کیوی از میوه‌هایی است که چندسالی بیشتر نیست که سر و کله‌اش در بازارهای ایران پیدا شده است. یادم است اولین باری که یکی از اقوام متمول با خودش این میوه عجیب را از خارج از کشور آورده با شوق و ذوق به ما نشان می‌داد و با اطلاعات نه چندان کاملش داد سخن می‌داد که این میوه تازه را از پیوند تمام میوه‌های موجود با هم درست کرده‌اند و ما با چشم‌های گشاد شده این سیب‌زمینی پرزدار را نگاه می‌کردیم و دلمان لک زده بود برای خوردنش. حالا این میوه در بیشتر فروشگاه‌های شهر هست و دیگر چشم هیچ‌کس از دیدن آن گرد نمی‌شود.
کیوی میوه درخت بزرگی است که در آب و هوای معتدل رشد می‌کند. در بازار جهانی آن را کیوی‌فروت می‌گویند اما در شمال آمریکا آن را کیوی می‌نامند. متداول‌ترین نوع کیوی تقریبا به اندازه تخم‌مرغ است. کیوی دارای پوستی کرکدار به رنگ قهوه‌ای کمرنگ است که به‌طور معمول مصرف نمی‌شود. گوشت داخل آن سبز روشن و دارای ردیف‌هایی از دانه‌های خوراکی کوچک و سیاه است. بافت این میوه نرم و طعم آن گاهی اوقات مثل ترکیبی از توت فرنگی، موز و آناناس می‌باشد. نام این میوه را از روی کرک‌های روی پوست آن که کاملا شبیه پرهای پرنده‌ای در نیوزیلند به همین نام است گرفته‌اند.
تاریخچه
کیوی بومی‌جنوب شرقی چین است. کشت آن در اوایل قرن بیستم از کشور چین آغاز شد. گونه کشاورزی معروف هیوارد حدود سال 1924 ابتدا در باغ‌های خانگی کاشته شد اما کشت تجاری آن در دهه 40 میلادی آغاز گشت. امروزه بزرگترین تولیدکننده این میوه نیوزیلند است و بعد از آن فرانسه، آمریکا، ایتالیا، اسپانیا و ژاپن قرار دارند. در سال 1347 برای اولین بار درخت کیوی وارد ایران شد و آزمایشات پژوهشی روی آن از سال 1356 درایستگاه تحقیقات کشاورزی رامسر آغاز گردید. غرب استان مازندران به عنوان یکی از مناطق مستعد برای تولید محصولات درختی ازجمله کیوی به شمار می‌رود. کشاورزان این مناطق درسال 1361 به کشت گسترده آن پرداخته‌اند. برطبق برآوردهای انجام شده هم اکنون بیش از2000 هکتار از زمین‌های این مناطق به زیرکشت کیوی رفته است که میزان تولید سالیانه آن به 60 هزارتن می‌رسد. ایران بعد از کشورهای نیوزلند، شیلی و یونان رتبه چهارم از نظر سهم صادرات این محصول را در جهان به خود اختصاص داده است. ممکن است برایتان جالب باشد بدانید که جدیدا دانشمندان به کمک باغداران گونه جدیدی از کیوی تولید کرده‌اند که قرمز است و به علت داشتن آنتوسیانین فراوان از انواع سرطان‌ها پیشگیری می‌کند.
ارزش غذایی
کیوی منبع بسیاری از مواد مغذی به‌خصوص منبع عالی ویتامین C است. به علاوه این میوه با داشتن فیبر به مقدار مناسب و ریزمغذی‌های پتاسیم، مس منیزیوم، ویتامینE و منگنز تامین کننده بخش مهمی از نیازهای روزانه ما به این ریز مغذی‌هاست.
کیوی و سلامت
فیتونوترینت‌های کیوی از دی.ان.آی بدن محافظت می‌کنند. این ترکیبات که نقش مهمی در پیشگیری و ترمیم ضایعات ناشی از تخریب اکسیدانی دارند در کیوی به مقدار زیاد یافت می‌شوند. همچنین کیوی شامل مقادیر زیادی ویتامین c و بتا کاروتن است. ویتامین c موجود در کیوی و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها مانع مهمی بر سر راه فعالیت رادیکال‌های آزادی هستند که باعث ایجاد التهاب و سرطان می‌شوند. به همین دلیل به‌طور معمول مصرف مقادیر مناسب این ویتامین موجب کاهش شدت بیماری‌هایی مانند التهاب مفاصل، آرتروز‌های استخوانی و آسم می‌شود. همچنین این ویتامین در کاهش مشکلات گوش در مبتلایان به این بیماری‌ها موثر است. به علاوه چون ویتامین c در تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی دارد در مجموع در پیشگیری از بسیاری از علل مرگ از جمله بیماری‌های قلبی عروقی نقش دارد. به دلیل وجود همزمان ویتامین‌های محلول در چربی و آب در کیوی این میوه در برابر تمام شکل‌های رادیکال‌های آزاد سلول‌ها را محافظت می‌کند. به دلیل وجود فیبر زیاد این میوه گزینه خوبی برای مقابله با افزایش قند خون، گرفتگی رگ‌ها و بیماری‌های روده‌ای است. همچنین بر اساس یافته‌های دانشمندان فیبر رژیمی بر کاهش کلسترول خون و خطر بیماری‌های قلبی و از این طریق کاهش خطر سکته‌های مغزی و قلبی موثر است و نیز در کنترل قند خون در بیماران دیابتی نقش دارد.
محافظ ریه‌ها و چشم‌ها
کیوی به علت داشتن مقادیر زیادی ویتامین c اثر محافظتی زیادی در برابر آسم در مبتلایان دارد. درمطالعه‌ای که بر 18000 کودک 6 تا 7 ساله ایتالیایی انجام شد و طی آن به گروهی از این کودکان 5 تا 7 واحد کیوی و مرکبات دیگر داده شد خس خس سینه آنها تا 44 درصد در مقایسه با آنهایی که کمتر از یک واحد از این میوه در هفته می‌خوردند، کاهش یافت. به علاوه میزان تنگی نفس به مقدار 41 درصد، سرفه‌های شبانه به مقدار 27 درصد و سرفه‌های مزمن به میزان 25 درصد کاهش یافت.
کیوی به‌عنوان یک میوه به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌ها از کاهش بینایی ناشی ازافزایش سن جلوگیری می‌کند. بر اساس نتیجه یک بررسی بر بیش از یکصد و ده‌هزار زن و مرد مشخص شد کسانی که 3 سهم یا بیشتر میوه در روز می‌خوردند در مقایسه با کسانی که کمتر از یک و نیم سهم در روز میوه مصرف می‌کردند، 36 درصد کمتر به کاهش بینایی ناشی از تخریب ماکولا دچار شده‌اند. در این بررسی که هم بر مواد مغذی دریافتی از سبزی‌ها و هم میوه‌ها صورت گرفت مشخص شد که آنتی‌اکسیدان‌های دریافتی از میوه‌ها چنین تاثیری دارند و تاثیر آنتی‌اکسیدان‌های دریافتی از سبزی‌ها در این مورد کم است. ممکن است خوردن سه واحد میوه در روز برای شما به نظر زیاد برسد اما اولا با توجه به سنت خوب ایرانی مصرف میوه بعد از غذا و در میان وعده‌ها، این مهم شدنی است و اما از طرف دیگر با مصرف دو عدد کیوی در روز می‌توانید به این هدف برسید زیرا کیوی را به شکل‌های مختلف در انواع غذا، مربا، سالاد و دسر می‌توان اضافه کرد.
پیشگیری از بیماری‌های قلبی
لذت بردن از مصرف دو کیوی در روز به‌طور مشخص خطر ایجاد لخته در خون را کم می‌کند و با کاهش میزان تری‌گلیسیرید به شما در حفاظت از رگ‌های خونی و سلامت دستگاه گردش خون کمک می‌کند. کیوی مانند آسپرین از ایجاد لخته در خون پیشگیری می‌کند بدون اینکه موجب التهاب و یا خونریزی‌‌های گوارشی که از عوارض جانبی مصرف این دارو است، بشود. براساس نتایج یک تحقیق که طی آن افرادی که روزانه 2 تا 3 عدد کیوی می‌خوردند در مقایسه با آنها که اصلا کیوی نمی‌خوردند مورد بررسی قرار گرفتند میزان تجمع پلاکت‌ها در خون که پیش زمینه ایجاد لخته هستند به میزان 18 درصد کاهش یافت.
شرط احتیاط
کیوی حاوی اکسالات زیادی است. در صورتی که سابقه سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا دارید در خوردن این میوه افراط نکنید. کسانی که سابقه آلرژی دارند ممکن است به بعضی از ترکیبات و آنزیم‌های موجود در کیوی آلرژی داشته باشند پس به این مورد توجه کنند.
کیوی خام نیز دارای مقادیر زیادی آنزیم حل کننده پتاسیم به نام پاپایین است که از نظر تجاری برای نرم کردن گوشت مفید است اما احتمال دارد برای بعضی از افراد آلرژی‌زا باشد. به‌ویژه افرادی که به آناناس حساسیت دارند مستعد حساسیت به این میوه هم هستند. این آنزیم که براثر پختن میوه به سرعت از بین می‌رود استفاده از کیوی خام را در دسرهای حاوی شیر یا هر محصول لبنی دیگر نامناسب می‌کند. این آنزیم در عرض چند دقیقه درحالی که بوی بسیار بدی تولید می‌کند پروتئین شیر را حل می‌کند.
نگهداری و خرید
از خرید میوه‌های ضربه خورده و لکه‌دار خودداری کنید. اگر میوه‌های خریده شده کال بود می‌توانید آنها را در دمای معمولی آشپزخانه یا اتاق بگذارید تا به مرور برسند. برای نگهداری کیوی، آنها را در پاکت کاغذی بپیچید و در یخچال بگذارید. چنانچه قبلا گفته شد شما می‌توانید از کیوی در تهیه مواد مختلف غذایی از مربا و ترشی و انواع دسر گرفته تا آماده کردن گوشت برای کباب استفاده کنید.
منبع:http://www.salamat.com
/ج
