سرویس فرهنگی فردا: سال 92 و در جریان مناظره های انتخابات ریاست جمهوری، حسن روحانی با نام بردن محمدرضا شجریان و تعریف و تمجید هنر او توانست توجه بخش زیادی از اهالی هنر را که از 8 سال دولت احمدی نژاد دل خوشی نداشتند به دست آورد.
آن زمان بسیاری بر این باور بودند انتخاب حسن روحانی می تواند پشتوانه ای برای فعالیت شجریان و ادامه حضور استاد آواز ایران در عرصه موسیقی باشد. خیلی ها از برگزاری مراسمی همراه با تقدیر از این هنرمند گفتند اما با گذشت 4 سال از دولت اول روحانی هیچ کدام از این ها اتفاق نیفتاد.
بدتر اما زمانی بود که در سال 96 و باز هم در جریان مناظره های ریاست جمهوری، حسن روحانی با تَکرار نام محمدرضا شجریان و اشاره به ممنوعیت فعالیت او از این هنرمند و محبوبیت وی سوء استفاده کرد. لحن حسن روحانی به شکلی بود که گویی سکان هدایت دولت در دست شخص دیگری است و او از موضعی منتقدانه ممنوعیت فعالیت شجریان را زیر سوال برد. دیگر همه به این نتیجه رسیدند که شجریان گوشت قربانی اتاق فکر روحانی برای تصاحب مدیریت اجرایی کشور است اما ماجرا فقط به همین جا ختم نشد.
قول هایی مبنی بر رفع توقیف بسیاری از فیلم هایی که در سال های قبل مورد توقیف قرار گرفته بودند نیز باعث شد تا تعداد زیادی از هنرمندان از حسن روحانی در مقابل کاندیدای رقیب (که طبعا تعداد انگشت شماری هنرمند حاضر به طرفداری از وی بودند) اعلام حمایت کنند.
عملکرد دولت روحانی در حوزه فرهنگ اگرچه مانند دولت احمدی نژاد همراه با محرومیت ها و فشارهای متعدد نبود، اما به دل هیچ کس ننشست و روحانی نتوانست به وعده هایی که شعار آن را داده بود عمل کند. خیلی زود مشخص شد که نام بردن از اهالی هنر، صرفا شوآفِ روحانی برای انتخابات بود. در سینما نیز مدیریت فرهنگی دولت در چند وقت اخیر نتوانسته عملکرد قابل قبولی در رفع توقیف آثار سینمایی داشته باشد و توقع هنرمندان را براورده کند.
در ادامه عملکرد مدیریت فرهنگی دولت، هفته گذشته نیز فیلم سینمایی «جن زیبا» به کارگردانی بایرام فضلی دچار یک حاشیه شد.
حضور «نورگل یشیلچای» بازیگر سرشناس ترکیه در این فیلم که تمام مراحل ساخت آن سپری شده، باعث شد تا مسئولان فرهنگی اعلام کنند که سازندگان این فیلم باید صحنه های مربوط به این بازیگر را مجددا فیلمبرداری کنند.
این موضوع به قدری جدی بود که بخش خبری 20:30 نیز یک گزارش در این باره تهیه و پخش کرد و در آن به غیرقابل پخش بودن پوشش این بازیگر نیز صراحتن اشاره کرد تا مساله ممنوعیت حضور این بازیگر ترک در «جن زیبا» به تهیه کنندگی مهرداد فرید، اعلام عمومی شود.
مهرداد فرید که آخرین بار سال گذشته فیلم «دعوتنامه» را که با محوریت یک پدر شهید امر به معروف و نهی از منکر ساخته بود، این بار برای نقش اول زن فیلم خود پای نورگل یشیلچای را به ایران باز کرد. این بازیگر 41 ساله که در سریال های «گوزل» و «عشق و جزا» نقش آفرینی کرده با پخش این سریال ها از شبکه «GEM» برای بسیاری از ایرانیان شناخته شده است.
مهرداد فرید با اعلام آگاهی مسئولان سازمان سینمایی از حضور این بازیگر در فیلم خود اعلام کرد: «زمانی که ما فیلمنامه را به سازمان سینمایی ارائه کردیم و درخواست پروانه ساخت دادیم، مشخص بود که قرار است بازیگر ترکیهای در فیلم حضور پیدا کند و وزارت ارشاد نیز براساس همین اطلاعات به ما پروانه ساخت داد و مجوز ساخت فیلم را صادر کرد»
به نظر می رسد نوع پوشش نورگل یشیلچای در این فیلم و نمایش این بازیگر با چادر باعث ایجاد حساسیت مسئولین نسبت به این فیلم شده است.
این اتفاق تا اندازه زیادی به حضور «دارین حمزه» بازیگر لبنانی در سینمای ایران در دهه اخیر شباهت دارد. دارین حمزه ابتدا و در سال 86 در فیلم «تولدی دیگر» به کارگردانی عباس رافعی بازی کرد ولی یک سال بعد حضورش در فیلم «کتاب قانون» به کارگردانی مازیار میری بسیار پرحاشیه شد.
دارین حمزه در این فیلم در نقش یک مسیحی تازه مسلمان بازی کرد که در برخوردش با جامعه عوامانه و ریاکارانه ایران به نقاطی کور در فرهنگ عامه مردم و تضاد آن با آموزه های دین بر می خورد. این فیلم که هجوی بر سبک زندگی مردم مسلمان ایران بود، توسط معاونت سینمایی وقت توقیف شد ولی پس از روی کار آمدن دولت دوم احمدی نژاد و در زمان معاونت سینمایی شمقدری، یکی از فیلم هایی بود که در پروژه رفع توقیف آثار سینمایی در کنار فیلم هایی چون «به رنگ ارغوان» به نمایش در آمد.
کتاب قانون اما در زمان اکران نیز با واکنش های زیادی رو به رو شد. فیلمی که اکران آن بیش از همه به نفع دارین حمزه شد. حمزه بعد از این فیلم در فیلم های «سی و سه روز»، «شکارچی شنبه» و «فرشتگان قصاب» نیز بازی کرد و در ساخت مهمترین اثر سینمایی موسسه شهید آوینی همکاری کرد.
حضور این بازیگر لبنانی در فیلم فرشتگان قصاب که بارها از رسانه ملی نیز پخش شده و در جریان فیلمبرداری این پروژه باعث ایجاد یک حاشیه شد. حاشیه ای که مربوط به حضور وی در فیلم یک کارگردان لبنانی بود. دارین حمزه در آن فیلم در نقش یک زن خیابانی و در صحنه های غیراخلاقی متعددی جلوی دوربین یک کارگردان لبنانی رفت. اتفاقی که باعث قطع رابطه سینمای ایران با این بازیگر شد و بعد از آن نیز دارین حمزه در خارج از مرزهای ایران و در فیلم های متعددی مانند «عشق حلال و سکس» به ایفای نقش پرداخت.
اگرچه دارین حمزه در فیلم کتاب قانون با چادر نقش آفرینی کرد اما حضور بی حاشیه او در ابتدا به دلیل شناخته نشدن این بازیگر در سینمای ایران بود. موضوعی که اتفاقا باعث ایجاد حاشیه برای فیلم «جن زیبا» شده است.
تا کنون بازیگران خارجی زیادی در فیلم های سینمای ایران حضور پیدا کردند و حتی در رسانه ملی نیز سریالی با نقش آفرینی بازیگران زن خارجی و بدون حجاب پخش شده است. اما نکته قابل توجه درباره نورگل یشیلچای، شناخته شدن او با سریال های ترکی شبکه جم و همچنین حضور او در این فیلم با پوشش چادر است.