به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مراسم بزرگذاشت روز جهانی میراث دیداری و شنیداری با حضور اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، محمد بهشتی رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و نیلوفر صادقی سرپرست دفتر منطقهای یونسکو و نیز با حضور شخصیت های علمی و فرهنگی، رایزنان و سفرای کشورهای مختلف در سالن قلم مرکز مرکز همایشهای بینالمللی کتابخانه ملی برگزار شد.
در آغاز مراسم برخلاف شیوههای مرسوم، قدیمیترین نسخه ضبط شده قرآن کریم پخش شد.
در ابتدای مراسم بزرگداشت روز جهانی میراث دیداری و شنیداری بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ضمن خوشامدگویی به حاضرین گفت: کتابخانه به عنوان یکی از مواریث جامعه فرصتی خلق میکند تا افراد از طریق آن اندیشههایشان را به اشتراک بگذارند.
بروجردی افزود: شعاری که یونسکو امسال برای این روز در نظر گرفته عبارت است از «کشف کن، به خاطر بسپار و به اشتراک بگذار». «کشف کن» چرا که اسناد توسط بایگانیها کشف و به این ترتیب امکان تفسیر آنها به وجود میآید تا از این طریق صدای آنها به گوش همگان برسد. بخش دوم شعار «به یاد آور» است. به یاد آورید که آرشیوهای صوتی و تصویری، حافظه جهانی است؛ حاوی خاطره نسلهای گذشته است و ما را به گذشته متصل میکند.
وی افزود: به عبارت دیگر آرشیوهای صوتی و تصویری ابزار و بهانهای است برای پیوند نسلهای گذشته و حال به آیندگان. ما نیازمند درک متفاوتی از این میراث مشترک هستیم و بخشی از حافظه جهانی نیازمند حفاظت، بازیابی و اشتراک است. و اما بخش سوم شعار؛ «به اشتراک بگذار». امروزه رسانههای دیجیتال فرصتی فراهم کردهاند تا مردم بدون اینکه آگاهانه بخواهند، با آرشیوها ارتباط میگیرند و از آن بهرهمند میشوند. در دنیای دیجیتال فرصتهای استثنایی به وجود آمده تا همگان امروز را گرامی بدارند و به توصیههای سه گانه عمل کنند.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با تاکید بر اینکه یونسکو آرشیوهای دیداری و شنیداری در سراسر جهان را در به اشتراک گذاشتن داراییهایشان تشویق میکند تا در ترویج میراث سمعی و بصریشان در این روز به یکدیگر ملحق شوند؛ بیان کرد: آرشیوهای دیداری و شنیداری، داستانی برای زندگی و فرهنگ در سراسر جهان فراهم کرده و منبع ارزشمندی از دانشاند؛ چرا که تنوع زبانی و فرهنگی جوامع را عرضه میکنند. به همین دلیل حفظ این میراث وصول اطمینان برای دسترسی نسلهای حال و آینده و هدف نهایی حفظ حافظه جمعی عموم مردم است.
رئیس کمیته ملی حافظه جهانی در ادامه گفت: 27 اکتبر فرصتی برای بالا رفتن آگاهی عمومی و تایید اهمیت میراث دیداری و شنیداری است.
بروجردی با بیان اینکه ایران در زمره کشورهایی است که آرشیوی غنی از اسناد دیداری و شنیداری دارد اعلام کرد: آمادگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حفظ و نگهداری اسناد در سطح ملی و بین المللی را اعلام و از همگان برای این اقدام مدد میجوییم.
پس از آن، نیلوفر صادقی، سرپرست دفتر منطقهای یونسکو در ایران، پیام خانم ایرینا بوکووا، مدیر کل یونسکو را قرائت کرد. مشروح پیام به شرح زیر است:
«به مناسبت روز جهانی میراث دیداری-شنیداری 27 اکتبر 2017
کشف کنیم، به خاطر داشته باشیم و به اشتراک بگذاریم، این شعار امسال روز جهانی میراث دیداری، شنیداری است.
میراث دیداری و شنیداری، از طریق تصاویر و صوت، بصیرتی بیمانند نسبت به گذشته، به عنوان پایه و اساسی به سوی آینده فراهم میکند. این میراث حامل خاطرات و یادبودهاست، حامل دانش و ایدههاست، به گونه ای زنده و پویا که میتواند درک و گفتگوی بهتر بین نسلها و در هر نسل، و همچنین بین جوامع و در هر جامعه را پایه ریزی کند. این میراث، با اتصال گذشته به آینده، بخشی از تاریخ مشترک ماست که باید حفاظت شود و به عنوان مظهر هویت، دارایی، نوآوری و خلاقیت به اشتراک گذاشته شود.
فیلم ها، صداهای ضبط شده، برنامههای رادیویی و تلویزیونی؛ و به طور کلی آرشیوها، برای پاسداری از این میراث ضروری هستند. آنها این امکان را فراهم میکنند تا به تاریخ خودمان و دیگران، به مثابه زنجیرهای از داستان موزاییک گونهی تمام بشر، و با احترام و مدارا نگاه کنیم. این آرشیوها از جهات گوناگونی در معرض تهدید هستند، از بیتوجهی گرفته تا زوال شیمیایی که شامل منسوخ شدن فنآوری هم میشود. این ها دلایلی است که یونسکو در سرتاسر جهان با دولتها، برای پاسداری از میراث دیداری-شنیداری به عنوان سرچشمه قدرت برای همگان همکاری میکند تا آن را به اشتراک بگذارند؛ و زنان و مردان، امروز و در آینده؛ به کاووش (کشف)، به خاطر داشتن و به اشتراک گذاشتن میراثی که ما را اینگونه که هستیم پدیدآورندهاند، ادامه دهند.»
در بخش دیگری از این مراسم محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی سخنرانی و در بخشی از اظهارات خود گفت: نسیان، بزرگترین آفتی است که جوامع را تهدید میکند و راه حل و درمان آن چیزی نیست جز «یادآوری». مواد دیداری و شنیداری در تفاوت با سایر اسناد، به گذشته نزدیک ما مربوط و به لحاظ محتوایی بسیار غنی و غلیظ اند.
محمد حسن سمسار، عضو کمیته ملی حافظه جهانی و محقق و پژوهشگر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از دیگر سخنرانهای این مراسم بود که در بیانات خود از کاخ گلستان به عنوان یکی از باسابقهترین مراکز در حوزه نگهداری اسناد اشاره کرد.
در انتهای این برنامه، پویان آزاده، پیانیست و پژوهشگر موسیقی ایرانی به پیانو نوازی از روی نت نوشته های استاد مرتضی خان محجوبی پرداخت و پس از آن نکاتی در زمینه این نت نوشتهها در مکتب پیانو کلاسیک ایران بیان کرد.
در انتهای این مراسم، بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، گواهی نت نوشتههای استاد مرتضی خان محجوب را که به ثبت ملی رسیده است، به بازماندگان این استاد برجسته تقدیم کرد.