درد شکم در کل و به هر دلیلی که باشد از جمله دردهای آزار دهنده است که هر فردی در طول زندگی خود آن را تجربه کرده. اما گاهی برخی از دردهای ناحیه شکم آنقدر شدت دارند که تحمل آنها ممکن نیست و فرد ناگزیر به مراجعه به بیمارستان است.
یکی از این دردها می تواند درد ناشی از وجود سنگ کلیه باشد. در ادامه این نوشته با نشانه های وجود سنگ کلیه، راه های درمان و پیشگیری از آن آشنا خواهیم شد.
پروفسور «کریستوفر کوگان»، استادیار دانشگاه «راش» می گوید در حدود 10 تا 15 درصد جمعیت در طول زندگی خود، سنگ هایی در کلیه آنها شکل می گیرد.
این عارضه در مواقعی می تواند با دردهای شدید همراه باشد. مردان سفیدپوستی که در سنین 40 تا 60 سالگی قرار دارند، بیشتر در معرض چنین عارضه ای قرار دارند.
وی بر این باور است افرادی که در طول زندگی شان، سنگ کلیه را تجربه کرده اند تا 50 درصد احتمال دارد که در طول 10 سال آینده زندگی شان شاهد پیشرفت دوباره این نوع از سنگ ها باشند.
اما نکته مهم آن است که چگونه متوجه شویم که احساس درد مربوط به سنگ کلیه، شکم یا کمر است؟
دردهای ناگهانی و شدید
عمدتا بزرگسالانی که با دردهای مرتبط با سنگ کلیه مواجه هستند، بر اثر درد شدید در ناحیه شکم و پشت به مراکز اورژانس بیمارستان ها مراجعه می کنند.
دکتر «داگلاس پراپ» مسئول و از پزشکان اورژانس بیمارستان «لوثرن» می گوید: “دردهای مرتبط با سنگ کلیه عمدتا ناگهانی و بسیار شدید هستند.”
همین درد بسیار شدید و غیرقابل تحمل می تواند یکی از نشانه های تشخیص آن از سایر دردهای مشابه شکمی باشد.
در مواقعی هم با دردهای کمر اشتباه گرفته می شود اما از آنجا که درد کلیه عمدتا به نواحی پایین تر بدن همچون مثانه انتقال پیدا می کند، می تواند از دردهای ناحیه پشت هم قابل تمایز باشد چرا دردهای مرتبط با کمر یا پشت عمدتا به سمت پایین حرکت نمی کنند.
پروفسور کوگان می گوید: “اگرچه همیشه درد مرتبط با سنگ کلیه نمی تواند در پهلوها باشد اما در مواقعی نیز می تواند در تشخیص آن از سایر دردهای شکمی مفید واقع شود.”
دکتر کوگان می گوید اگرچه اندازه این سنگ ها می تواند متفاوت باشد و به طور متوسط 5 میلی متر باشند اما اندازه این سنگ ها نیستند که شدت درد را کم و زیاد می کنند چرا که در مواقعی سنگ های بسیار کوچک شدیدترین دردها را سبب می شوند.
همین سنگ های بسیار کوچک می تواند بیمار را ناگهان با درد شدید از خواب بلند کند و به او اجازه نشستن، بلند شدن و حتی دراز کشیدن را نیز ندهد.
دکتر پراپ نیز بر ناگهانی بودن و غافلگیر کردن این درد تاکید دارد و به بیمار اجازه نمی دهد که در هیچ حالتی نشسته یا برخیزد.
وجود خون در ادرار
دکتر کوگان اشاره می کند، یکی از دیگر نشانه های وجود سنگ کلیه می تواند دیده شدن خون در ادرار باشد که باید جدی گرفته شود.
برخی دیگر از نشانه های هشدار دهنده
هر دو پزشک متخصص که از آنها نام برده شده می گویند اگر درد در ناحیه شکم یا کمر شدت گرفت و در ادرار خون دیده شد، نشانه های دیگری هم می توانند ظاهر شوند که عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- تعرق
- رنگ پریدگی به دلیل درد فراوان
برخی از انواع سنگ های کلیه نیز به دلیل عفونت می توانند منجر به تب شوند. دکتر کوگان می گوید: “زمانی که راه کلیه مسدود می شود، می تواند سبب ایجاد تب شود چرا که باعث برگشت ادرار شده که خود منجر به عفونت می شود.”
چگونه سنگ های کلیه تشخیص و مورد درمان قرار می گیرند؟
تشخیص این سنگ ها می تواند از طریق اشعه ایکس یا اسکن CAT در زمان مراجعه بیمار به بخش اورژانس بیمارستان انجام پذیرد.
دکتر پراپ می گوید بسیاری از بیماران با دفع سنگ کلیه از درد رهایی پیدا می کنند اما در مواقعی نیز برای خروج آنها نیاز به انجام عمل جراحی وجود دارد.
برخی از پزشکان برای کاهش درد بیمار به او داروهایی را تجویز می کنند و شرایط را برای دفع فراهم می آوردند.
دکتر کوگان می گوید: “هر اندازه اندازه سنگ کوچک تر باشد، دفع آن راحت تر و احتمال انجام عمل جراحی نیز کمتر می شود.”
چگونه می توان از به وجود آمدن سنگ کلیه جلوگیری کرد؟
کوگان می گوید برای پیشگیری بهتر است به اندازه کافی آب مصرف شود تا از کم آبی بدن جلوگیری شود چرا که یکی از دلایل تشکیل سنگ کلیه کمبود میزان آب در بدن است.
یافته های بدست آمده از کلینیک مایو نشان داده که مصرف آب می تواند در خروج نمک و پروتئین های حیوانی از بدن نیز مفید باشد.
