محمدشریف دریایی - دهیار روستای سَلخ - در گفتوگو با ایسنا، دربارهی تکمیل پرونده آیینهای فرهنگ بومی این روستا، اظهار کرد: مدیریت میراث فرهنگی سازمان منطقه آزاد قشم که مسئول تهیه پروندههای ثبتی از جنبههای مختلف میراث فرهنگی ناملموس است، روستای سَلَخ را به دلایل بسیاری برای این کار انتخاب کرده تا این روستا به نخستین مرکز میراث ناملموس جزیره قشم تبدیل شود، زیرا جشنهای مختلفی مثل نوروز صیاد که ثبت ملی شده، در این روستا در حال احیا است. هر سال جشنواره «نوروز صیاد» 27 تیرماه در روستای سلخ قشم برگزار میشود.
دهیار روستای سلخ بیان کرد: مراسم «رزیف» یکی دیگر از مراسم همراه با موسیقی است که پرونده آن در حال تکمیل برای ثبت در فهرست ناملموس است. این مراسم شامل حرکات موزونی است که بهصورت دستهجمعی در عروسیها و برخی مراسم دیگر انجام میشود.
او مراسم دیگری را که پرونده آن در حال تکمیل است، «شوشی» دانست و گفت: شوشی نیز نوعی نمایش طنز بومی است که در شادیانهها و مراسم عروسیها انجام میشد و به عبارتی نمایش طنز مفهومی بوده است. این مراسم در بسیاری از روستاهای جزیره قشم انجام میشود.
دریایی با بیان اینکه آواز «یامال» نوعی آواز دستهجمعی و در واقع موسیقی کار بوده است، ادامه داد: دریانوردان هنگام جمع کردن بادبان کشتی یا پارو زدن، این آواز را میخواندند. پرونده «یامال» نیز در حال تکمیل است.
دهیار روستای سلخ «لیوا» و «فِجِیری» را دیگر موسیقیهای این منطقه دانست که پژوهشگران برای تکمیل پرونده آنها در حال تحقیق هستند.
او اظهار کرد: صیادان و دریانوردان برای آنکه تور ماهیگیری را به آب بیندازند یا جمع کنند، آوازهایی همراه با زدن طبل میخواندند. یکی بهعنوان سرگروه این آواز را میخواند و دیگران دنبالهرو او میشدند. اکنون دیگر لنجهای بادبانی از رواج افتادهاند، ولی مردم جزیره، این نوع موسیقی دریایی را به خشکی آوردهاند.
وی به حضور افراد بسیار مطلع در این روستا اشاره کرد که در واقع گنجینههای انسانی جزیرهاند، از جمله ملا محمد دریایی که در تهیه پرونده ثبتی با مدیریت میراث فرهنگی همکاری میکند.
دهیار روستای سلخ با بیان اینکه یکی از ویژگیهای روستا این است که مردم آن بهصورت خودجوش این فرهنگ و آیین را حفظ میکنند و به نسل جدید آموزش میدهند، گفت: گروهی که سرپرستی آن را عیسی قادری برعهده دارد نیز به صورت خودجوش دانشآموزان را برای یاد گرفتن این آیین بهخوبی آموزش میدهد.