حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب در دیدار هزاران نفر از کارگران سراسر کشور، مصرف کالای داخلی را یکی از ملزومات و بایسته های جهاد اقتصادی دانسته و همگان را به مصرف کالاهای ایرانی ساخت داخل دعوت کردند.
شاید در یک نگاه ساده انگارانه بگوییم وقتی کالاهای مرغوب خارجی هست چه نیازی به مصرف کالای داخلی وجود دارد؟ پاسخ این است که در کنار ارزشمندی هویت ملی و تقویت روحیه خودکفایی، مهمترین اثر مصرف کالای داخلی رفع بیکاری است.
کار، یعنی فعالیت ثمربخش نیروی انسانی در یک فرآیند که حاصل آن ایجاد ارزش اقتصادی است. تولید، مهمترین فرآیندی است که زمینه فعالیت نیروی انسانی را برای آفرینش ارزش اقتصادی مهیا می سازد. تولید فرآیندی است که مواد اولیه، دانش فنی، ابزار تولید، انرژی و دیگر منابع طبیعی و فیزیکی را به مدد فعالیت فکری و عملی نیروی انسانی مبدل به کالاهای مفید و ارزشمندی می کند که جامعه برای رفع نیاز و ارتقاء سطح رفاه خود از آن ها بهره می گیرد و در مقابل آن پول می پردازد.
وقتی کار خریدار داشته باشد خود توسعه می یابد و وقتی کار توسعه می یابد از سطح بیکاری کاسته می شود. هر چه سطح فن آوری بالاتر و پیش رفته تر باشد سهم نیروی انسانی در محصول بیشتر می شود و به همین دلیل است که در کشورهای صنعتی پیشرفته نرخ بیکاری بسیار پایین است زیرا محصولات با محتوای کار نیروی انسانی به فروش می رسد و بازار کار گرم می شود و در نتیجه بیکاران جذب بازار می گردند و نه تنها باری بر دوش تولید نیستند بلکه خود به صورت عاملی برای گسترش و غنی سازی فرآیند تولید در می آیند که زمینه ساز نیاز به نیروی کار بیشتر و بیشتر خواهد بود. با این وصف تنها راه ایجاد اشتغال و کاستن از تعداد بیکاران فراهم آوردن زمینه توسعه تولید در داخل کشور است.
شکی نیست که اگر کشورهای صنعتی به این درجه از توسعه در تولید محصول رسیده اند به دلیل اهتمام جدی مردم به مصرف کالاهای داخلی بوده است. موضوعی که باید توسط تک تک ما هم مورد توجه قرار گیرد. در این بین دولت هم وظیفه دارد با حمایت از صنایع داخلی تا رسیدن به مرحله بلوغ زمینه بهبود کیفیت کالاهای ایرانی را فراهم کند. البته باید سه ضلع دولت، مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در کنار هم همکاری کنند. به عبارتی تاکید بر مصرف کالای ایرانی، فقط توصیه ای برای مصرف کنندگان نیست. بلکه تولید کننده هم باید با ارائه کیفیت برتر و قیمت پایین تر، اجاره ندهد که مشتریان به کالای خارجی تمایل پیدا کنند. تولید کننده باید مصرف کننده را محترم بشمارد و کالای مرغوب به او بدهد و مصرف کننده هم باید تا جنس ایرانی هست، جنس خارجی نخرد. البته به این معنای آن نیست که مردم، چشم بسته کالای نامرغوب و گران بخرند. بلکه منظور این است که مشتریان ضمن خرید کالای داخلی، عیب و ایراد آن را هم بگیرند، انتقاد کنند و به تولید کنندگان داخلی برای بهبود کیفیت فشار بیاورند ولی دست از کالای ایرانی برندارند و از سوی دیگر همه دستگاه های اجرایی و تصمیم گیر باید از تولید داخلی و تولید کننده ایرانی حمایت جدی نمایند.
از طرف دیگر معضل قاچاق و یا ورود کالاهای بی کیفیت خارجی باعث می شود که گاهی مصرف کننده انتخابی برای مصرف کالای ایرانی نداشته باشد. به عبارتی به نظر می رسد که یک مشکل اساسی در دسترس نبودن کالاهای ایرانی است. حتما برای شما هم پیش آمده که کالایی را با تصور ایرانی بودن خریده اید و بعد متوجه شده اید که خارجی و بعضا چینی است. در این باره دو موضوع به ذهن می رسد.
اول در حوزه وظایف دستگاه های اجرایی، همه دستگاه ها باید هماهنگ حرکت کنند و اجازه ندهند متخلفان از شکاف های میان آنان استفاده کنند همه دستگاه ها باید سلیقه ها را کنار بگذارند و بر اساس یک دستورالعمل رفتار کنند. حتی اگر تصمیمی از نظر آنها اشتباه است و یا با سلیقه آنان موافق نیست، وقتی همه یکپارچه عمل کنند، غلط یا درستی آن تصمیم خیلی زود روشن می شود. همه باید بدانند که راه اصولی مبارزه با مصرف بی رویه کالاهای خارجی و مقابله صحیح با بحران های بیکاری، مصرف کالای داخلی است که اشتغال فرزندانمان و از بین رفتن بیکاران جامعه را تضمین می نماید.
وزارت بازرگانی به همراه سایر دستگاه های مسئول باید با شناسایی کالاها ی خارجی که به لحاظ کیفیت از کالاهای داخلی برتر نیستند در سطح بازارهای کشور و با اتخاذ سیاست های مناسب گمرکی عملاً جلوی فروش آن را بگیرد؛ چرا که خرید کالاهای خارجی برابر است با نابودی فرصت های شغلی و اگر کالاهای خارجی به وفور عرضه نشود خرید آن نیز کاهش می یابد.
سیاست های بازدارنده در زمینه ورود کالای خارجی غیر ضرور به کشور نه تنها باید قاطعانه اجرا شود، بلکه باید بازدارنده باشد تا متخلفان بزرگ و مفسدان اقتصادی دانه درشت که با واردات بی رویه و سودجویانه ضربات کاری را به اقتصاد کشور و روند جهاد اقتصادی وارد می کنند، در امان باشند و با هزار ترفند، این قوانین را دور زده و به مقاصد خود برسند. آنچه مسلم است بازدارندگی به نوعی حمایت و پاسداری از حقوق مصرف کنندگان است.
خود باوری در بین جوانان ایرانی باید افزایش یابد و اعتقاد همه جانبه به این شعار که «ما می توانیم» و اینکه ایرانی می تواند هر کالایی را تولید کند باید در نظام آموزشی وصنعتی کشور نهادینه شود. صنایع ایران باید تا حد ممکن درونی شود. یعنی کارخانه ها و شرکت های ایرانی نیازهای خود را از داخل تامین نمایند.
اگر می خواهیم مردم به خرید کالای خارجی عادت نکنند، باید از کالای ایرانی به طور بی شائبه حمایت کنیم؛ لذا ابتدا دولت باید دامان خودش را از آلودگی به معضل خرید کالای خارجی و ترجیح آن بر تولیدات داخلی پاک نگه دارد و با نهایت پاکی، سلامت و درستکاری عمل کنند. دستگاه های مسئول باید با رسیدگی به موضوع مشکلات تولید کنندگان و معیشت کارگران زمینه های لازم برای تولید کالای ایرانی با کیفیت را فراهم کنند.
دوم در حوزه رفتار مصرف کننده و تولید کننده آگاهی های لازم باید به مصرف کننده ارائه شود. او باید بداند مصرف کالای خارجی سلیقه ای شخصی نیست. بلکه به معنای بیکار شدن جوان ایرانی و پدید آمدن مشکلات همراه آن است. در آموزش وپرورش ایران باید برنامه ریزی شود تا با افزایش دانش فراگیران، اطلاع او از هویت فرهنگی و منافع ملی افزایش یابد. متاسفانه بسیاری از لوازم التحریر دانش آموزان ایرانی از خارج وارد می شود. این به آن معناست که ایرانی از کودکی می آموزد کالای خارجی استفاده کند.
به یاد داشته باشیم قاچاق کالا یکی از موانع توسعه در ایران است. فرهنگ شهروندان باید به گونه ای تغییر کند که هر شهروند بداند مصرف کالای قاچاق به معنای بیکاری جوان ایرانی است. به امید روزی که مصرف کالای خارجی به جای نشانه ای از شخصیت به عنوان عمل مزمومی شناخته شود.