دین و ترس

دین از مسائلی است که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده و همیشه در طول تاریخ، مورد نقد و بررسی و محل تضارب آراء وافکار قرار گرفته است

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4

مقدمه

دین از مسائلی است که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده و همیشه در طول تاریخ، مورد نقد و بررسی و محل تضارب آراء وافکار قرار گرفته است. علل و عوامل بسیاری را، هر یک از اندیشمندان با عینک خاص خود، در پیدایش دین بر شمرده اند. عده ای دین را افیون توده ها دانسته و پیدایش آن را به جامعه نسبت داده اند، برخی دیگر، عامل جهل را در پیدایش دین مؤثر دانسته اند و در بین آنان، افرادی همانند راسل و ساموئل کنیک ترس را عامل پیدایش دین شمرده اند.

در این مقاله، سعی شده است تا ضمن بررسی نظریه ترس، صحت و سقم این نظرات مورد توجه قرار گیرد.

بررسی واژه «ترس » و معادل های آن در انگلیسی

1- وحشت (Dread)

«وحشت،اصطلاحی که به اضطراب مربوط به یک موقعیت خطر خاص اطلاق می شود. فروید در تحلیل خود از ماهیت اضطراب، اشاره می کند که وحشت به عنوان واکنشی نسبت به احساس درماندگی در موقعیت تروماتیک پدید می آید. بعدها با رشد "ایگو"، موقعیت درماندگی زمانی در آینده پیش بینی شده ویاموقعیت موجودتجربه ای تروماتیک را در گذشته به خاطر می آورد. موقعیتی که علت این پیش بینی و یادآوری است، "موقعیت خطر" نامیده می شود.»⁽¹⁾

2- ترس (Fear)

«ترس، حالت هیجانی در حضور یا پیش بینی محرک مضر و خطرناک. تجربه ذهنی، از دل واپسی خفیف و احساس ناراحتی تا هول شدید فرق می کند. همراهان جسمی و فیزیولوژیک ترس به طور عمده، از راه سلسله اعصاب اتونومیک و غدد درون ریز پدید می آیند. افزایش فوری آدرنالین و افزایش بعدی کورتیزول پیدا می شود. اتساع مردمک ها، انقباض عروق سطحی همراه با افزایش جریان خون، افزایش ضربان و برون ده قلبی، تعریق و لرزش ارگانیسم را برای واکنش گریز یا ستیز آماده می سازد.

طبق فرمول بندی روان پویایی، تفکیک ترس و اضطراب از نظر روان شناسی قابل توجیه است (anxiety) . چارلز داروین در سال 1893 توصیف روانی فیزیولوژیک زیر را در مورد ترس، که به وحشت مبدل می گردد، به عمل آورده است: قبل از ترس معمولا حالت حیرت و شگفتی پیدا می شود و رابطه آن ها به حدی است که هر دو موجب تحریک آنی حس بینایی و یادگیری می گردند. در هر دو مورد، چشم ها و دهان بازمانده و ابروها به بالا کشیده می شود. فرد وحشت زده ابتدا مثل مجسمه ای بی حرکت مانده و نفس خود را در سینه حبس می کند یا قامت خود را خم می کند، انگار که به طور غریزی می خواهد از نظر دیگران پنهان بماند. قلب سریعا شروع به طپش کرده و خود را به دیواره قفسه سینه می کوبد. اما در این که تپش قلب موجب کار مؤثرتر از معمول آن در ارسال خون به تمام نقاط بدن می گردد، جای تردید بسیار است; چون رنگ پوست فورا مثل حالت ضعف، زرد و پریده می گردد. در بعضی موارد، میل ناگهانی و غیر قابل کنترل برای فراری شتاب زده و همراه با دستپاچگی پیدا می شود و این میل چنان قوی است که جسورترین سربازان را ممکن است در وحشتی ناگهانی فرو برد.»

ترس با احساس گناه (Fearguilty) :

«ترس با احساس گناه، اصطلاح "رادو" برای ترس از عواقب یک کار بد (یا تکانه های حرام). بنابراین، این نوع ترس از مشتقات ترس از وجدان است، یکی از ویژگی های بارز سندرم وسواسی است که در آن ترس گناه آلود با خشم سرکش بیمار به مقابله برخاسته و موجب فرونشانی خشم می گردد. حسخژژحژچ، دح چژچ

:ی،غDاN upN

.lëAی× lëlJ êrëp؛ ¸G× qC DطیأOw× ¢یF ق ظئ ق ¦iz عقol :ی،غDاN upN
,PvC ی·آCق upN بë یاëoDN qC upN .koCk «DGNoC ¯یe× ok ی·آCق ِیz بë DF éئ PvC ی·آCق upN kD©O× ی،غDاN up@N
⁽⁴⁾[.PvC ی،غDاN upN بë ,یOvolN PëDèغ ok ةp× ق xJسکئ qC upN D×C

ضkp× qC یأ®× pی؛ upN

MoDGµ یFک¾ .uCpç] (Phobia) ⁽⁵⁾ضkp× qC یأ®× pی؛ upN
,oDF فیOwi@غ (Phobos) uک¾ک¾ .kpئ ClیJ عCکNیطغ عA êCpF یأ®× ذیخk éئ êCوlئ P·Vo ق lëlz upN qC PvC
éF ,PvC وlz kClطدآ êoDç ظëشµ qC éئ (EA qC upN) یG MسDأ× ok یFک¾ oDO¾o ق بیFک¾ upN ,kکVق فëC DF ,l،غ یاzrJعCقo koCق ظçkqکغ عpآ DN وsCق فëC lZ pç .P¾o oD@ئ
P،dق oDZk یغ êCl¤ عlیz DF ,یاë éئ PvC وkpئ وoDzC بیFک¾ oDطیF قk éF «CpأF .kکzی× وlëk oDی@w@F عA qC ¢@ی@J
یOی×کطµ ,ظçkqکغ عpآ ok یFک¾ P»خ .lëkpتی× uCpç oDZk DçéخDZ فëpNؤطµ ظئ éF عlz بëkrغ qC ,êpث@ëk ق l@zی@×
éئ xیدی؟یv qC lëlz upN" êD·× é@F .lz pçD± ."kkpتی× êoDطیF یخDیh ظëشµ حک¥d éF pW×

ق éغCs .koکhی× ظ،Z éF یG MسDأ× ok یغCقo §Cp×C pëDv DF DçیFک¾ «DGNoC ok ی×قCl@× kD@©@N ,وkqک@غ عp@آ p@hCقC qC
êDçupN DF DçیFک¾ .lOwç ظç ½kCpO× DçعA یëکت éئ lئی× PGe¤ êoک uCکvق ق DçیFک¾ qC ی@çD@ت ف@ی@د@Jp@ئ
یFک¾ وlئ kDWëC êDçPی·آک× qC ´DO×C p Dh éF یغCکNDغ kDWëC ق عkکF ی·یG pی؛ ,Ml× حک ,Mlz p²غ qC یخکط·@×
,ذآCس Dë kp؟× یFک¾ ´کغ فëpN¸ëDz سDطOdC MDغCکیd qC upN .lzDF kl·O× Dë kp؟× PvC فاط× DçیFک¾ .lOwç ¦i،×
:ظیئی× وoDzC DçیFک¾ qC pثëk ´کغ قk éF حDd⁽⁶⁾[.PvC éO¾pت oCpآ é·خD®× koک× éئ PvC یµکغ فëpN¸ëDz

:

یFک¾ (وlz p²غ lëlWN ,ضکv lدV ,یغCقo MسشOhC êoD×A ق ¦@ ,یµDطOVC یFک¾]
p²غ فëC qC uCpç onت DF یFک¾ فëC .lئی× ہëp·N عCpثëk oک©d ok êoDw×pz ق عlz pیأ@e@N qC up@N Co ی@µD@ط@O@VC
êDçیFک¾ .Pwیغ ذëDآ kکh oDO¾o éFPGwغ فëpëDv ¢ئCق éF êoDاzA PیطçC ¦iz ,uCpç onت ok éئ P@vC MقD@؟@O@×
( CCU ok Dë) ی×کطµ êDçPخCکN ok oCokC ¸¾k ,DçعCoکOvo ok عkoکh Cn؛ éF «کFp× êDçیFک¾ pFPvC ذطO،× یµDطOVC
یFک¾ oDZk ضkp× l¤ok 5 DN 3 yoCrت بë ؤG .عCpثëk oک©d ok یأیvک× é×DغpF êCpVC ق ¸ط@V oک@©@d ok P@G@e@¤
⁽⁸⁾[.lOwç یµDطOVC

: (frigh ,lëقp¾ p²غ éF .وp²O× pی؛ êp®h éFPGwغ ¢ئCق ,P،dق ,یغDèتDغ upN]
lیئDN Mpیd ِrV pF DVفëC ok .lçkی× عD،غ ,PvC éOzClغ Co عA DF éدFDأ× یتkD×A éئ êp®@h D@F عl@z é@VCک@× Moک@¤
éئ kکzی× ءش C یOخDd éF یغCpثغ .lئی× بیا؟N یغCpثغظç ق upN qC ظç Co ¢ئCق فëC ,¸آCق ok Mpیd ِrV .kکzی@×
.lغClغ Co p®h ؤیآk D،× lZ pç ,kqDvی× وkD×A Co kکh ق Pwç p®h ´کآق p²O× عA ok ¦iz

ok یvDvC یGGv ذ×Dµ بë Mpیd ِrV فیaطç .koCk éطçCق عA qC ¦iz éئ PvC ¦i،× ِیz بë kکVق ضrدOw×upN
ok Co ¦iz éئ Pwç êrیZ یغCpثغ ok .lئ kDWëC بیND×قpN qقoکغ lغCکNیطغ یغCpثغ .kکzی× وkpطz بیND@×قp@N qقoک@غ
وkD×A ´کآکخC Hëpآ عDWیç وکGغC ذFDأ× ok Co ¦iz یغCpثغ .lئی× ³؟d عA qC ذ¤Dd qقoکغ ق یغD@è@تD@غ up@N ذ@FD@أ@×
⁽⁹⁾[.kkpتی× عDWیç Eکد»× pGhیF ظwیغDتoC ,یغDèتDغ upN ok éئیخDd ok ,kqDvی×

: (Anxiety)

êDçuDwdC qC koک× lZ Dë بë DF éئ PvC یwJCکخk ظèG× Hد؛C ق lëDzکhDغ oDیwF ,p،O@× uD@w@dC ب@ë ECp®@¨C]
êpGV ذی× ,kok pv ,ؤëp·N ,Hدآ ¢KN ,éیv ُw؟آ یثN ,حk pv عlz یخDh uDwdC ذS× ;kkpتی× وCpط@ç ی@ط@w@V
,PvC وlçkoCl،ç P×شµ بë ECp®¨C .PvC ¸ëDz ظëشµ qC rیغ Pئpd êCpF ذی× ق êoCpآیF ,oCokC ¸¾k êCpF یغDè@تD@غ
DF éFD،× ôlçkoCl،ç P×شµ ,upN .kqDvی× وkD×A lëlèN DF éدFDأ× êCpF Co ¦iz ق lçkی× ´کآکخC Hëpآ êp®h qC pGh
§oD·N عقlF D،× p²غ qC ق ی·®آ ,یVoDh ,ضکد·× êlëlèN éF ¢ئCق upN :kکzی× بیا؟N ECp®¨C qC pëq MDی¤ک¥h
.PvC §oD·N DF وCpطç ,D،× p²غ qC ق ظèG× ,یغقok ,ضکد·×Dغ êp®h ذFDأ× ok ¢ئCق ECp®¨C .PvC

éF éئ ,Co یغD@ط@خA