1) ژنتیک: مهم‌ترین عامل که قبلا هم به آن اشاره شد، ژنتیک است؛ یعنی فرزند این حالت را از پدر و مادر ارث می‌برد. 2) تاثیر محیط (محیط‌های پر سر و صدا، گرما و سرمای شدید و وجود افرادی که سبب تحریک فرد و بروز خشم او می‌شود) 3) برخی مشکلات هورمونی 4) محرومیت‌های اجتماعی 5) حساسیت به برخی غذاها و کمبود برخی ویتامین‌ها و املاح در بدن 6) کم‌خونی شدید 7) بیماری‌هایی مثل سرطان و بیماری‌های مغزی8) عواملی از قبیل احساسی و عاطفی بودن (زودرنجی، حساسی، انتقادپذیر نبودن، کم‌تحمل بودن، مورد قدرنشناسی قرار گرفتن)
رابطه خشم و عصبانیت
از آنجایی که خشم و عصبانیت یک احساس قوی، طبیعی و لازم برای بقای انسان است، انرژی زیادی همراه خود دارد. این انرژی می‌تواند نابودکننده و یا سازنده باشد. چنانچه از کودکی عصبانی شدن و ابراز احساس خشم در خانواده منع شود و یا حتی کودک به خاطر ابراز این احساس طبیعی مثلا تنبیه شود، پیامی که دریافت می‌کند این است که احساس عصبانیت و ابراز آن خطرناک است.
به درون ریختن احساسات و ترس از ابراز هر نوع احساس به تدریج تبدیل به افسردگی می‌شود. ترس از عصبانیت موجب می‌گردد فرد نتواند در مقابل افراد عصبانی ابراز وجود کند و در روابط خانوادگی و یا شغلی با مشکلات گوناگون روبه‌رو شود. برای مثال کسانی که علی‌رغم قابلیت بسیار، دائم احساس کمبود کرده و یا در مقابل کسی که حرف زور می‌زند، نمی‌توانند ایستادگی کنند، در واقع از هر نوع ابراز عصبانیت می‌‌ترسند؛ چه ابراز عصبانیت خودشان و چه ابراز عصبانیت دیگران.
به این ترتیب، انرژی خشم و عصبانیت در این افراد به درون ریخته و موجب آزار درونی شخص می‌شود. بسیاری از اوقات احساس خشم و عصبانیت می‌تواند به دلخوری، نفرت و کینه تبدیل شود. انباشته شدن این احساسات منفی و آزاردهنده به شکلی و در زمانی بروز خواهد کرد.
چگونه خشم خود را کنترل کنیم؟
در واقع سه روش مهم برای برطرف کردن منطقی خشم وجود دارد:
1) ابراز خشم 2) سرکوب خشم 3) آرام کردن خود
ابراز خشم به معنی این است که خشم خود را جسورانه و منطقی و نه با پرخاشگری شدید، نشان دهید. این کار را باید بدون صدمه زدن به دیگران و بدون قلدری و استفاده از زور انجام داد. سرکوب خشم به معنی مهار کردن و تبدیل آن به رفتارهای سازنده است؛ ولی این کار یک پیامد دارد و آن اینکه موجب افزایش فشار خون و یا افسردگی می‌شود.
از این‌رو سرکوب خشم چندان توصیه نمی‌شود. فرو نشاندن خشم و آرام کردن خود یعنی تسکین دادن خود و کنترل خشم. این روش، یعنی مدیریت خشم، باعث کاهش عصبانیت و برانگیختگی فیزیولوژیکی می‌شود. گاهی اوقات نمی‌توانید از دست مردم و یا چیزهایی که شما را عصبانی می‌کنند رهایی یابید. شما نمی‌توانید شرایط را تغییر دهید، ولی می‌توانید واکنش‌های خود را کنترل کنید.
روش‌های کنترل خشم
می‌دانید که هیجان‌ها بخش جدایی ناپذیر ساختار جسمی و روانی ما هستند. هر نوع هیجان برای موجود زنده ارزش حیاتی داشته و نشان دادن آن در سلامتی نقش زیادی دارد و می‌دانیم که رفتار بیرونی ترس، فرار و رفتار بیرونی خشم پرخاشگری است.
ابتدا باید بدانید که چرا عصبانی می‌شوید تا بتوانید آن را کنترل کنید. عصبانیت و خشم می‌تواند در اثر عوامل بسیاری ایجاد شود. سپس با توجه به دلیل خشم خود با چند کار ساده سعی در مهار و کنترل آن نمایید.
. چند نفس عمیق بکشید
. عباراتی تسکین‌دهنده مثل «سخت نگیر» را با خود تکرار کنید.
. در ذهن خود یک تجربه خوب و خوشایند را تصور کنید.
. اگر خشم شما خیلی شدید است، سعی کنید در منزل نمانید و به بیرون از خانه بروید. قدم بزنید، پیاده‌روی کنید و هر کار دیگری که باعث فروکش کردن خشم شما شود.
. با خنک کردن بدن (مثلا دوش گرفتن) می‌توان به کاهش خشم کمک کرد.
. بخندید؛ حتی اگر خنده شما تصنعی باشد.
برای خواندن بخش اول- خشم خود را مدیریت کنیم- اینجا کلیک کنید.
