ نیز در خانه دارم.
آیا به هرکه از نظر مالی به شما اظهار نیاز کند، کمک می کنید؟
هیچ وقت کسی را از خود نمی رانم، مگر این که چیزی نداشته باشم که آن وقت هم دعا می کنم و می گویم: خدا برساند» حتی به افرادی هم که مستحق نباشند، کمک می کنم تا مبادا نیازمند واقعی را رد کرده باشم. در هر صورت، جواب نه» به هیچ نیازمندی نمی دهم.
اگر شما ثروتمند بودید و مثلاً اندازه کوه احد، طلا داشتید، آن را چه می کردید؟
آن چه مرا شاد می کرد این بود که قبل از سه روز، آن را انفاق کنم مگر اندکی که برای ترویج دین نگه دارم.
چگونه صدقه می دهید؟ یعنی حدّ و اندازه اش چه قدر است؟
توصیه می کنم در صدقه پیرو من باشید؛ به اندازه ای کوشا باشید که گمان کنید در دادن صدقه در طول سال، اسراف می کنید.
متأسفانه امروزه ملاک ارزشیابی افراد، ثروت و مقام آنهاست دراین باره چه می فرمایید؟
من از همین می ترسیدم. حتی گفته بودم از فقر بر شما نمی ترسم، بلکه می ترسم به کثرت اموال افتخار کنید.»
برتری به مال و منال نیست. خداوند به من فرمود: گرامی ترین شما نزد خداوند، با تقواترین شماست». من نیز همین اعتقاد را دارم و معتقدم کسی که ثروتمند را گرامی بدارد و بینوا را تحقیر کند، در آسمان ها دشمن خدا نامیده می شود. از نظر من ثروتمند و بینوا یکسانند و من همیشه برای بینوا و دولتمرد یکسان دعا کرده ام.
چقدر قرآن می خوانید؟
هیچ کاری مرا از تلاوت قرآن باز نمی دارد. وقتی قرآن می خوانم، آیه ها را جدا از هم و با صوت خوش تلاوت می کنم. در حال ایستاده هم قرآن می خوانم.
برای ما بفرمایید چه وقت ها بیش تر دعا می کنید؟ از خدا چه می خواهید و اصلاً چگونه دعا می کنید؟
دعا سلاح مؤمن است.» من در مواقع مختلف، دعا می کنم؛ مقابل آیینه، هنگام سوار شدن بر مرکب، در مسافرت، برای پوشیدن لباس، برای ورود به مسجد یا خارج شدن از آن، سر سفره، برای دیدن و خوردن میوه، ورود به قبرستان، برای دفع شرّ دشمن و یا رفع ناراحتی و... حتی حین دستشویی رفتن و خوابیدن هم دعا می خوانم و می کوشم در هر حالی، به یاد خدا باشم و از او به دلیل نعمت هایی که داده است، تشکر کنم و بخواهم مرا بر بندگی خودش یاری کند. اما به طور کلی هنگام دعا، نشسته هستم و دستان خود را مانند شخص فقیری که غذا می خواهد، بلند می کنم.
چه ذکرهایی می گویید و کدام ذکر را بیش تر از همه؟
هر روز 360مرتبه، خدا را حمد می کنم و می گویم: الحمدللّه ربّ العالمین کثیراً علی کلّ حال».
جبرئیل به من فرمود: ای محمد در همه اوقات بگو الحمدللّه ربّ العالمین».
مگر خداوند نفرموده است: مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم» حتی خود شما در جایی فرموده اید: خدا را بخوانید و به اجابت آن یقین داشته باشید» می توانم بپرسم پس چرا گاهی دعایمان مستجاب نمی شود؟
قبول شدن هر کاری، مشروط به این است که موانع آن برداشته شده باشد. این که گاهی دعای ما مستجاب نمی شود به این دلیل است که موانع مختلفی سر راهمان قرار دارد. که البته آنها را خودِ ما ایجاد کرده ایم. مثلاً یکی از این موانع، غذای حرام است. شخصی که لقمه حرام می خورد و به دعا دست بلند می کند، چگونه انتظار دارد که دعایش مستحاب شود» باید درآمدها را پاک و حلال کرد تا دعاها مستجاب شود، زیرا هرگاه آدمی لقمه حرام به دهان خود ببرد تا چهل روز دعایی از او پذیرفته نمی شود».
مانع دیگر، غفلت و بی خبری است. بدانید که خداوند دعایی را که از دلی غافل و بی خبر باشد، نمی پذیرد» از دیگر موانع استجابت دعا، نگفتن نام خدا در آغاز دعاست. هر دعایی که با تمجید خدا آغاز نشود نافرجام است».
عدم شناختن خداوند، انجام گناه، درخواست کارهای نشدنی و ناروا و ناسازگاری دعا با حکمت الهی، ظلم و ستم به بندگان، و... نیز از دیگر موانع استجابت دعاست.
پس با این همه شرایط، معلوم نیست دعاهای ما به استجابت برسد؟!
به هرحال، هر عبادتی ضابطه ای دارد. اما ناگفته نماند پروردگار با حیا و بخشنده است و شرم دارد از این که بنده دست خواهش به سوی او بگشاید و او آن دست را خالی برگرداند». درهرحال باید از خدا خیر و صلاح خواست خداوند فرموده است: ای فرزند آدم، از فرمانی که به تو داده ام اطاعت کن و صلاح کار خود را به من نیاموز.
ادامه دارد
