دشتک شهری بعداز اردل (استان چهارمحال و بختیاری) است. این شهر در92 کیلومتری شهرکرد قرار دارد. این شهر با جمعیت بیش از12000 نفر بزرگترین شهر شهرستان اردل بشمار میرود.در اطراف روستا رودخانه دره گرم و دم دره از سرشاخههای اصلی کارون جریان دارند. دشتک زادگاه پژمان بختیاری از شاعران نامی کشور میباشد.میزان بارندگی دردشتک خیلی زیاد بوده و ارتفاع برف گاه تا 1٫5متر هم میرسد.اما در سالهای اخیر میزان بارش کمتر شدهاست. زبان مردم لری بختیاری بوده و اهالی این شهراز دو شاخه اصلی ایل بختیاری یعنی 7لنگ و 4 لنگ متشکل گردیدهاند.البته اکثریت مردم 7لنگ میباشند.
از چشمههای معرف آن میتوان به چشمه دولاب-دره بیدها- تیچقا-سیگل-بنیوستان-دره گرم- سرآسیاب پیر- تک تک آب – دره باغ رانام برد.
در شرق این شهر درهای بنام دره شور وجود دارد که ابی کاملاًشور در آ«جریان داشته و معدن طبیعی نمک میباشد که همه ساله اهالی دشتک و روستاهای همجوار نمک آن را برداشت مینمایند. علاوه بر آن در گذشته سنگهای گچ را از محل مذکور برداشت کرده و با کورههای سنتی گچ استحصال میکردند. گفته میشود در دره مذکور نشانههایی از ذخایر نفتی بدست آمدهاست.
در جنوب شهر رگه عظیمی از شن آماده وجود داشته که از این رگه از چندین روستای سمت شرق روستا شروع شده و تاکیلومترها به سمت غرب امتداد مییابد که کارشناسان میزان آن را بسیار عظیم برآورد کردهاند. از محصولات کشاورزی شهر میتوان به انگور -بادام-گردو-سیب ترش- آلوچه-زردآلو-گندم -جو- عدس- و… اشاره کرد. در دشتک 10 مدرسه دولتی و 8 مدرسه غیر انتفاعی فعالیت میکند.
موقعیت جغرافیایی
دشتک در مختصات جغرافیایی 32 درجه و 9 دقیقه عرض شمالی، و 50 درجه و 27 دقیقه طول شرقی قرار دارد. از جنوب به رشته کوههای میلی و از شمال به کوه سالداران و احمد لیوه منتهی میشود.شهر دشتک در فاصله92کیلومتری از شهرکرد مرکز استان قرار دارد.
آب و هوای این منطقه در تابستان گرم و در زمستان سرد و خشک میباشد. بارندگی در این منطقه نسبتاً زیاد بوده ولی در سالیان اخیر به دلیل تغییرات آب و هوایی و خشکسالیها قدری از میزان بارش کاسته شده است.
در اطراف دشتک درهها ومناطق حاصلخیزی وجود دارد که بیشتر باغهای این منطقه در این مکانها هستند. در شرق این شهر درهای وجود دارد(دره شور) که در آن آب بسیار شوری روان است (از نظر زمین شناسی گنبد نمکی باعث بوجود آمدن آن شده است که احتمالاً نفت هم در زیر آن وجود دارد). این دره معدن طبیعی نمک میباشد. همچنین از جنوب تا غرب دشتک رگههای عظیمی از معدن طبیعی شن وجود دارد که مردم دشتک و اطراف از آن برای تهیه شن جهت فعالیتهای عمرانی استفاده میکنند.
در جنوب دشتک رودی روان است که یکی از سر شاخههای اصلی رودخانه کارون میباشد. این رودخانه کوهرنگ نام دارد و آن را بخشی از شاخه ی کارون میانی می دانند
جفرافیای انسانی
بقایای اشیاء کشف شده در این منطقه و نیز وجود دخمههای تاریخی از جمله برد سیلا (سنگ سوراخ) سابقه سکونت در دشتک را به دوران هخامنشیان و اشکانیان میرساند. البته طی چند صد سال گذشته نیز عدهای از عشایر نیز در این مکان سکنی گزیدهاند. عدهای بر این عقیدهاند که مردم روستای دشتک در استان فارس از مردمان دشتک بختیاری بودند که بنا به برخی دلایل به استان فارس کوچ کردهاند.اما در این باره هیچ گونه سندی وجود ندارد. این شهر با جمعیتی در حدود 12000 نفر بزرگترین شهر در شهرستان اردل میباشد. گویش مردم این منطقه لری میباشد. بخش عطیمی از مردان این شهر بنا به رسم آبا و اجداد شان در کشور کویت مشغول به فعالیت می باشند . فعالیت اقتصادی مردم دشتک بیشتر کشاورزی وبعضا دامداری میباشد. در سالیان اخیر بسیاری از مردم به مشاغل خدماتی روی آوردهاند. محصولات کشاورزی دشتک انگور، بادام، گردو، سیب ترش، زردآلو، گندم، عدس و… میباشد. مردم این روستا جزء طایفه هفت لنگ بختیاری میباشند. قشر تحصیل کرده در این روستا زیاد بوده و این روستا افراد زیادی را از پزشکان، مهندسان، معلمان و… که به جامعه خدمت کردهاند در خود پرورانده است. دشتک زادگاه شاعر نامدار معاصر حسین پژمان بختیاری (1279-1353ه. ش) است.
راههای ارتباطی و مناطق دیدنی این شهر
جاده اصلی تردد به دشتک که شامل جاده تاریخی دزپارت نیز میشود از تنگ درکش ورکش میگذرد و تا شهرکرد مرکز استان 90 کیلومتر فاصله دارد. مسیر دیگر اما کم ترددتر جادهای است که از سمت منطقهٔ دوآب صمصامی به دشتک متصل میشود. البته جادهای از مسیر فارسان نیز در دست ساخت است که در آینده به بهره برداری میرسد. لازم به ذکر است که در گذشته دشتک گذرگاه ارتباطی استان و منطقه به استان خوزستان بوده است.
مناطق دیدنی دشتک عبارتند از:
دره گرم
دره باغ
بنیوستان
حاشیه رود بهشت آباد که از جنوب شهر میگذرد
همچنین چشمههای جوشان از جمله دولاب
دره بیدها
تیچقا
سیگل
تک تک آب
دره گرم
دره باغ
آسیاب پیر
دو درخت چنار کهنسال یکی در مرکز شهر و دیگری در شرق نیز از جمله مکانهای دیدنی دشتک به شمار میروند.