تاریخ خبر : 1392/10/4 – «بدون مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد سفر بی سفر! فیلمبرداری و عکسبرداری ممنوع» این‌ها بعضی از خط قرمزهای سفر فیلمسازان و خبرنگاران خارجی به ایران است، همه‌ی این‌ها را گروه مستندساز چینی که 22 روز است در ایران به‌سر می‌برد تجربه کرده، اما آن‌ها می‌خواهند هرطور شده زندگی واقعی ایرانی‌ها را به تصویر بکشند و برای یک‌میلیارد نفر بیننده‌ی خود در سراسر جهان پخش کنند تا شاید مرزها شکسته و پای گردشگران چینی به ایران باز شود.
سیدهادی شیرازی، دبیر جامعه‌ی تورگردانان و کسی است که سفر این گروه مستندساز را به ایران هماهنگ کرده و اکنون در حال اجرای تور آن‌هاست. او در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس گردشگری خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، از برنامه‌ها و همچنین مصائب سفر این گروه فیلم‌ساز چینی به ایران سخن گفت.
شیرازی اظهار کرد: آن‌ها گروهی هفت نفره از شبکه‌ی تلویزیونی ZST هستند که فیلم‌های‌شان را در برنامه‌ای با عنوان «30 درجه‌ی شرقی» پخش می‌کنند. خودشان می‌گویند این شبکه حدود یک‌میلیارد نفر بیننده در سراسر جهان دارد و حالا هدف‌شان این است که ایران و زندگی واقعی مردم این کشور را به چینی‌ها نشان دهند.
او سفر این گروه مستندساز را حاصل حضور در نمایشگاه گردشگری سال گذشته در «شانگهای» چین دانست و گفت: آن‌ها سال پیش در آن نمایشگاه به ما مراجعه کردند و از برنامه‌ی سفر سه هفته‌ای خود به ایران، هند و عراق حرف زدند، هدف‌شان از تهیه‌ی این فیلم مستند به تصویر کشیدن کشورهایی از قاره‌ی آسیا برای آن گروه از بینندگان‌شان بود که قصد دارند از این مسیر گذر کنند؛ اما کل برنامه‌ی آن‌ها با تلاش و رایزنی‌های نماینده‌ی آژانس ما در چین و همچنین اقدامات مناسب سرکنسول ایران در «شانگهای» برای متقاعدسازی این گروه تغییر کرد و آن‌ها تصمیم گرفتند همه‌ی برنامه و سفر خود را به ایران اختصاص دهند.
وی ادامه داد: برای این‌که برنامه، حتما و درست اجرا شود تلاش کردیم هزینه‌های سفر این گروه مستندساز را تا جایی که امکان دارد کم کنیم که برای این کار، هتل‌ها بسیار کمک کردند و قیمت‌های پایینی دادند. آن‌ها پنج شب در شیراز و چهار شب در اصفهان بودند و 11 شب هم در تهران هستند و در این مدت، آثار تاریخی، فرهنگی، اسلامی، ایرانی و هنری ما را در کنار نحوه‌ی زندگی مردم به تصویر می‌کشند.
شیرازی به دیدار آن‌ها با استادان هنر ایرانی اشاره کرد و گفت: گروه مستندساز چینی از شب یلدا، مهمان‌نوازی ایرانی، اربعین، چگونگی توزیع غذای نذری و حافظ خوانی در حافظیه‌ی شیراز و یک مسابقه‌ی قرآن نوجوانان فیلم گرفتند. آن‌ها تمایل داشتند در کنار دیدار با بزرگان هنر ایرانی، با انجمن شعرا نیز دیداری داشته باشند که هنوز به انجام این دیدار موفق نشده‌ایم.
او ادامه داد: آن‌ها از شهرک سینمایی غزالی هم فیلم گرفتند و به درخواست‌شان، برنامه‌ی ملاقات با یک کارگردان مطرح زن که فیلم‌های اجتماعی می‌سازد نیز ترتیب داده شد که این دیدار با «پوران درخشنده» به‌خاطر وجهه‌ی بین‌المللی و فیلم‌های اجتماعی او انجام شد.
این تورگردان اظهار کرد: آن‌ها می‌خواهند با نمایش این فیلم‌های مستند، تصویری واقعی از ایران را به چینی‌ها نشان دهند و راه را برای سفر آن‌ها به ایران باز کنند. این کار واقعا هزینه‌بر است ضمن آن‌که کار کردن با خبرنگاران و فیلمسازان، سختی‌های خاص خود را دارد.
شیرازی بیان کرد: همه‌ی هزینه‌های این تور خبرنگاری به‌جز اقامت آن‌ها، از طریق آژانس پرداخت می‌شود، بدون آن‌که تبلیغی در این فیلم از این آژانس شود. در واقع آن‌ها نمی‌خواهند یک فیلم تجاری – تبلیغاتی بسازند. ما هم این را نمی‌خواهیم. هدف آن‌ها به تصویر کشیدن زندگی مردم است، ما هم به این هدف اعتقاد داریم و این کار را شایسته می‌دانیم و برای اجرای آن از همکاری و کمک جامعه‌ی تورگردانان و هتلداران بهره گرفتیم.
وی گفت: نگاه ما به این جریان، ملی است برای همین تمام گروه خود را در آژانس بسیج کردیم تا این برنامه به‌خوبی در ایران اجرا شود؛ حالا اگر گردشگران چینی تصمیم بگیرند به ایران سفر کنند، آنجا ما منتفع می‌شویم.
اما مسأله‌ی دیگری که شیرازی به آن اشاره کرد، سختی گرفتن مجوزهای متعدد از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر سازمان‌ها برای حضور این گروه مستندساز در ایران و مناطق مختلف بود. او در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: این گروه قرار بود ماه اکتبر به ایران سفر کند؛ اما گرفتن مجوز اولیه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که لازمه‌ی سفر هر خبرنگار و فیلمسازی به ایران است، آنقدر طولانی شد که سفر آن‌ها دوماه عقب افتاد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، فقط چهار موسسه از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد مسوولیت جابه‌جایی خبرنگاران، فیلمسازان و عکاسان خارجی را در ایران برعهده دارند که آن‌ها مجوزها را دریافت می‌کنند. اگرچه همکاری خوبی با یکی از این موسسه‌ها برای اجرای این برنامه داشتیم، ولی حضور این واسطه‌ها تحمیل هزینه‌ای مضاعف است و فرآیند کارها را طولانی‌تر می‌کند.
این تورگردان اظهار کرد: برای رفع این موانع ما به معاونت گردشگری پیشنهاد کردیم تا اقداماتی انجام شود تا سفر این گروه‌ها که می‌خواهند ایران را تبلیغ کنند، آسان‌تر و با هزینه‌ی کمتری انجام شود، حتی شاید بهتر باشد این هزینه‌ها را خودمان پرداخت کنیم، چون در حال حاضر تبلیغات برون‌مرزی ایران بسیار ضعیف است، وقتی این گروه‌ها خودشان تصمیم دارند به ایران سفر کنند بهتر است تلاش کنیم دست کم با کم‌ترین هزینه به ایران بیایند تا بیشترین بهره گرفته شود.
او درباره‌ی طولانی بودن فرآیند گرفتن ویزای خبرنگاران نیز گفت: گرفتن ویزا برای یک گردشگر معمولی شاید کمتر از یک هفته زمان بخواهد؛ اما برای گرفتن ویزای خبرنگاران، عکاسان و فیلمبرداران حتی اگر با عنوان گردشگر به ایران سفر کنند و بخواهند تصویری هم بگیرند، حتما لازم است از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اقدام شود و همین امر، فرآیند گرفتن ویزا را به یک‌ماه می‌رساند، اتفاقی که برای این گروه رخ داد. وقتی هم که عوامل و واسطه‌ها متعدد باشند این فرآیند طولانی‌تر می‌شود، چون گرفتن استعلام و بررسی‌ها زمان می‌برد، البته ما هم به لزوم انجام این بررسی‌ها معتقدیم، ولی توقع داریم وزارت ارشاد دست کم به یک آژانس مورد تأیید جامعه‌ی تورگردانان مجوز بدهد تا کارها سریع‌تر انجام شود.
شیرازی ادامه داد: این گروه‌ها برای فیلمبرداری از هر منطقه‌ای به مجوز نیاز دارند و این، کارها را بسیار سخت می‌کند. هرچند آن شرکت‌های واسط مسوولیت گرفتن این مجوزها را برعهده دارند و کار خود را خوب انجام می دهند؛ ولی گاهی حتی با داشتن مجوز هم دچار محدودیت و دردسر هستیم. ما این مجوزها را برای فیلمبرداری از نماز جمعه‌ی تهران و حتی یک رستوران معمولی هم لازم داشتیم!
وی اضافه کرد: فیلمبرداری در شهر، مشکلی نداشت. البته ما همه‌ی مجوزهای لازم را در اختیار داریم؛ ولی گاهی در برخی اماکن با مشکلات عجیبی مواجه می‌شویم، مثلا برای گرفتن فیلم از برج آزادی باید هم از سازمان میراث فرهنگی و هم از شهرداری مجوز می‌گرفتیم، برج میلاد هم یک‌میلیون تومان پول می‌خواست تا اجازه‌ی فیلمبرداری بدهد، در صورتی که این کار برای برج میلاد تبلیغ محسوب می‌شد؛ ولی با درخواست پول، گروه چینی از انجام این کار منصرف شد، قطعا در چنین شرایطی آن‌ها (برج میلاد) بیشتر از فیلمبرداران و خبرنگاران متضرر می‌شوند.
