گفتگو با دکترحسین ابراهیمی مقدم درباره مهارت‌های مادری
مادر ایده‌آل بودن آرزوی همه مادران است. تقریبا تمام مادران دنیا و مخصوصا مادران ایرانی که عاطفی‌ترین و فداکارترین مادران هستند، دلشان می‌خواهد طوری مادری کنند که آب در دل فرزندشان نکان نخورد؛ اما کمتر مادری هست که با مهارت‌های علمی «مادر ایده‌آل بودن» آشنا باشد. با دکتر حسین ابراهیمی مقدم، روانشناس بالینی و مدرس دانشگاه تهران، در این مورد گفتگو کرده‌ایم.
آقای دکتر، چندی پیش مادری به من گفت من فرزندانم را دوست دارم اما مادر بودن کار بسیار دشواری است. نظر شما چیست؟
مادر بودن لذت زیادی دارد اما در عین حال کار سختی است. هیچ مادری کامل نیست. همه ما اشتباه می‌کنیم. حتی مادرهای مهربانی که عاشق فرزندان‌شان هستند هم گاهی کارهایی می‌کنند که از روی قصد و غرض نیست، مانند داد زدن سر بچه‌ها یا بی‌احترامی به آنها.توصیه من به آنها این است که اگر نمی‌توانید خودتان را کنترل کرده و بر اعصاب‌تان مسلط باشید، حتماً به مشاور مراجعه کنید تا به سوء رفتار با کودک‌تان دچار نشوید.
گاهی اوقات مادران خیلی خسته می‌شوند. آیا این طبیعی است؟
بله، البته.همه والدین خسته می‌شوند.بچه‌ها وقت و انرژی زیادی از آنها می‌گیرند. این مساله وقتی در زندگی هم مشکل داشته باشید سخت‌تر می‌شود مانند نگرانی‌های کاری، نگرانی برای پرداخت قبوض، یا مشکل در روابط‌تان.
من همیشه به مادران می‌گویم برای اینکه مادر خوبی باشید، باید مراقب خودتان هم باشید و برای حل مشکلات‌تان کمک بگیرید.
یعنی مثلا وقتی خسته می‌شوند، چه کار کنند؟
کمی‌استراحت کنید. همه آدم‌ها به استراحت و آسودگی نیاز دارند. به چنین مادرانی می‌شود گفت که شما می‌توانید از همسرتان بخواهید که مراقب بچه‌ها باشد و خودتان به دیدن دوستان و آشنایان بروید و دفعه بعد نوبت به همسرتان می‌رسد که به استراحت بپردازد. اگر با بچه‌ها تنها هستید و با همسرتان زندگی نمی‌کنید، می‌توانید از اقوام خود بخواهید که گاهی از بچه‌ها نگهداری کنند.
گاهی مادران از کوره در می‌روند و خیلی عصبانی می‌شوند. آیا به این معنی است که مادر خوبی نیستند؟
نه، به هیچ‌وجه این‌طور نیست.خیلی از مادران در برخورد با فرزندان‌شان از کوره در می‌روند. عصبانی شدن، مساله‌ای کاملا طبیعی است اما درست نیست که آن را سر بچه‌ها خالی کنند.وقتی عصبانی هستید، کمی استراحت کنید بچه‌ها را به پارک ببرید یا از یک دوست بخواهید که برای کمک شما بیاید.اگر هر روز از بچه‌ها عصبانی می‌شوید و نمی‌توانید عصبانیت‌تان را کنترل کنید، کمک بخواهید. می‌توانید با پزشک خانوادگی‌تان مشورت کنید.
آیا تنبیه جسمی بچه‌ها درست است؟
تنبیه جسمی، بهترین راه تربیت بچه‌ها نیست. هدف از تربیت بچه‌ها، آموزش آنها است.تنبیه کردن فقط به آنها یاد می‌دهد که به علت ترس، کاری را انجام ندهند.راه‌های بهتری هم برای تربیت بچه‌ها وجود دارد.
شما با این‌کار رفتار بد و ناخواسته‌ای را با رفتاری خوب و قابل قبول جایگزین می‌کنید.یک راه خوب برای تربیت بچه‌ها، راهنمایی دوباره آنها است. برای مثال، اگر پرتاب کردن توپ داخل خانه درست نیست، کودک‌تان را بیرون از خانه ببرید و از او بخواهید آنجا توپ بازی کند.
من معمولا به مادران می‌گویم در برخورد با بچه‌های بزرگ‌تر، سعی کنید به آنها عواقب کارشان را توضیح داده و از آنها بخواهید مسوولیت کارهایشان را بپذیرند. برای مثال، به پسرتان بگویید چون میز ناهار را نچیده و باید می‌چیده، همه باید بیشتر منتظر شام بمانند و به او توضیح دهید که به علت این غفلت از کارش باید بعد از شام ظرف‌ها را بشوید.
معیارهای مادر ایده‌آل از نظر شما چیست؟
برای تربیت و بزرگ کردن بچه‌ها راه خاصی وجود ندارد.مادر کامل هم در هیچ کجای دنیا وجود ندارد اما نکاتی هست که با استفاده از آنها می‌توانید فرزندان‌تان را سالم و خوشبخت بار بیاورید.
1 عشق‌تان را به آنها نشان دهید. هر روز به کودکان‌تان بگویید که دوست‌شان دارید و برای شما مهم هستند.آنها را ببوسید و در آغوش بگیرید.
2 به حرف‌های بچه‌ها گوش دهید. وقتی به حرف‌های بچه‌ها گوش می‌دهید، به آنها نشان می‌دهید که آنها هم اهمیت دارند و به آنچه می‌گویند، علاقه‌مندید.
3 وقتی ترسیده‌اند، به آنها آرامش دهید و به آنها نشان دهید که مراقب‌شان هستید. یعنی به آنها احساس امنیت بدهید.
4 در زندگی‌شان نظم ایجاد کنید. برای غذا خوردن، خوابیدن، و بازی کردن برایشان برنامه بگذارید و اگر خواستید تغییری در برنامه آنها ایجاد کنید، آنها را از قبل در جریان بگذارید.
5 فرزندان‌تان را تحسین کنید. وقتی بچه‌ها چیز تازه‌ای یاد می‌گیرند یا رفتار خوبی از خود نشان می‌دهند، بگویید که به آنها افتخار می‌کنید.
6 رفتار را نقد کنید، نه کودک‌تان را. وقتی فرزندتان کار اشتباهی انجام می‌دهد، به آنها نگویید که چه‌قدر بد هستند، درعوض بگویید که رفتارشان درست نبوده است. برای مثال، به فرزندتان بگویید که «دویدن در خیابان بدون اینکه مراقب آمدن ماشین‌ها باشد، کار درستی نیست» و بعد به او بگویید که به جای این رفتار چه رفتاری باید داشته باشد:«اول به هر دو جهت آمدن ماشین‌ها نگاه کن و بعد از خیابان رد شو.»
7 قوانینی ثابت و استوار داشته باشید. لزومی‌ندارد که قانون‌ها و مقررات شما به طور دقیق مثل قوانین مادرهای دیگر باشد اما باید قوانینی استوار و ثابت باشند (یعنی قوانین همیشه یکجور باشد). پدر و مادر باید قوانینی یکسان با هم داشته باشند.به پرستارهای بچه و اقوام نزدیکی که از فرزندتان نگهداری می‌کنند نیز این قوانین را گوشزد کنید.
8 برای کودکان‌تان وقت بگذرانید. کارهایی مانند کتاب خواندن، پیاده روی، بازی کردن و تمیز کردن خانه را به اتفاق بچه‌ها انجام دهید.آنچه بچه‌ها می‌خواهند، توجه شماست. رفتار بد هم اغلب راهی برای جلب توجه شماست.
منبع: http://www.salamat.com