در 15 کیلومتری شمال غربی شهر اسدآباد درمیان دره های بخش غربی کوه منفرد آلموقولاغ که از مناطق کوهستانی وصعب العبور وبرف گیر کشور میباشد بقایای سد وکتیبه ای تاریخی مشاهده میشود که حد فاصل روستاهای چارق وآقاجان بلاغی در میان تنگه های موازی وقلل پربرف واقع شده است .
بقایای سد حسین خان بولاغ:
رودخانه نسبتاً پرآب قره چای از میان پستی وبلندیهای کوهستانی منطقه سرچشمه می گیرد .این رودخانه پس از آبیاری اراضی دشت اسد آباد به رودخانه گاماسیاب می پیوندند . در ارتفاعات اراضی آقاجان بلاغی سدی برروی این رودخانه بسته شده بود که با توجه به متن کتیبه مجاور آن ، در زمان حسین خان سولان در اوائل عهد صفوی در این محل احداث گردیده بود که امروزه بقایای بند مذکور در یکی دو قسمت اطراف رودخانه با مصالح سنگ لاشه وآهک به چشم میخورد .
کتیبه حسین خان بولاغ:
بردامنه دیواره صخره مشرف به دریاچه سد مذکور ،کتیبه ای به خط ثلث موزون حاوی نام بانی وتاریخ ساخت آن نوشته شده است که درمطالعات اولیه چنین خوانده شده است :
” حاکم ملک حسین خان بولاغ ساخت سدی برروی این ایلاق
هاتــــفی گفت پـــی تاریخش بسته سدی چون بند سکندر “
ویژگی قابل توجه این اثر تاریخی خط ثلث آن است که دارای نوعی کارکرد تزئینی وهنری نیز می باشد .بر اساس متن کتیبه در بند دوم بیت دوم در برگیرنده “ماده تاریخ “ است که به زمان ساخت کتیبه وسد حسین خان بولاغ اشاره شده است که بر پایه حروف ابجد عدد 990 بدست می آید .این تاریخ برحسب هجری قمری محاسبه می گردد.
در خلاصه التواریخ در ضمن وقایع سل 986 ه.ق آمده است: ” شاه اسماعیل دوم بنا به تقاضای بساط بیگ بن سرخاب بیگ ،لشگری به سرکردگی بولاغ حسین تکلو برای سرکوبی برادر وی اسکندر که در قلعه پلنگان اقامت داشت گسیل داشت .پس از رانده شدن سکندر ،حکومت اسد آباد ،الکای سنقر ودینور به عهده حسین خان بولاغ محول گشت.”
با تشکر از جناب آقای کامران اکبری شایگان بابت ارسال این مطلب.