غدیر فراتر از احساس و فکر بشر است؛ اما با این حال، لازم است که دیدگاه های ملل مختلف پیرامون غدیر تبیین گردد تا غدیر جهانی شود و از مظلومیت خارج گردد. نخستین گام در راه جهانی شدن غدیر به وسیله علامه امینی با کتاب ارزشمند «الغدیر» برداشته شد و این نقطه آغازی برای گفت و گو پیرامون غدیر است. ابراز احساسات و بیان اندیشه های مردمی که در سرزمین های مختلف زندگی می کنند و با فرهنگ های متفاوت رشد می یابند، غدیر را به نحو شایسته تری معرفی خواهد کرد.
اکنون شمّه ای از احساسات و اندیشه های دانش پژوهانی از کشورهای مختلف مقیم قم را که در برنامه گفتمان ملت ها درباره غدیر بیان شده، از نظر می گذرانیم.1
با علی علیه السلام تا غدیر
سیدمحمد سرورهاشمی، افغانستان
یا علی گویان، سوار بر رخش قلم می تازم تا هر چه زودتر به غدیر خم برسم؛ گویا حادثه سرنوشت سازی در شرف وقوع است که معیار و میزان شخصیت ها را رقم می زند.
پیامبر بزرگ اسلامصلی الله علیه وآله می خواهد به امر خدا در همین دنیا، امت خود را با علی علیه السلام بسنجد. در همین کره خاکی نفر به نفر فرزندان آدم را در مقیاس علی علیه السلام به نمایش گذارد. این برای آن است که بدانند سرنوشتشان با غدیر خم رقم می خورد؛ بهشتیان از غدیر، بهشتی می شوند و جهنمیان با افکار غدیر، جهنمی.
آری، آنان که در درخشش دست محمد و علیعلیه السلام تمام خواسته ها و آرزوهایشان را یافتند، از هر چه بوی غیر علیعلیه السلام می داد - با همه دل فریبی هایشان - چشم برداشتند.
امروز، روزی استثنایی است که پشت شیطان خواهد شکست. امروز تاریخ دیگر رقم خواهد خورد. امروز بشریت در آستانه بلوغ است. تمام نگاه های آسمان و زمین قافله ای را دنبال می کند که از مکه به سوی مدینه در حرکت است. این قافله استثنایی، می خواهد تقدیر انسانیت را به تقدیری حسن رقم زند.
این قافله عشق، زیر فرمان رسالت برای سعادت همیشگی بشریت قلعه ای را بنا می کند که تمام حوادث روزگار، هیچ وقت نمی تواند آسیبی به آن برساند. قلعه ولایت که اگر همه مردم داخل می شدند، خداوند جهنم را برای همیشه خاموش می کرد!
امروز، روز عجیبی است که خورشید با تمام توانش می تابد و همین امروز، تمام نور خویش را نثار انسانیت می کند. سیم که قرار ندارد و می خواهد پیام های مهم امروز را از این چمن به آن چمن ابلاغ کند. قلب زمین با غرور و افتخار، آتشین شده، همه پروانه های ولایت برای سوختن بی قراری می کنند. قدر بشریت آن قدر بالا است که ملائکه آسمان ها اشک شوق می ریزند. اکنون همه چیز محو تماشایند که امروز منفرد انسانیت است.
غدیر، ارزنده ترین پیام تاریخ
مظلوم علی اف، بلغارستان
چه عظیم بود روز غدیر! خورشید در نهایت اقتدار، کویر در نهایت روشنایی، جمعیت غلغله کنان! غوغایی بر پا شده بود. فریاد جرس ها شنیده می شد که داشتند مردم را به اجتماع کردن امر می نمودند. زمان ساکت و بی حرکت ایستاده بود. همه از وقوع حادثه ای استثنایی حکایت می کردند.
روشن بود که رسول خداصلی الله علیه وآله می خواست در کنار این عظمت ها، آخرین وصیت خود را به جا آورد. مردی که 23 سال مقاومت نمود و پیام ثقیل الهی را دریافت کرد و آموزگار تاریخ و جوامع تا روز قیامت گردید، اینک می خواست ارزنده ترین پیام خود را به مسلمانان ابلاغ نماید.
همه یک گوش و یک توجه شدند. قلوب، پذیرش چنین عظمتی را تا حدی میسر گردانیده بودند. بر سکویی بزرگ، ابرمرد هستی دست نوری از تبار هاشمی را در دست گرفته بود. این شخص، برای همه مسلمین آشنا بود. او رزمنده ترین رزمندگان، بزرگ ترین مجاهد تاریخ، نفس پیامبرصلی الله علیه وآله و ادامه دهنده نسل او بود.
چقدر این صحنه آدمی را به یاد خدا می انداخت! اشک از دیدگان مؤمنین جاری بود. آنها رهبر و مقتدای جدید خود را پیدا کرده بودند. پیامبرصلی الله علیه وآله با چه زبان ساده ای و با چه عبارات زیبا و کوتاهی، او را به جانشینی خویش برگزید و فرمود: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه». این گونه بود که ولایت الهی حفظ شد و دین کامل گردید.
غدیر و بشرگونه ای آسمانی
جبرئیل آبی اف، آذربایجان
غدیر روزی است که پیامبرصلی الله علیه وآله برای ابد راهبران و امامان امت را معرفی نمود.
غدیر روزی است که منافقان و دشمنان اسلام را مأیوس کرد.
غدیر روزی است که بشرگونه ای آسمانی، زمام امور امت را بر عهده گرفت.
غدیر روزی است که حقیقت از باطل و راه خدا از راه شیطان کشف شد.
غدیر روزی است که مؤمنان از مسلمانان دروغین شناخته شدند.
غدیر، صحرای سوزان و گودال نزول وحی است.
غدیر روزی سازنده و آینده ساز برای مسلمانان است.
غدیر، ضامن بقای اسلام محمدی... .
غدیر، ضامن محقَّق شدن اهداف خداوند در قرآن خاتم النبیین... .
غدیر، ضامن مصون ماندن قرآن از تحریف... .
غدیر، ضامن سعادت و رستگاری مسلمانان... .
غدیر، معرف و مفسر واقعی قرآن کریم... .
غدیر، نتیجه تبلیغ همه پیامبران... .
غدیر، روز نزول رحمت بر مسلمانان... .
غدیر، باعث بقای انسانیت... .
غدیر، روز اکمال دین و اتمام نعمت... .
غدیر، باعث بقا و پیشرفت علوم... .
غدیر، بالاترین فضیلت امیرالموءمنین، علی بن ابیطالبعلیه السلام ... .
پیش بینی خط نفاق در غدیر
انار سیدزاده، روسیه
در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله و به خصوص در خطبه آن بزرگوار در غدیر، بحث منافقین مطرح شده بود. پیامبرصلی الله علیه وآله می خواست با این روش، مردم را آگاه سازد تا منافقان بعد از ایشان، حکومت را از دست اهل آن خارج نکنند و در چنگ خود نگیرند. این هشدارها باعث می شد تا مردم با آنها همکاری نکنند و گول آنان را نخورند.
در نگاهی دیگر، پیامبرصلی الله علیه وآله با بیان مهدویت به مردم فهماند که نور مهدیعلیه السلام نور خداست و هر کس او را انکار کند، بر باطل است. خداوند به وسیله او، قدرت خود را نشان می دهد و به مردم می فهماند که اوست که خدا او را امید مظلومان قرار داده، با وجود او، مظلومان از طرف خدا روحیه می گیرند.
همچنین پیامبر خداصلی الله علیه وآله در خطبه غدیر، او را منتقم از ظالمانی که ظلم را در زمین گسترش داده اند، معرفی کرده و پیغام داده است که سرانجام همه آنها هلاک می شوند و عدل الهی در زمین اجرا می گردد.
غدیر و بار سنگین رسالت
مانگ مایومینو (محمد رفیع)، میانمار
ماجرای غدیر، داستانی است که آثار عمیقی را در جامعه اسلامی بر جا گذارده است و این آثار، تا زمان حال ادامه پیدا کرده است.
هنگامی که بخواهیم مسئله غدیر را از نظر قرآن و تاریخ بررسی کنیم، باید بگوییم که این واقعه، مسئله هدایت یک قوم و قبیله و یا یک شهر و کشور نیست، بلکه مسئله برداشتن بار سنگین رسالت و کامل کردن مسیر حق است.
این عمل، نیاز به شخصی دارد که اسلام جزئی از شخصیت و منش او باشد و مردم از او مسائل اسلامی را فرابگیرند و خود او احتیاج به سوءال کردن از احدی نداشته باشد؛ در حالی اکثریت مردم آن زمان جاهل بودند. این شخص کسی باید باشد که از تعصب طایفه گری به دور باشد و سابقه شرک و بت پرستی نداشته باشد؛ در حالی که ما می دانیم تمام مسلمین آن زمان، قبل از ایمان آوردن، بت پرست بودند و تنها علیعلیه السلام بود که در مقابل هیچ بتی سجده نکرد.
مخالفان غدیر
جمعه خان جعفری، پاکستان
غدیر، آفتاب درخشانی است که روشنی اش زمین و زمان را تا قیام قیامت در برگرفته، کور است چشمی که درخشش این آفتاب درخشان را نمی بیند.
غدیر، صدای ولایت امیرمؤمنانعلیه السلام از زبان رسول مسلمینصلی الله علیه وآله است که از سال دهم هجری تا کنون لحظه به لحظه گوش زمین و زمان آن را می شنود و کر است گوشی که صدای رسای آن را نمی شنود.
غدیر، حقیقتی است که هر دل حق شناسی آن را تصدیق کرده و می کند و بیمار است قلبی که این حقیقت آشکار را قبول نمی کند.
غدیر، نغمه ای است که بر هر زبان حق گو جاری شده، لال است زبانی که قدرت زمزمه آن را ندارد.
سرانجام غدیر، امری است الهی که تمام فرشتگان مقرب در برابر آن سر تسلیم خم کرده اند و ابلیس است کسی که سر خم نکند و تسلیم نشود.
غدیر، پیروزی نور در دنیای ظلمانی
سید شیراز حسین آقا، آمریکا
غدیر در دنیای ظلمانی می درخشد؛ همان گونه که نور در ظلمت می درخشد؛ ولی اهل ظلمت آن را درک نمی کنند. فتوّت و شجاعت امیر غدیر، با ایمان او و استقامتش عجین شد و در کنار بی رغبتی به دنیا قرار گرفت و این گونه دشمنان بسیاری برای او به وجود آورد؛ ولی اینها برای مثل او مهم نبود - چنان که خودش در موارد متعددی به آن شهادت داد - چرا که او تمایلی به دنیا نداشت .
مردم مسلمان در صدد مقابله با روم و فارس بودند؛ ولی صاحب ولایت غدیر، مقاصد والاتری برای امت مسلمان در نظر داشت. او احساس می کرد که پیروان محمدصلی الله علیه وآله به امراض شدیدتری مبتلا شده اند؛ در حالی که مردی چون او را سالیان درازی در میان خود داشته اند.
غدیر، هم پله رسالت
بشیر احمد صوفی، کشمیر
اهمیت غدیر در تاریخ اسلام، از روز مبعث کمتر نیست؛ زیرا مبعث برای نجات عالمیان از جهل و نادانی و سوق آنان به حق و حقیقت و کمال بشری و سعادت دنیوی و اخروی بود و ولایت ادامه این سعادت تا روز قیامت را ضمانت کرد.
غدیر روزی است که در آن روز نجات بشریت تا ابد تأمین شد؛ به شرط این که آن را بفهمند و به اهداف آن روز ایمان داشته باشند؛ نه این که بخٍّ بخٍّ بر زبان آورند و در دل نفاق یا تعصب و حسد داشته باشند و موجب نزول «سأل سائل» و آن عذاب دردناک گردند.
اهمیت غدیر را کسی نمی تواند منکر باشد؛ چون خداوند اهمیت آن را چنان بالا برده که جای چون و چرا برای هیچ کس باقی نگذاشته است؛ گر چه تعصبات مذهبی و امراض نفسانی بعضی را وادار کرده که منکر آن شوند و با آن که حقیقت را مثل روز روشن می دانند، ولی نمی خواهند انانیت خود را از دست بدهند!
غدیر هم پله رسالت قرار گرفته، یک طرف آن رسالت بیست و سه ساله پیامبرصلی الله علیه وآله و طرف دیگر آن یک فرمان قرآنی است. یک طرف آن، «بلّغ» و طرف دیگرش «و ان لم تفعل فما بلغت رسالته» است.
انکار غدیر، تیشه بر ریشه اسلام
محمد عارف حیدری، پاکستان
رابطه حدیث غدیر با اسلام، مانند رابطه بدن با روح است؛ چون اگر از اسلام حدیث غدیر حذف شود، اسلام مانند ادیان دیگر یک دین مرده خواهد بود.
خداوند با ابلاغ ولایت ائمهعلیهم السلام توسط رسول گرامیصلی الله علیه وآله، زحمات صد و بیست و چهار هزار پیامبرعلیهم السلام را حفظ نمود و اسلام را به عنوان کامل ترین دین برای بشریت انتخاب نمود و مهر خاتمیت و رضایت خود را بر آن زد.
این است که پذیرفتن حدیث غدیر، یعنی نجات از سردرگمی و گمراهی در دین؛ چنان که خیل عظیمی ازمسلمین با نپذیرفتن این حقیقت، خود را دچار مشکلات عدیده ای کردند و در مهم ترین اصل دین، یعنی جانشینی پیامبرصلی الله علیه وآله متحیر و گمراه ماندند؛ پس نپذیرفتن غدیر و ولایت امیرالمؤمنینعلیه السلام، تیشه زدن بر ریشه اسلام است.
صراط مستقیم، یعنی غدیر
غلامرضا فروغی، افغانستان
گاهی در ذهن انسان خطور می کند که چرا روزی ده بار در پیشگاه خدا می گوییم: «اهدنا الصراط المستقیم»؟ این «صراط مستقیم» چیست و چگونه می توان در مسیر هدایت و صراط مستقیم ثابت قدم و پا بر جا ماند؟
پاسخ این سؤال در خطبه غدیر است؛ آن جا که می فرماید: «اَنا صراط الله المستقیم الذی امرکم باتباعه، ثم علیٌ من بعدی، ثم ولدی من صلبه...؛ من صراط مستقیم خداوند هستم که شما را به تابعیت آن امر نموده، سپس علی بعد از من و پس فرزندانم از نسل او...».
بعد حضرت سوره حمد را تا آخر خواند و فرمود: «این سوره درباره من نازل شده و به خدا قسم! درباره امامان نازل شده است و به طور عموم شامل آنهاست و به طور خاص درباره آنان است».
در مجموع به این نتیجه می رسیم که علیعلیه السلام پرچمدار صراط مستقیم است و هر کس پیرو علی علیه السلام باشد، در صراط مستقیم و مشمول نعمت های بی حساب خداوند است و هرکس با کوردلی و لجاجت از این راه روشن و مستقیم بگریزد، مورد خشم و غضب خداوند قرار گرفته، گمراه می شود.
حضرت مهدی علیه السلام در خطبه غدیر
سید شمس الدین موسوی، پاکستان
پیامبرصلی الله علیه وآله در خطبه غدیر، بخشی را به قائم آل محمد، حضرت امام مهدی عجل الله فرجه اختصاص داد و یادآور شد که فرزندش قائم، اسلام را در همه عالم گسترش خواهد داد. آن حضرت به خاطر اهمیت موضوع در همه فرازهای مربوط به حضرت بقیة الله الاعظمعجل الله فرجه، کلمه «اَلا» را به معنای «بدانید و آگاه باشید» به کار برد تا توجه بیشتری به مخاطب داده باشد. فرمایش حضرت چنین است:
«الا ان خاتم الائمة منّا القائم المهدی. الا انّه الظاهر علی الدین. الا انّه المنتقم من الظالمین...؛ بدانید که آخرین امامان، مهدی قائم از ماست. اوست غالب بر ادیان. اوست انتقام گیرنده از ظالمان. اوست فاتح قلعه ها و منهدم کننده آنها. اوست غالب بر هر قبیله ای از اهل شرک و هدایت کننده آنان.