به گزارش خبرنگار مهر تا کنون مشهد به عنوان شهر جهانی سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی، تبریز شهر جهانی فرش، لالجین شهر جهانی سفال، اصفهان شهر جهانی صنایع دستی، سیرجان شهر جهانی گلیم و مریوان به خاطر داشن کلاش، گونه ای پاپوش سنتی یا همان گیوه در فهرست جهانی ثبت شده اند. روستای کلپورگان در استان سیستان و بلوچستان هم بهعنوان دهکده جهانی سفال به ثبت رسیده. برخی معتقدند ثبت آثار و رشتههای صنایع دستی تنها به آن جنبه موزه ای میدهد و به زنده ماندنش کمکی نمیکند.
بهمن نامورمطلق در گفتگو با خبرنگار مهر و در پاسخ به این که قرار است چه امکاناتی در اختیار شهرهای جهانی صنایع دستی قرار گیرد تا جوانان امروز، همچنان از گلیم سیرجان یا کلاش مریوان استفاده کنند میگوید: ثبت یک اثر، بخشی از گفتمانسازی است و ما نباید نقدش کنیم و این اقدام را زیر سوال ببریم. چه اشکالی دارد فرش تبریز ثبت شود حتی اگر جنبه موزه ای پیدا کند؟ به هر حال، خود ثبت یک حرکت جدی و موثر است.
معاون صنایع دستی کشور با اشاره به این که تنها به ثبت شهرهای جهانی بسنده نشده، بیان میکند: ما محملهای قانونی درست کرده ایم که موجب توسعه آن رشته و شهر و فضا شود. به عبارتی توسعه شهرهای جهانی را در برنامه ششم توسعه قرار داده و در شورای عالی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دستگاههای دیگر را موظف کرده ایم تا به شهرهای جهانی، اعتبارات تازه بدهند و فراهم آوردن زیرساخت برای این شهرها را در اولویت قرار دهند.
به گفته نامورمطلق ما اگر 40 شهر را در فهرست جهانی ثبت کنیم و بهطور جدی به آن بپردازیم وارد مرحله جددی از صادرات صنایع دستی میشویم. حداقل اگر در شهرهایی که کانون هستند و ثبت شده اند، خوب کار کنیم میتوانیم پاسخگوی نیازهای فراملی هم باشیم.
معاون صنایعدستی و هنرهای سنتی کشور به مراحل ثبت یک شهر یا روستا در فهرست یونسکو اشاره و بیان میکند: ثبتجهانی یک شهر یا روستا سه مرحله دارد که در مرحله اول پرونده تهیه و به شورای جهانی صنایعدستی ارسال میشود، در مرحله دوم ارزیابها به شهرهای نامزدشده سفر میکنند و در مرحله سوم رأیگیری برای ثبتجهانی این مکانها انجام میشود که این دو شهر و یک روستا از ایران بعد از طی این سه مرحله ثبت جهانی شدند و حالا یران با داشتن شش شهر و یک روستای جهانی رتبه نخست را در این عرصه به خود اختصاص داد و گوی سبقت را از چین که مهمترین رقیب ایران در این زمینه محسوب میشود ربوده است.
نامورمطلق، برندسازی را مهمترین هدف از ثبت جهانی شهرها میداند و معتقد است: این اتفاق موجب نام آشنا شدن شهرهای ما میشود و «نام» یعنی وجود؛ یعنی هویت؛ یعنی در یادها ماندن و ما باید تلاش کنیم که با ثبت شهرهای خود در فهرست شهرهای جهانی، هویت خود را به رخ جهانیان بکشیم.
به گفته معاون صنایع دستی کشور، انتخاب شهرهای جهانی، بهانه و فرصت خوبی برای تعامل با کشورهای دیگر و داد و ستد با آنهاست و ما تاکنون توانستهایم شش شهر را به عنوان شهرهای جهانی و یک روستا را به ثبت برسانیم. اما این کافی نیست و لازم است همه نهادها و سازمانهای مرتبط، کنار هم قرار گیرند و زمینه را برای معرفی و توسعه صنایع دستی فراهم آورند.