جهانی شدن; چالشی بر مفاهیم ملی

پگاه حوزه، ش 45 و 46

جهانی شدن ⁽¹⁾ مفهومی است که برای توصیف وضعیت کنونی حاکم بر نظام بین الملل به کار می رود . هرچند برخی تفاسیر ماهیت جهانی شدن را عمدتا اقتصادی می دانند، جنبه های سیاسی و فرهنگی آن را نیز نمی توان از نظر دور داشت . بی تردید این پدیده با خود پیامدها و الزاماتی نیز به همراه خواهد داشت که این الزامات، نافی ارزش ها، مبانی وحدت ملی و وفاق اجتماعی جوامع سنتی و ملی خواهد بود .

وحدت ملی بیش تر با شاخصه هایی همچون تحدید حدود مرزهای جغرافیایی، پافشاری بر فرهنگ سنتی و ارج نهادن به ارزش ها و هنجارهای پذیرفته شده ی جامعه ی خود محقق می شود; حال آن که جهانی شدن با ارائه ی الگوهای مصرف و تولید سرمایه داری لیبرال، تزلزل اقتدار سیاسی کشورها با تحمیل دموکراسی غربی و از هم گسستن بافت فرهنگی تثبیت شده ی جوامع ملی، وفاق ملی این جوامع را با چالش های جدی روبه رو خواهد ساخت . درک عاقلانه ی ارزش های اصیل و مشترک جامعه و تلاش برای حضور هر چه بیش تر این نظام ارزشی در عرصه ی مناسبات اجتماعی می تواند از شدت آثار مخرب این پدیده به میزان زیادی بکاهد .

پی نوشت:

1. globalization.