غذاهای ضد سرطان و غذاهای سرطانزا(۲)

توصیه های اختصاصی برای بانوانی که به سلامتی پستان ها و عدم ابتلای آنها به سرطان علاقه مند می باشند
 

1-افزایش مقدار و دفعات مصرف هفتگی ماهی ها به خصوص نوع چرب آنها و انواع لوبیا و لوبیای سویا.
2-افزایش مقدار مصرف مواد غذایی که از فعالیت استروژن ممانعت به عمل می آورند، مثل انواع کلم (به خصوص کلم بروکلی، کلم غنچه یا فندقی و گل کلم) و سبوس گندم به مقدار یک قاشق مرباخوری در هر سه وعده اصلی.
3-افزایش مقدار مصرف سبزیجات برگی سبز رنگ چه به صورت خام و چه به صورت پخته.
4-مصرف بیشتر منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 مثل انواع ماهی ها، روغن گردو، تخم کتان یا روغن تخم کتان، روغن سویا و روغن زیتون حاوی امگا-9.
5-کاهش یا حذف منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-6 که در روغن های ذرت و آفتابگردان به وفور یافت می گردند. ضمنا مصرف روغن های حیوانی و مارگارین های معمولی نیز توصیه نمی گردد.
6-مصرف حداقل 3 واحد از میوه جات متنوع و 5 واحد از سبزیجات مختلف که معادل 300 گرم میوه و یا پانصد گرم سبزیجات می باشد، در تمام روزهای هفته قویا توصیه می شود.

نقش و عملکرد نوع مواد غذایی در قبال سرطان روده
 

اگر به سلامتی دستگاه گوارش خود به خصوص روده بزرگ علاقه مند می باشید و می خواهید سلامتی این دستگاه پرتلاش و بسیار مهم را حفظ نمایید، از همین امروز، از میل کردن غذاهای پرچرب و تهیه شده در روغن زیاد خودداری کنید و مقدار مصرف گوشت قرمز را به حداقل مقدار و کمترین تکرار دفعات در هفته کاهش دهید و یا حذف نمایید و از مصرف الکل به طور دائم و کامل خودداری کنید و به جای آنها با گنجانیدن سبوس گندم، دانه ها، مغزها، میوه ها و سبزیجات به ویژه سبزیجات متعلق به خانواده کلم ها، مواد غذایی حاوی کلسیم به خصوص لبنیات کم چرب(مثل شیر،ماست و دوغ)و غذاهای حاوی ویتامینD (همچون آبزیان و روغن ماهی) قدم های سازنده ای را برای حفظ و تثبیت سلامت عمومی و همچنین سلامت دستگاه گوارش خود بردارید.
شما بزرگواری که مشغول مطالعه این مقاله هستید، درحال حاضر چند سال دارید؟ به میانسالی رسیده اید یا سالمند می باشید؟ و یا حتی اگر سن فراسالمندی را تجربه می نمایید، بنا به توصیه پروفسور گرین والد، از محققین انستیتو ملی مبارزه با سرطان، در هر سنی با بهبود تغذیه و انتخاب مواد غذایی متناسب تر، متعادل تر و متنوع تر، نه تنها می توانید بروز سرطان را کندتر و یا متوقف نمایید، بلکه به این وسیله، به حفظ سلامتی جسم و گسترش قوای فکری و اندیشه و افزایش مقاومت بدن خود در قبال عوامل بیماری زا اقدام نموده اید.
محققین و پژوهشگران با بررسی های متعدد و مداوم خود، توفیق شناسایی زنجیره تکاملی مراحل مختلف تومورها را پیدا کرده اند و توانسته اند به اثرات نوع تغذیه و مواد مغذی موجود در آنها در تقویت سیستم دفاعی بدن و جلوگیری از تبدیل پولیپ ها به تومورها و ممانعت از سرطانی شدن آنها پی ببرند.
امروزه محقق گردیده مواد غذایی مانند سبزیجات، میوه جات، حبوبات، غلات کامل، دانه ها و مغزها، علاوه بر فیبر، مواد مغذی ارزشمند بسیاری را به همراه آنتی اکسیدان های متعدد دارا می باشند و به این ترتیب، نیاز افراد به این مواد را تامین می نمایند.

توصیه های تأثیرگذار برای همه افراد به خصوص آنهایی که پولیپ روده دارند
 

1-استفاده منظم و یا حداقل 2 وعده از ماهی های چرب در برنامه هفتگی که به صورت اصولی و بدون چربی اضافی طبخ شده باشند.
2-استفاده روزانه از سبزیجات غنی از فیبر و سلولز به خصوص سبزیجات متعلق به خانواده کلم ها که حاوی ماده موثری مانند ایندول (Indole) می باشند. البته در وعده های غذایی در صورت کمبود ید و یا کم کاری تیروئید، کلم، شلغم، ترب، تربچه و پیاز باید به صورت پخته میل گردد.
3-نوشیدن حداقل یک لیوان شیر و تامین قسمتی از کلسیم مورد نیاز روزانه از این طریق و توام نمودن مصرف آن با غلات پرک شده که غنی از فیبر یا سلولز می باشد.
4-استفاده از ماست به خصوص ماست های حاول لاکتو با سیلوس اسیدوفیلوس یا همان ماست پروبیوتیک و نوشیدن شیر کم چرب به طور مرتب و روزانه به خصوص اضافه کردن غلات پرک شده و پختن آنها با شیر مصرفی به صورت سوپ های مختلف(سوپ جو و تره فرنگی).
5-استفاده از منابع غذایی حاوی پکتین؛ مثل سیب، موز، آلو سیاه، زردآلو، هویج، لوبیا و سفیدی های درون پوست مرکبات.
6-کاهش هر چه بیشتر چربی های حیوانی و گوشت های قرمز به هر شکل و فرمی.
7-مصرف میوه های حاوی ترکیبات شبیه آسپرین یا سالیسیلات ها؛ مثل سیب، خرما، توت، تمشک، آلو و فلفل دلمه ای.
8-افزایش مصرف مواد غذایی حاوی سلنیوم که دارای خاصیت ضد سرطانی و آنتی اکسیدانی بوده و با ترکیب خود با فلزات سنگین و سمی همچون سرب، جیوه، کادمیوم و آرسنیک و هدایت آنها به خارج از بدن در ابعاد مختلفی در سلامتی افراد و حفظ توازن بدن تأثیرگذار می باشد.
منابع حاوی سلنیوم عبارتند از :جواه گندم یا گندم جوانه زده خانگی، غلات مختلف به صورت دانه کامل مثل گندم، جو و جو دوسر، کنجد، ماهی های دریایی و آبزیان، نارگیل ،مارچوبه، کلم قمری (سنگی) و جعفری.
9-تامین ویتامین D بدن از طریق مصرف شیرهای غنی شده با ویتامین D و یا آبزیان، حداقل یک یا دو بار در هفته و همچنین استفاده از تابش مستقیم آفتاب به قسمت های غیرحساس بدن، دو مرتبه در روز به مدت 2 تا3 دقیقه، در زمانی که آفتاب به صورت مورب تابیده می شود (یعنی قبل از ساعت 11 صبح و بعد از ساعت 15 بعدازظهر).
عوامل غذایی مساعد کننده و بازدارنده از سرطان معده و لوزالمعده

عوامل زمینه ساز
 

برنامه غذایی حاوی میزان بالایی گوشت یا فرآورده های گوشتی نمک سود و یا دارای ترکیبات نیترات و نیتریت؛ مثل استفاده مرتب، یکنواخت و فراوان از غذاهای آسان دسترس تهیه شده از سوسیس و کالباس به خصوص از نوع دودی آنها، اسراف در مصرف گوشت های کباب شده بر روی آتش مستقیم و ماهی دودی و غذاهای پرچرب و استفاده مداوم از نان های تهیه شده با جوش شیرین و یا گرایش بیشتر به افزودن نمک به غذاهای مصرفی و نوشیدنی های حاوی الکل، نه تنها خطر ابتلا به سرطان معده و لوزالمعده را افزایش می دهند، بلکه از عوامل زمینه ساز بروز سرطان های پروستات، پستان و به ویژه روده بزرگ می باشند.

غذاهای مفید و بازدارنده از سرطان معده و لوزالمعده یا پانکراس
 

1-استفاده مرتب و روزانه از میوه جات و غذاهای تهیه شده از منابع گیاهی و گنجانیدن سالادهای پخته و خام در هر وعده غذای اصلی یا بهره گیری از تره فرنگی، انواع کلم ها، سیر، پیاز، کرفس خام، خیار، هویج، فلفل دلمه ای سبز برای تهیه انواع غذاهای سفره در وعده های مختلف.
2-اگر به سوپ علاقه مند می باشید، سوپ ماکارونی تهیه شده با سویا به نام میسو یا سوپ های تهیه شده از لوبیا حاوی مواد موثری علیه سرطان معده می باشند.
3-چای سبز را به تدریج جایگزین نوشیدنی های گازدار و بی گاز و یا سایر نوشیدنی های حاوی الکل نمایید و روزانه چندین بار چای سبز بنوشید. چای سبز ترکیبات بسیار ارزشمندی را در اختیار سیستم دفاعی بدن قرار می دهد و می تواند از ساخته و انباشته شدن نیتروزآمین ها که سرطان زایی آنها به اثبات رسیده، جلوگیری نماید.
4-با حذف یا کاهش میزان مصرف گوشت (به خصوص به صورت کباب، سرخ کرده و دودی) و غذاهای پرچرب و جایگزین نمودن آنها با حداقل یک وعده مصرف لوبیا، احتمال سرطانی شدن لوزالمعده به میزان زیادی کاهش پیدا می کند.
5-مصرف زیاد سوسیس و کالباس که حاوی نیتریت و نیترات است و امکان تبدیل آنها به نیتروزآمین همواره مهیا می باشد، اصلا توصیه نمی شود.
یکبار دیگر به نقش و عملکرد مواد غذایی مصرفی در قبال سرطان سینه یا پستان اشاره می شود: در ایجاد و بروز سرطان پستان، عوامل زیادی تاثیرگذار می باشند که از جمله مهم ترین آنها، نوع تغذیه نقش بسیار موثرتری را ایفا می نماید.
مقایسه آمار مبتلایان به سرطان سینه در زنان آسیایی با زنان اروپایی و آمریکایی نشان می دهد که زنان آسیایی حداقل 5 برابر کمتر دچار سرطان پستان می گردند.
در وحله اول شاید چنین تصور شود که این موضوع در ارتباط با نژاد و عوامل ژنتیکی می باشد، ولی وقتی زنان مهاجر آسیایی(به خصوصا ژاپنی ها) در کشورهای اروپایی و آمریکایی، مورد مطالعه قرار داده شدند معلوم گردید که ضریب ابتلا به سرطان در آنها به شدت افزایش پیدا کرده است و علت عمده این رخداد عادات تغذیه ای آنها و جایگزین شدن آن با غذاهای مرسوم کشور میزبان می باشد.

چه مواد غذایی در بروز سرطان ها مؤثرتر می باشند؟
 

اصولا هورمون زنانه استروژن، زمینه ساز و عامل ایجاد سرطان در ارگان های مختلف بدن بانوان از جمله پستان، جسم رحم، گردن رحم و تخمدان های آنها تلقی می شود، لذا استفاده از غذاهای مختلف با ممانعت از بروز سرطان (همچون تاموکسیفن) و یا کاستن از شدت تاثیرگذاری استروژن، به عنوان عامل کمکی و یا بازدارنده بسیار مفید است.خانم های آینده نگر که به حفظ سلامتی پستان های خود علاقه مند می باشند، باید مواد غذایی ضد استروژن را در تمام ایام سال در جیره غذایی خود بگنجانند و موادی که برعکس آنها، به طور مستقیم یا غیرمستقیم در تشکیل سلولهای سرطانی در بافت سینه و سرعت بخشیدن به روند آن تاثیرگذار می باشند را یا به طور قطعی از لیست غذاهای مصرفی خود حذف کنند و یا مقدار مصرف آن را به شدت کاهش دهند.

مواد غذایی کاهش دهنده تاثیر استروژن
 

1-کلم
ترکیبات موجود در خانواده کلم ها(کلم بروکلی، گل کلم، کلم غنچه یا فندقی) قادر به کاهش استروژن به میزان پنجاه درصد می باشند.
ماده موثر در کلم، به نام ایندول 3-کاربینول (Indol 3-carbinol)با افزایش سوخت و ساز استروژن، احتمال ایجاد غدد سرطانی پستان را تا 50درصد کاهش می دهد.
2-سبوس گندم
سبوس گندم تازه وخالص، دارای ماده معجزه آسایی است که مقدار استروژن خون را به مقدار زیادی کاهش می دهد.اگر به طور تدریجی و با فاصله 5 روز در هر وعده اصلی غذا(صبحانه، ناهار و شام) به میزان یک قاشق مرباخوری سبوس گندم خیس کرده به یکی از غذاهای مصرفی افزوده شود و در طول روز جمعا 15 گرم یا 3 قاشق مرباخوری سبوس میل گردد و بین 6 تا8 لیوان آب نوشیده شود، علاوه بر کاهش اثر بیماری زایی استروژن، به حجم مواد دفعی نیز می افزاید و با سرعت بخشیدن به خروج مواد زاید، اثر مواد تحریکی و سرطانزا را در روده بزرگ کاهش می دهد. ضمنا مصرف سبوس گندم، یک راه حل ساده و کم هزینه برای درمان یبوست های غیرمرضی تلقی می شود.
3-لوبیای سویا
خانواده لوبیا از جمله لوبیای سویا، با دارا بودن فیتواستروژن ،فعالیت هورمون استروژن تولیدی بدن را مهار کرده و پروتئاز و سایر ترکیبات موجود در لوبیاها نیز به صورت عوامل ضد سرطان عمل می نمایند. ضمنا فرآورده های سویا به صورت شیرسویا، پنیرسویا، میسو(Miso)و تمپه (Tempeh)از عوامل کاهش دهنده احتمال ابتلا به سرطان تلقی می شوند، ولی سس سویا و روغن سویا چنین خاصیتی ندارند.
4-روغن ماهی، ماهی های چرب و غذاهای دریایی
با افزایش توان سیستم ایمنی بدن، امکان شناسایی سلول های سرطانی و نابودی آنها قبل از دست اندازی تومور به سیار نقاط بدن (متاستاز) فراهم می شود و حتی روغن ماهی می تواند از به هم پیوستن سلول های سرطانی به یکدیگر جلوگیری نماید. ضمناً با مصرف آبزیان، ویتامین D موردنیاز بدن نیز بهتر تامین می شود که امروزه به عنوان یک عامل ضد سرطانی به خصوص سرطان پستان در خانم ها و حتی سایر سرطان ها به شمار می رود.
5-ویتامین C
مصرف ویتامین C به مقدار 380 میلی گرم در روز از طریق منابع غذایی حاوی ویتامین C، از قبیل انواع سبزیجات تازه سبز رنگ یا فلفل قرمز، سبز و زرد، فلفل دلمه ای، کلم بروکلی و یا میوه های حاوی ویتامین C بیشتر مثل توت فرنگی، گریپ فورت، کیوی، پرتقال و خربزه به عنوان محافظی بر علیه ابتلا به سرطان پستان به شمار می رود.
در شماره آینده در مورد عوامل مساعد کننده ابتلا به سرطان و باید و نبایدها در قبال پیشگیری از انواع سرطان بحث خواهیم کرد.
منبع: نشریه ی دنیای تغذیه، شماره ی 90