پانزدهمین همایش بانکداری اسلامی با عنوان «تجربه دو دهه بانکداری اسلامی و چالش های پیش رو: ابعاد نظری، ساختاری و اجرایی» با حضور محققان و اندیشه وران اقتصاد و بانکداری با مشارکت بانک مرکزی و بانکهای تجاری در شهریور امسال توسط مؤسسه عالی بانکداری ایران برگزار شد.
دو دهه از آغاز تجربه جدیدی در زمینه سازماندهی و اداره نظام بانکی در کشور ما می گذرد. این تجربه جدید با تصویب قانون «بانکداری بدون ربا» در سال 1362 آغاز شد. این قانون، پیرو دولتی شدن بانک ها در سال های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، چشم انداز کاملاً متفاوتی از بانکداری را برای نحوه کارکرد نظام بانکی کشور منظور نظر داشت. گرچه تجربه بانکداری اسلامی در سایر کشورها نیز وجود دارد، آن تجربه ها شامل ایجاد یک یا چند بانک بر اساس قواعد اسلامی در کنار یک نظام بانکی با کارکردهای متعارف است. چنین وضعی امکان مقایسه بازده طرح های مشارکت و سرمایه گذاری بانک های اسلامی را به کارکردهای مبتنی بر نرخ بهره و بازار آزاد اعتبار و سرمایه فراهم می کند و اطلاعات کلیدی مهمی را که نرخ های بهره بازار را ارائه می کنند، به صورت ضابطه اتخاذ تصمیم در مورد مشارکت و سرمایه گذاری، در اختیار بانک های مبتنی بر عقود اسلامی قرار می دهد. افزون بر آن در کشورهای دیگر بانک های متعارف در مراحل انبساط و انقباض پولی از طریق سازوکارهای نرخ بهره قرار می گیرند و خواه نا خواه بانک های اسلامی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند؛ امّا در کشور ما تبدیل کل نظام بانکی به نظام مشارکتی، بعضی پرسش ها را بی پاسخ گذاشت؛ برای مثال، تعیین نرخ های سود سپرده و هزینه تسهیلات به نحو اداری انجام، و تخصیص اعتبارات به طور عمده از طریق سازوکارهای تکلیفی پی گیری شد. این نحوه کارکرد، مشکلات بسیاری را به همراه داشت که توجه متخصصان و مدیران بانکی و محققان دانشگاهی و حوزوی را
به خود جلب کرده است.
در پانزدهمین همایش بانکداری اسلامی به این گونه مسائل توجه، و مقاله هایی با عناوین ذیل ارائه شده است:
1. دیدگاه های نظری و پیش نیازهای لازم برای نیل به استقلال بانک مرکزی با هدف مهار تورم و ثبات قیمت ها / اکبر کمیجانی
2. دو دهه بانکداری اسلامی و چالش های ساختاری و اداری نظام بانکی کشور/ علیرضا شیرانی
3. مدیریت دارایی ها و بدهی ها در نظام بانکی ایران / محمدهادی مهدویان
4. ساختار نرخ سود در بانکداری بدون ربا / ولی الله سیف و محمود بهمنی
5. الگویی برای اعتبار سنجی و رتبه بندی اعتباری مشتریان بانک ها/ محمدرضا خاوری، ارسلان امیری و محمدابراهیم منصور خاکی
6. تخمین یک مدل اعتبارسنجی بهینه / حسنعلی قنبری و سیّدآیت الله تجلی
7. مقایسه تطبیقی قانون عملیات بانکی بدون ربا با کارکردهای اقتصاد مدرن / مسعود نیلی
8. بررسی برخی نظریه های مربوط به بانکداری بدون بهره / موسی غنی نژاد
9. واترمارک دیجیتال / سعید سریزدی و مسعود رشیدی نژاد
10. نقش بانکداری اینترنتی در تسهیل مبادلات بازار خرید و فروش برق/ مسعود رشیدی نژاد و سعید سریزدی
11. توسعه بازارهای مالی غیر متشکل (بررسی تحولات صندوق های قرض الحسنه استان اصفهان) / کمیل طیبی و امیر هرتمنی
12. ابزارهای نوین تامین مالی / سیّدعبدالحمید ثابت
13. ربا، بهره و بانکداری اسلامی مرزبندی میان تحلیل های اقتصادی و تحلیل های فقهی و حقوقی / کامران ندری
14. ارزیابی عملکرد سپرده های بانکی در بانکداری بدون ربای ایران / سیّدعبّاس موسویان
15. موانع نوآوری در بانک های دولتی ایران / پرویز ساسان گهر
16. آسیب شناسی نظام بانکی در دو دهه تجربه بانکداری بدون ربا در ایران / سیّد علی اصغر هدایتی
17. ضرورت آزاد سازی مالی در بانکدرای اسلامی با توجه به تجربه دیگر کشورها / یوسف فرجی
