نازلی سیدخویی؛ زیر نظر دکتر سعید حسینی
اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند تاثیر نامطلوبی بر سلامت و وضعیت تغذیه‌ای داشته باشد و سبب تغییر میزان دریافت مواد غذایی، مایعات و نمک، تغییر متابولیسم بدن و نوسانات وزن شود.
ماری‌جوانا (حشیش یا بنگ): در مطالعات بسیاری مشخص شده است که ماری‌جوانا، باعث افزایش دریافت غذا و افزایش وزن می‌شود. حتی تک دوز آن (چه به صورت خوراکی و چه به صورت سیگار) باعث افزایش اشتها می‌گردد. اگرچه ماری‌جوانا، اشتها و دریافت غذا را در انسان زیاد می‌کند، ولی با کاهش کیفیت تغذیه در پسران نوجوان به همراه علایم کمبود تغذیه‌ای همراه است.
هرویین: اعتیاد به هرویین سبب اختلال در تحمل گلوکز، تأخیر پاسخ انسولین به دنبال مصرف گلوکز خوراکی، کاهش قابل ملاحظه در پاسخ انسولین به تزریق وریدی گلوکز و افزایش چشم‌گیری در سطح هوگلوبین A1C می‌شود.
بنابراین واضح است که مصرف هرویین، تحمل گلوکز و متابولیسم مواد واسطه را تغییر می‌دهد و دارای تاثیرات شدیدی بر روی عضلات اسکلتی، عملکرد کلیه و متابولیسم گلوکز می‌باشد.
مرفین: مرفین بر میزان لیپیدهای پلاسمای انسان موثر است و همانطور که می‌دانید، بیماری عروق کرونر قلب، علت بسیاری از مرگ و میرهاست.
کوکایین: کوکایین یک ماده مخدر قوی است که مستقیما بر مغز اثر می‌گذارد. اثرات کوتاه‌مدت مصرف کوکایین عبارتند از: کاهش اشتها، افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، تنگی عروق خونی، افزایش درجه حرارت بدن و گشاد شدن مردمک چشم. اعتیاد به کوکایین می‌تواند منجر به فقر غذایی یا عدم تعادل مواد مغذی شود.
نیکوتین: نیکوتین باعث تغییر انتخاب‌های غذایی و تغییر وزن می‌شود. وزن بدن بعد از ترک سیگار، در دوسوم افراد زیاد می‌شود، که این افزایش وزن بیشتر در مردان رخ می‌دهد تا زنان.
نیکوتین بر رشد جنین درونی رحم اثر می‌گذارد و وزن هنگام تولد نوزادان متولدشده از مادران سیگاری را کاهش می‌دهد.
تصحیح اختلالات تغذیه‌ای ناشی از مصرف موادمخدر: تغییر انتخاب‌های غذایی و مصرف مواد غذایی به علت اعتیاد به کوکایین، نیکوتین، هرویین و ماری‌جوانا به ویژه بعد از ترک، باید توسط تعدیلات الگوی رژیم غذایی تصحیح شود.
اتخاذ یک الگوی غذایی متعادل می‌تواند به بازسازی ذخایر تغذیه‌ای افراد کمک کند و از عوارض دریافت ناکافی مواد مغذی جلوگیری کند. مصرف مکمل‌ها با سطوح بالای ویتامین، مواد معدنی، D- فنیل آلانین، L-فنیل آلانین، L-تریپتوفان و L-گلوتامین سبب کاهش تمایل به موادمخدر و افزایش پذیرش شرایط در زمان ترک می‌شود.
برخی معتقدند که این مزایا که با بهبود تغذیه از طریق مکمل یاری ایجاد می‌شوند، می‌توانند ناشی از تغییرات پپتیدهای اپوییدی مغز باشند. که به صورت انتقال‌دهنده عصبی عمل می‌کنند. مکمل‌ها به ویژه افزودن تیروزین و تریپتوفان، به اصلاح تغییرات وارده بر مواد شیمیایی مغز کمک می‌کنند.
