زمانی که بحث از مواد غذایی به میان می‌آید، اینترنت همانند دنیای وحشی غرب است، همه چیز در اینترنت وجود دارد. وب‌سایت‌ها پر از اطلاعات تغذیه‌ای هستند که درست نیست و تنها باعث سردرگمی افراد می‌شود. در بهترین حالت می‌توانید امیدوار باشید مطلب اصلی متنی که می‌خوانید واقعیت داشته باشد؛ اما اغلب اوقات این‌طور نیست و هیچ پایه علمی برای مطالب وجود ندارد.در ادامه به چند نمونه از باورهای غلط در حوزه سلامت و تغذیه اشاره می‌کنیم و واقعیت را برایتان بازگو می‌نماییم.
باور غلط 1: شما باید بدن خود را با گرسنگی و مصرف آب میوه و سبزی، سم‌زدایی کنید
افراد به اصطلاح متخصص طرفدار سم‌زدایی بدن از طریق گرسنه ماندن یا مصرف آب سبزی و میوه هستند. اگر شما در گوگل کلمه Detox را جستجو کنید، تقریباً 64 میلیون نتیجه مشاهده خواهید کرد که در مورد برنامه‌های رژیم‌های غذایی لاغری و روش‌های درمانی هستند که قرار است به شما کمک کنند تا سیستم بدن خود را پاک کنید، مواد سمی را از بدنتان خارج کنید، به مسیر روده‌ای خود استراحت بدهید یا متابولیسم خود را سرعت بخشیده و سلامت عمومی بدن را بهبود بخشید. با این حال، علی‌رغم این همه تبلیغ و محبوبیت، هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد گرسنه ماندن یا پیروی از یک برنامه برای چند روز نخوردن غذا، مزایایی که در بالا ذکر شد، به همراه دارد.
اگرچه گرسنه ماندن به مدت کوتاه یا گذراندن یک روز با آب سبزی و میوه به افراد سالم، آسیب نمی‌رساند؛ اما باعث می‌شود عبوس و گرسنه شوید. اگر واقعاً می‌خواهید حس خوبی داشته باشید، یک غذای سالم بخورید که شامل میوه و سبزی باشد و به اندازه کافی بخوابید.
باور غلط 2: نوشیدنی‌های رژیمی باعث افزایش وزن می‌شوند
احتمالاً شما هم این سخن را شنیده‌اید که نوشیدنی‌های رژیمی شما را چاق می‌کنند؛ اما اخیراً یک آزمایش کلینیکی دقیقاً برعکس این باور را نشان داد. در این تحقیق 12 هفته‌ای که در نشریه Obesity منتشر شد، افرادی که رژیم لاغری گرفته بودند، با نوشیدن مایعات رژیمی، 13 پوند وزن کم کردند. علاوه بر این افرادی که در رژیم خود، نوشیدنی گازدار رژیمی نوشیده بودند، اظهار رضایت بیشتری داشتند. این تحقیق بخش کوچکی از یک تحقیق بزرگ‌تر بود که نشان داد شیرین‌کننده‌های کم‌کالری و نوشیدنی‌هایی که این شیرین‌کننده‌ها را دارند، نه تنها مانع کم کردن وزن نیستند، بلکه به این امر کمک نیز می‌کنند. در دو تحقیق که در نشریه American Journal of Clinical Nutrition منتشر شد و توسط محققان دانشگاه North Carolina در سال 2012 و 2013 صورت گرفته است، محققان به صورت تصادفی افرادی را انتخاب کردند و از آن‌ها خواستند یا آب بنوشند یا نوشیدنی رژیمی و هیچ تغییر دیگری در رژیم غذایی خود ایجاد نکنند. پس از گذشت 6 ماه، گروهی که از نوشیدنی‌های رژیمی استفاده کرده بودند، وزن بیشتری از دست داده بودند. این تحقیقات پیشنهاد می‌کنند اگر می‌خواهید وزن خود را کاهش دهید، نوشیدنی‌های رژیمی به شما کمک خواهند کرد.
باور غلط 3: روغن کانولا از گیاه کلزا تهیه شده که سمی است
روغن کانولا از دانه‌های گیاه کانولا به دست می‌آید و نه گیاه کلزا که در واقع مضر هستند. روغن کلزا دارای میزان بالایی از اروسیک اسید است که با بیماری‌های قلبی در ارتباط است و در نتیجه اجازه فروش در آمریکا ندارد. اگرچه این دو گیاه از یک خانواده هستند؛ اما از نظر ترکیبی با یکدیگر متفاوت‌اند. در دهه 1960، کشاورزان از روش‌های گیاه‌پروری استفاده کردند تا اروسیک اسید را از گیاه کانولا حذف کنند. حالا روغن کانولا اجازه دارد تا میزان ناچیزی از این ترکیب را داشته باشد و این امر باعث می‌شود که روغن کانولا صد درصد سالم باشد. در واقع روغن کانولا یکی از سالم‌ترین روغن‌ها است؛ زیرا چربی اشباع‌شده کمتری دارد و نسبت به روغن‌های گیاهی دیگر، امگا 3 بیشتری دارد. روغن کانولا نسبت به روغن‌زیتون که حاوی 15 درصد چربی اشباع‌شده است، تنها 7 درصد چربی اشباع‌شده دارد.
باور غلط 4: نمک دریایی نسبت به نمک آشپزی، سدیم کمتر و مواد معدنی بیشتری دارد
نمک دریایی و نمک آشپزی در هر قاشق چای‌خوری به یک اندازه سدیم دارند که حدود 2300 میلی‌گرم است. از نظر مواد معدنی نیز هیچ یک از این دو نوع نمک، به اندازه کافی مواد معدنی ندارند. به عنوان مثال یک قاشق چای‌خوری نمک آشپزی تنها 1 میلی‌گرم کلسیم دارد و نمک دریایی 12 میلی‌گرم. از آنجا که 12 میلی‌گرم کلسیم تنها یک درصد از میزان کلسیم موردنیاز بدن است، استفاده از نمک دریایی برای تأمین کلسیم موردنیاز بدن روش مناسبی نیست.
بیشتر افراد معتقدند طعم نمک دریایی بهتر است و در برخی موارد می‌توانید میزان کمتری از آن استفاده کنید؛ اما به هیچ وجه این نمک سدیم کمتر یا مواد معدنی بیشتری ندارد. به خاطر داشته باشید نمک دریایی فاقد ید است و اگر به میزان کافی ید نخورید، باعث بزرگ شدن غده تیروئید یا همان بیماری گواتر، ضعف ذهنی، کاهش رشد و بسیاری مشکلات سلامتی دیگر می‌شود. در واقع کمبود ید در بدن یک مشکل جدی محسوب می‌شود، به ویژه برای زنان باردار.
باور غلط 5: برخی غذاها مانند کرفس باعث سوزاندن کالری بیشتر می‌شوند
زمانی که چیزی بیش از اندازه خوب به نظر می‌رسد و فکر می‌کنید واقعیت ندارد، مطمئناً این‌طور است. به عنوان مثال غذاهایی که کالری منفی دارند را در نظر بگیرید. افراد فکر می‌کنند خوردن برخی غذاهای خاص باعث می‌شود که کالری بیشتری بسوزانند. این منطق اشتباه بر اساس علم تأثیر دمایی غذا (TEF) که ثابت شده است، استوار است. تأثیر دمایی غذا به معنی میزان انرژی است که بدن برای هضم یک غذا مصرف می‌کند. افراد فکر می‌کنند اگر غذاهای کم‌کالری مانند کرفس، سیب و لیمو بخورند، می‌توانند باعث کمبود کالری در بدن شوند؛ به عبارت دیگر، این غذاها هیچ کالری به شما نمی‌رسانند.
متأسفانه باید بگوییم چنین چیزی وجود ندارد. تأثیر دمایی غذا تنها 10 الی 20 درصد کالری غذا را مصرف می‌کند. در نتیجه، فرض کنید یک شاخه کرفس حدود 7 کالری دارد. حتی اگر 20 درصد انرژی برای هضم آن مصرف کنید، بدین معنی است که هنوز 5.5 کالری از آن باقی مانده است.
باور غلط 6: تنها 21 روز زمان نیاز دارید تا یک عادت بد را کنار بگذارید
راهنماهای معروف برای خودیاری و بسیاری از برنامه‌های رژیم لاغری ادعا می‌کنند که تنها 21 روز زمان نیاز دارید تا یک عادت سالم و جدید به عادت‌های خود اضافه کنید یا یک عادت بد را کنار بگذارید. واقعیت این است که هیچ چارچوب زمانی معجزه‌آسایی برای کنار گذاشتن عادت‌های بد وجود ندارد. در تحقیقی که تغییرات رفتاری را بررسی می‌کرد، مشخص شد ایجاد یک عادت جدید مانند خوردن یک میوه در روز، حدود 66 روز به طول می‌انجامد. با این حال، مدت‌زمان‌های متغیری وجود داشت، از 18 روز تا 254 روز. محقق این تحقیق متوجه شد که زمان پذیرش یک عادت جدید به میزان دشوار بودن عادت و سرسختی فرد بستگی دارد. اگر می‌خواهید یک عادت جدید مانند ورزش روزانه ایجاد کنید، به خودتان فرصت دهید تا این عادت به کاری روزمره تبدیل شود. این اتفاق یک‌شبه یا 21 روزه پیش نمی‌آید.
باور غلط 7: ماهیچه‌ها به چربی تبدیل می‌شوند
احتمالاً در باشگاه شنیده‌اید که کسی می‌گوید «از زمان مجروحیتم، ماهیچه‌هایم به چربی تبدیل شده‌اند». با این حال، چنین چیزی امکان ندارد؛ زیرا بافت‌های ماهیچه و چربی کاملاً با یکدیگر متفاوت هستند و در نتیجه نمی‌توانند به یکدیگر تبدیل شوند. مثل این است که بگویید شما می‌توانید آب را به شراب یا سرب را به طلا تبدیل کنید.
زمانی که ورزش را قطع می‌کنید، حجم ماهیچه شما کم می‌شود. زمانی که کالری بیشتری می‌خورید و کمتر می‌سوزانید، باعث می‌شود که بافت چربی افزایش یابد. این فرآیند زمانی که ورزش را کنار می‌گذارید، جریان دارد. علاوه بر این، زمانی که دوباره به تمرینات روزانه خود می‌پردازید، بافت کم‌چربی بدن افزایش می‌یابد و چربی‌های اضافه بدن می‌سوزد. با این حال، چربی به ماهیچه تبدیل نمی‌شود.
