مشکلی که خیلی از والدین با آن دست به گریبان هستند تجویز داروها و مکملهای غذایی برای نوزادان، شیرخواران و کودکان از اهمیت خاصی برخوردار است.
آنها در هر سنی از دوران زندگی وزن و سطح بدنی متفاوتی نسبت به بزرگسالان دارند و دستگاههای بدن شیرخواران، به خصوص نوزادان، مانند دستگاه گوارش، کلیه و کبد از نظر سیستم جذب، هضم و دفع متفاوتتر و حساستر است. به همین دلیل باید در تجویز داروها، از نظر نوع دارو، مقدار برحسب میلیگرم، برحسب کیلوگرم وزن بدن شیرخوار، ساعت تجویز دارو و همراهی دارو با موادغذایی دقت بیشتری داشته باشیم تا هم عوارضی برای شیرخوار پیش نیاید، هم دارو جذب بهتری داشته باشد.
قطره A+D
قطره ویتامین A+D باید از روز پانزدهم تولد روزانه 25 قطره ابتدا با احتیاط در فواصل شیر مادر با قطره چکان به نوزاد داده شود. چنانچه نوزاد عکسالعمل خوبی نداشت، میتوان ویتامین را با مقدار 5 تا 10 سیسی یا یک قاشق مرباخوری آبقند حل و تجویز نمود. قطره ویتامین A+D جهت پیشگیری از نرمی استخوان ضروری است و تا یک سالگی ادامه خواهد داشت و از 6 ماهگی به بعد نیز به صورت قطره مولتیویتامین روزانه 25 قطره ادامه دارد.
قطره فروسسولفات
قطره آهن یا فروسسولفات از 6 ماهگی توام با قطره مولتیویتامین توصیه میشود. در فواصل شیر همزمان با آب میوه آب سیب و از یک سالگی به بعد، آب مرکبات، پرتقال جذب بهتری خواهد داشت قطره آهن چنانچه همزمان با شیر یا چای داده شود با ترکیبات شیر و چای خنثی شده و در جذب آن مشکل ایجاد میشود.
پودر نوزاد
پودر مصرفی جهت پوست نوزادان که در دنیا مصرف میشود حاوی هیدروسیلیکات نیتریم و کلسیم بوده که به علت بلع یا به صورت پراکنده وارد دستگاه تنفس نوزاد شده ایجاد مسمومیت مزمن میکند و در نهایت موجب اختلالات پوستی، گوارشی تهوع، استفراغ و در موارد شدید کمکاری ترشح کلیه میشود که در این صورت به مادران توصیه میشود از پودر جهت بهداشت و نظافت پوست نوزاد استفاده ننمایند.
آنتیبیوتیکها
علت، نوع مصرف و عوارض آنتیبیوتیکها باید درنظر گرفته شود. والدین به هیچ عنوان با داروهای آنتیبیوتیک خوددرمانی نکنند و توصیه میشود به پزشکان خود نیز توصیه تجویز آنتیبیوتیک نکنند و این امکان به پزشک داده شود که خود تصمیم به تجویز داروها بگیرد و در نظر داشته باشیم 60 تا 70 درصد سرماخوردگیهای شیرخواران ویروسی بوده و یک دوره درمانی 5 تا 7 روزه دارد که تورم با تب و مختصری سرفه همراه است که بهبود حاصل میشود و چنانچه عوارضی مانند برونشیت، گرفتگی صدا یا گوشدرد چرکی داشت و تب و سرفه ادامه داشت و پزشک صلاح دانست آنتیبیوتیک تجویز میشود.
مسکنها و تببرها
قطره و شربت استامینوفن جهت پایین آوردن تب و درجه حرارت بدن شیرخواران مصرف میشود. مادران نباید با احتمال تب و گرمای بدن به طور حدسی از این داروها استفاده نمایند. تب یک واکنش دفاعی بدن است و در دمای بالا ویروسها و میکروبها در بدن از بین میروند و در درجه حرارت 38 تا 5/38 احتیاج به تجویز استفامینوفن نیست. چنانچه درجه حرارت بدن از 5/38 به بالاست، باید متناسب با وزن کودک از قطره استامینوفن جهت کودکان زیر یک سال بین 10 تا 15 قطره هر چهار ساعت استفاده شود. شربت ایبوپروفن نیز مسکن و تب بر خوبی است. میتوان برحسب وزن و تب نصف تا یک قاشق مرباخوری هر 6 ساعت یا 8 ساعت از آن به نوزاد داد. در صورت تب بالا با استفراغ، میشود از شیاف استامینوفن استفاده کرد.
تشنج
در صورت سابقه تب و تشنج در کودکان یا وجود سابقه در خانواده طبق دستور پزشک میتوان از قرص 2 میلیگرمی یا شیاف 5 میلیگرم دیازپام جهت جلوگیری از تشنج روزانه به مدت محدود استفاده کرد. باید در نظر داشت امروزه طی تحقیقاتی که انجام شده در موقع واکسیناسیون به خصوص واکسنهای سهگانه دیفتری، کزاز و سیاهسرفه نباید بهعنوان پیشگیری از تب از قطره استامینوفن استفاده شود چون میزان آنتیبادی تولید شده کاهش یافته و مصونیت کمتری خواهیم داشت. در صورت تب بالا نیز میتوان از شربت ایبوپروفن استفاده کرد.
ضدتهوعها
در مورد قطره متوکلوپرامید ضداستفراغ که در شیرخواران استفاده میشود هر 8 ساعت برای هر کیلوگرم یک قطره باید در نظر داشت. چنانچه کودک حساسیت بهصورت برافروختگی صورت و انحراف چشمها داشت، باید از دادن قطره خودداری کرد. همچنین باید بیان کرد طبق گزارش انجمن طبی کودکان آمریکا به علت عوارض باید از تجویز قرص یا شربت پسودوافدرین خودداری کرد. اکنون دو سالی است که این دارو نیز توسط وزارت بهداشت ایران حذف شده است و شربت آنتیهیستامین دیفنیل هیدرامین نیز به علت عوارض زیر دو سال منع مصرف دارد. «مرکز اطلاعرسانی دارویی و مسمومیت» جهت خانواده و پزشکان، اطلاعرسانی 24 ساعته دارد و شماره تلفن 09646پاسخگوی خانوادهها است.
منبع:www.salamat.com