کشتن آن قبطی، مصداق کشتن انسان بی گناه نبوده است.

. چند قرن است که بنی اسرائیل توسط فرعون و قبطیان به بردگی و بیگاری گرفته شده ،قبطیان فرزندان پسر آنان را می کشند و دخترانشان را برای خدمتکاری و تولید نسل و...، زنده نگه می دارند:

إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلا فِی الْأَرْضِ وَ جَعَلَ أَهْلَها شِیَعاً یَسْتَضْعِفُ طائِفَةً مِنْهُمْ یُذَبِّحُ أَبْناءَهُمْ وَ یَسْتَحْیی‏ نِساءَهُمْ إِنَّهُ کانَ مِنَ الْمُفْسِدینَ (1)

فرعون در زمین بزرگی طلبید و اهل زمین را متفرق کرد. گروهی را به استضعاف کشاند و پسرانشان را می کشت. زنانشان را زنده نگه می داشت و او از فسادگران بود.

فَقالُوا أَ نُؤْمِنُ لِبَشَرَیْنِ مِثْلِنا وَ قَوْمُهُما لَنا عابِدُونَ(2)

قبطیان گفتند:آیا به این دو(موسی و هارون) ایمان آوریم در حالی که قوم آن دو بردگان مطیع ما هستند.

وَ تِلْکَ نِعْمَةٌ تَمُنُّها عَلَیَّ أَنْ عَبَّدْتَ بَنی‏ إِسْرائیلَ(3)

موسی گفت: این که بنی اسرائیل را به بردگی گرفته ای، نعمتی است که بدان بر من منت می گذاری؟

آیات بالا صراحت دارد که قبطیان ظالم و بنی اسرائیل مظلوم بودند که فرعون و فرعونیان آنان را به بردگی گرفته و از هیچ ستمی بر آنان دریغ نمی ورزند و...

حالا موسی که در کاخ بزرگ شده و به عنوان فرزند فرعون شناخته می شود، روزی مخفیانه از قصر خارج شده و به شهر می آید و می بیند که مظلومی اسرائیلی با ظالمی قبطی دست به گریبان هستند. معلوم است که  مظلوم اسرائیلی به ظلم اعتراض کرده و ظالم برای سرکوب او آمده و حالا دست به گریبان هستند. قبطی نه دشمن  اسرائیلی درگیر، بلکه دشمن همه اسرائیلیان از جمله موسی است که اسرائیلی می باشد و هنوز نسبش مشخص نیست.

وَ دَخَلَ الْمَدینَةَ عَلی‏ حینِ غَفْلَةٍ مِنْ أَهْلِها فَوَجَدَ فیها رَجُلَیْنِ یَقْتَتِلانِ هذا مِنْ شیعَتِهِ وَ هذا مِنْ عَدُوِّهِ فَاسْتَغاثَهُ الَّذی مِنْ شیعَتِهِ عَلَی الَّذی مِنْ عَدُوِّهِ (4)

فریاد کمک طلبی اسرائیلی مظلوم و توسری خور، بلند است. موسی چون جوانمرد است و نمی تواند ظلم را تحمل کند، با قبطی در گیر می شود و یک مشت به او می زند که قبطی می میرد.

موسی از  اقدام خود چون عمل صالح و دفاع از مظلوم و دفع ظلم است، ناراحت نیست. بلکه ترسان از معامله ای است که قبطیان با او خواهند کرد. از این رو به قصر باز نمی گردد. روز بعد دوباره همان اسرائیلی را با ظالمی دیگر دست به گریبان می بیند. موسی او را توبیخ می کند که بدون عده و یاور و بدون ایجاد زمینه با ظالمان در افتادن، کار غلطی است. می خواهد با  قبطی ظالم درگیر شود که فریاد او بلند شده و موسی و قتل دیروز را افشا می کند. در این بین مؤمن فرعونی از قصر دوان دوان می رسد و موسی را خبر می دهد که درباریان حکم اعدامش را ظالمانه و بدون محکمه و بدون شنیدن دفاع وی صادر کرده اند و او باید فرار کند. موسی هم فرار کرده و بدون این که از اقدام اش که به قتل ظالمی قبطی منجر شده، پشیمان باشد، به درگاه خدا رو کرده و از خدا می خواهد وی را از عواقب ناگوار این اقدام نجات دهد. خدا هم دعایش را اجابت می کند.

بنا بر این اقدام موسی در دفاع از مظلوم و در دفع ظلم بود که منجر به قتل شد. موسی هیچ وقت از این اقدام پشیمان نشد و آن را گناه ندانست که از آن توبه کند. بلکه اعلام کرد: خدایا! به شکرانه قدرتی که به من داده ای، قسم می خورم و با خود عهد می بندم که هیچ گاه پشتیبان ستمکاران نباشم(5) خدا هم هیچ جا  کار او را قتل انسان بی گناه و ظلم نشمرد.

پی نوشت ها:

1. قصص(28)آیه4.

2. مؤمنون(23)آیه47.

3. شعراء(26)آیه22.

4. قصص، آیه 15.

5. همان، آیه17.