متین پدرام
وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی
زمانی که متقاضی اخذ مجوز دفاتر خدمات مسافرتی، سیاحتی و زیارتی موفق به دریافت مجوز تاسیس و فعالیت شد، به عنوان یک صاحب کسب‌وکار دارای حقوق و تکالیف مربوط به حوزه فعالیت خود می‌شود. این تکالیف بیشتر منعکس‌کننده حساسیت‌های دولت برای حفظ حقوق شهروندان و جلوگیری از قانون‌گریزی صاحبان کسب‌وکار با افزایش سازوکار نظارت بر آنها است. فصل سوم آیین‌نامه «نظارت بر تاسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی، سیاحتی-جهانگردی و زیارتی» ایران به تکالیف دارنده مجوز دفتر خدماتی پرداخته است که در این نوشتار به اختصار به آنها می‌پردازیم.
الف- فعالیت مطابق موضوع فعالیت دفتر: بر اساس ماده 17، دفتر این اجازه را ندارد که در موضوعی مغایر با موضوع فعالیت دفتر فعالیت کند.
ب- عدم فعالیت بدون عذر موجه: دفتر مکلف است تا 6 ماه پس از اخذ مجوز، فعالیت خود را آغاز کند. همچنین نمی‌تواند بدون عذر موجه سه ماه فعالیت خود را تعطیل کند یا یک‌سال هیچ‌گونه فعالیتی انجام ندهد. در صورت احراز یکی از موارد فوق، مجوز فعالیت دفتر لغو می‌شود.
ج- لزوم تمدید مجوز: اعتبار مجوزی که صادر می‌شود دائمی نیست و بر اساس ماده 28 به صورت سالانه باید تمدید شود. دارنده مجوز مکلف است یک ماه پیش از انقضای مجوز آن را تمدید کند.
د- الزام به پیروی از دستورالعمل‌ها و خط‌مشی‌های ابلاغی توسط مرجع صدور مجوز: بر اساس ماده 30 آیین‌نامه، کلیه دفاتر موظف هستند از مقررات، دستورالعمل‌ها و خط‌مشی‌های ابلاغی توسط مرجع صدور مجوز پیروی کنند.
ه- اشاره به نام، نشان، نشانی کامل و شماره تلفن‌های دفتر: براساس ماده 20، دفتر مکلف است در سربرگ‌های خود به زبان فارسی و یکی از زبان‌های انگلیسی، فرانسه یا عربی، نام، نشان، نشانی کامل، شماره های تلفن، نمابر و نوع فعالیت خود و شماره مجوز را بیان کند.
و- حضور مدیر فنی: ماده 20 اشعار می‌دارد مدیر فنی باید در دفتر حضور داشته باشد و در غیاب وی در موارد ضروری، دارنده مجوز حقیقی یا مدیرعامل شخص حقوقی مکلف است در دفتر حاضر شود.
ز- ارائه اطلاعات مورد درخواست و گزارش عملکرد: دفتر مکلف است در صورت درخواست مراجع ذی‌ربط گزارش عملکرد و اطلاعات ضروری را ارائه دهد در غیر این صورت مجوز دفتر برای بار اول تا سه ماه تعلیق و در صورت بی‌اعتنایی مجدد، مجوز لغو خواهد شد.
ح- تغییر محل دفتر صرفا با موافقت مرجع صادرکننده مجوز: براساس ماده 16، دارنده مجوز این حق را ندارد که بدون اخذ موافقت از مرجع صادرکننده مجوز، محل فعالیت دفتر را تغییر دهد. در صورت تخلف از این مقرره، مجوز دفتر تا زمان اخذ موافقت به حالت تعلیق در می‌آید و دفتر جدید تعطیل می‌شود.
ت- انتقال مجوز صرفا با موافقت مرجع صادرکننده مجوز: بر اساس ماده 21 آیین‌نامه، انتقال مجوز دفتر صرفا با اخذ موافقت مرجع صدور مجوز با رعایت قوانین و مقررات میسر است.
ی- خودداری از پذیرش تعهدهای جدید در زمان تعلیق: ماده 19 آیین‌نامه اشعار می‌دارد، در صورت تعلیق مجوز، دفتر نمی‌تواند تعهدات جدید بپذیرد و فقط باید مطابق دستورالعمل‌های مراجع ذی‌ربط تعهدات قبلی خود را انجام دهد. ضمانت اجرای تخلف از این ماده نیز لغو مجوز فعالیت دفتر است.
ضمانت اجرای تخلف از مفاد آیین‌نامه
بر اساس ماده 31 مرجع صدور مجوز مسوول نظارت بر فعالیت‌های دفاتر از نظر کیفیت، کارآیی و رعایت مقررات است و در صورت احراز تخلف از مفاد آیین‌نامه به غیر از مواردی که مجازات‌های آنها در این آیین‌نامه تعیین شده است، می‌تواند از ضمانت اجراهای زیر استفاده کند:
الف – تذکر کتبی.
ب – اخطار کتبی با تعیین مهلت مناسب جهت رفع اشکال.
پ – تعلیق موقت از یک تا سه ماه.
بر اساس تبصره 2 ماده 31 تعلیق یا لغو محوز دفتر در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار کشور نیز باید درج شود که خود صرف‌نظر از جنبه اطلاع‌رسانی به عموم مردم، بازدارندگی بالایی دارد. لازم به یادآوری است ضمانت اجراهای مقرر در این آیین‌نامه مانع از رسیدگی به تخلفاتی که وصف مجرمانه دارند، نمی‌شود و در صورت وقوع جرم مراتب باید برای تصمیم‌گیری به مراجع قضایی صالح ارسال شود.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد
