نگاهی به برخی از رایج‌ترین حساسیتهای پوستی به زیورآلات
حساسیتهای پوستی، ناشی از طیف وسیعی از مواد پیرامون ماست که در اکثریت موارد، خود فرد یا پزشک متخصص قادر به تفکیک این مواد نخواهند بود. به طور کلی، حساسیت پوستی شامل انواع تماسی و آلرژیک است که در این نوشته، به اختصار، با آنها آشنا خواهید شد.
حساسیت تماسی که به‌طور شایع‌تری آن را مشاهده می‌کنیم، عبارت است از حساسیت ناشی از تماس یک ماده خارجی با سطح پوست به نحوی که ماده مذکور به‌صورت بالقوه توانایی آسیب‌رساندن به بافت پوست را داشته باشد.
در این حالت، یک پاسخ التهابی در ناحیه تماس دیده می‌شود که به شکل یک ناحیه قرمزرنگ با حاشیه‌ای مشخص و تغییرات تاولی ریز توام با خارش و سوزش خود را نشان می‌دهد. حتی گاهی تاول‌های بزرگ یا زخم پوستی نیز می‌تواند مشاهده شود که این ناحیه می‌تواند ترشحات خونی یا آبکی داشته باشد.
دست‌ها؛ قربانیان درجه اول
با اینکه اکثریت موارد ناشی از حساسیتهای تماسی در دست‌ها مشاهده می‌شود ولی در مواردی از قبیل استفاده از تزیینات، طلاجات یا بدلیجات که امروزه به طور شایع مشاهده می‌شود، ممکن است مناطقی از قبیل گوش و گردن را نیز درگیر کند.
گاهی حساسیتهای شغلی نیز در افرادی که در محیط‌های مرطوب کار می‌کنند یا با مواد شوینده سروکار دارند دردسرساز است که در این مورد نیز ضایعه در 80 درصد موارد در ناحیه دست‌ها مشاهده می‌شود. این حساسیت‌ها را می‌توان به طور شایع در کارگران موادغذایی، پرسنل مراکز بهداشتی- درمانی، آرایشگرها و کارگران ساختمانی و... مشاهده کرد.
در بانوانی که (به‌ویژه در کشور ما) علاقه خاصی به شست‌و‌شو با مواد شوینده قوی، جرم‌گیرها و سفیدکننده‌ها دارند به طور شایعی حساسیتهای حاد مزمن در ناحیه دست‌ها را مشاهده می‌کنیم.
بسیاری از موارد دیگر ممکن است تابلوی متفاوتی داشته باشند. تماس‌های مکرر و متناوب در طول یک دوره چندروزه تا چند ماهه لازم است تا واکنش بارزی در پوست مشاهده شود که این واکنش‌ها می‌توانند به‌صورت حساسیتهای تماسی مزمن یا از نوع حساسیت آلرژیک باشند. مواد آرایشی، عطرها و بدلیجات مورد استفاده بانوان هر یک می‌توانند واکنش‌های خاصی را ایجاد کنند.
بدلیجات حساسیت‌زا
در مورد زیورآلات بدلی باید توجه داشت که جنس این تزیینات ممکن است از نیکل، تیتانیوم و استیل باشد.
تزیینات نیکلی از شایع‌ترین اقلام تزئینی هستند که باعث واکنش آلرژیک می‌شوند. در مورد وسایل تزیینی ساخته‌شده از استیل نیز امکان بروز چنین واکنشی وجود دارد زیرا استیل نیز حاوی مقداری نیکل در ترکیب خود است. گفته می‌شود حدود 15 تا 30 درصد خانم‌ها نسبت به نیکل حساسیت آلرژیک نشان می‌دهند. شایع‌ترین محل‌های درگیری، نرمه گوش، ناحیه گردن و مچ‌دست‌هاست.
علاوه بر این، نیکل در ترکیب اصلی فلز دکمه‌‌های لباس، سکه‌های پول و وسایلی مانند کلید و قیچی نیز که به طور رایج مورداستفاده قرار می‌گیرند مشاهده می‌شود، بنابراین مواد حساسیت‌زا فقط در بدلیجات موجود نیست و در بسیاری از ابزارآلات رایج نیز یافت می‌شود.
طلا هم حساسیت ایجاد می‌کند
علاوه بر این باید توجه کنید که فقط بدلیجات نیستند که می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک شوند بلکه تزیینات ساخته‌شده از طلا هم ممکن است در برخی خانم‌ها حساسیت‌زا باشند، بنابراین استفاده از طلا به معنی عدم‌حساسیت حتمی نیست به طوری که اگر چنین سوابقی چه با طلا و چه با بدلیجات در فردی مشاهده شود، لازم است با انجام تست‌های آزمایشگاهی دقیقا ماده ایجادکننده حساسیت را شناسایی و آن را از وسایل مصرفی بیمار خارج کنیم.
به ویژه زیورآلاتی مانند حلقه که می‌تواند هم ایجاد حساسیت کند و هم باعث تجمع رطوبت و میکروب‌های مختلف در ناحیه شود.
چه باید کرد؟
زیورآلات حساسیت‌زا اعم از حلقه، گوشواره و گردن‌بند، بهتر است به ویژه هنگام خواب از بدن جدا شوند و مخصوصا در مورد حلقه باید ناحیه زیرین آن شسته و به دقت خشک شود و سپس از کِرِم‌های مرطوب‌کننده طبق توصیه متخصص پوست در ناحیه استفاده شود. ولی چنانچه شما فردی هستید که واکنش حاد و شدیدی نسبت به هر یک از وسایل فوق نشان داده‌اید، لازم است با مراجعه به پزشک خود اقدامات درمانی لازم را دریافت و در صورت امکان وسیله موردنظر را به طور کامل از فهرست وسایل مصرفی خود خارج کنید.
پی نوشت ها :
* متخصص پوست و مو
منبع:www.salamat.com
/ج