با گذشت بیش از دو سال از مصوبه هیأت دولت برای تأمین 11 میلیارد مترمکعب حقابه تالاب‌ها توسط وزارت نیرو، حالا یکی از مدیران ارشد وزارت نیرو اعلام کرده که پرداخت حقابه محیط زیستی تالاب‌ها امکانپذیر نیست.
به گزارش ، ایران نوشت: اظهارات هدایت‌الله فهمی، معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو در حالی مطرح می‌شود که دو هفته قبل نیز عیسی کلانتری از امتناع وزیر نیرو برای تأمین حقابه تالاب‌های خشک شده کشور خبر داده و گفته بود: از وزیر نیرو درخواست حقابه تالاب‌های خوزستان را کردیم ولی می‌گویند آبی برای تأمین حقابه نداریم.
این سخنان در حالی مطرح می‌شود که وزارت نیرو یکماه پیش به دستور دولت موظف به تأمین حقابه طرح توسعه 550 هزار هکتاری خوزستان که طرحی مخرب و فاقد گزارش ارزیابی زیست محیطی است شده است اما حالا همین وزارتخانه، از اجرای مصوبه قبلی دولت برای تأمین 11 میلیارد مترمکعب حقابه تالاب‌های کشور و اولویت دادن به تأمین آب تالاب‌ها بعد از آب شرب سرباز می‌زند.
این در حالی است که هیأت دولت روز 15فروردین ماه سال‌جاری نیز مصوبه دیگری در خوزستان به‌تصویب رساند و از وزارت نیرو خواست برای کنترل کانون‌های تولید گرد و غبار خوزستان و هورهای اطراف اهواز که در نتیجه سدسازی‌های بی‌رویه و کانال‌های انتقال آب خشک شده است حدود 650 میلیون مترمکعب آب به‌عنوان حقابه سالانه تخصیص دهد اما با وجود تشدید گرد و غبار دومین مصوبه زیست محیطی دولت هم توسط وزارت نیرو اجرایی نشده است.
تالاب‌ها و هورهای کشور از ارومیه و پریشان و بختگان تا هورالعظیم و شادگان و هامون و میانکاله و جازموریان در حالی یک به یک خشک و نابود می‌شوند که هر ساله میلیاردها مترمکعب از حقابه‌شان به‌دلیل سوء‌مدیریت در بخش کشاورزی و امتناع وزارت نیرو از اجرای مصوبات زیست‌محیطی دولت صرف توسعه اراضی کشاورزی و تولیدات زراعی و باغی آب بر می‌شود. به‌طوری که تنها در سال‌جاری بیش از یک و نیم میلیارد مترمکعب از حقابه دریاچه ارومیه به جای اینکه به دریاچه سرازیر شود صرف تولید چغندر و سیب مازاد در آذربایجان غربی شد که در نهایت بیش از 400 هزار تن از سیب‌های تولیدی یا در کنار خیابان‌ها و جاده‌ها یا در زیر درختان در باغ‌ها گندیده و دور ریخته شد.
امکان احیای تمامی پهنه‌های تالابی ایران وجود ندارد
در همین حال معاون دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو با اشاره به کاهش بارش در سال‌جاری می‌گوید: پرداخت حقابه‌های محیط زیستی که در گذشته محاسبه و اعلام شده در شرایط کنونی ممکن نیست. هدایت‌الله فهمی، با بیان اینکه طی دوره‌ای
10 ساله با 10 درصد کاهش بارش و 25 درصد کاهش روان آب در کشور روبه رو شده‌ایم، اظهار کرد: این در حالی است که عمده تالاب‌های کشور با آب‌های سطحی تغذیه می‌شوند. فهمی با اعلام اینکه در حال حاضر 40 درصد سدها پر شده است، گفت: حجم مصرف کنونی کشور از محل سدها، 21میلیارد مترمکعب است و 22 میلیارد متر مکعب آب نیز از طریق انهار سنتی و پمپ‌ها تأمین می‌شود که آماری بسیار تکان دهنده و نگران‌کننده است. این مقام مسئول اظهار کرد: «این در حالی است که میزان آب سطحی ما در بهترین حالت کمتر از 60 میلیارد متر مکعب است و در نتیجه امکان تأمین حقابه‌های محیط زیستی در شرایط فعلی ممکن نیست.» اما واقعیت این است که در دو سال گذشته، حتی 10 درصد از حقابه تالاب‌ها هم تأمین نشده است!
در این سرزمین، آب گرفتن برای تالاب، جنگیدن است
موضوع تأمین حقابه تالاب‌ها درحال حاضر مهم‌ترین دغدغه سازمان حفاظت محیط زیست است و به گفته عیسی کلانتری نخستین استراتژی زیست محیطی رئیس جمهوری همین حقابه‌هاست. اما در عمل تاکنون این امر محقق نشده است. از این‌رو نخستین جلسه کمیته فرعی ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور دو روز قبل با حضور عیسی کلانتری و معاونان وزارتخانه‌های ذینفع در این سازمان برگزار شد تا برای این موضوع تصمیم‌گیری شود. اما گویا باز هم این جلسه به خروجی قابل اجرایی نتوانست دست یابد. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در این جلسه گفت: «نسل جدید از تکنولوژی بدترین نوع استفاده را داشته و برای ویران کردن طبیعت از آن بهره گرفته است. استفاده از اره برقی برای نابودی درختان و جنگل‌ها، تفنگ ژ3 برای کشتار حیات وحش و دستگاه‌های حفاری برای غارت منابع آبی نمونه‌هایی از بدترین استفاده از پیشرفت تکنولوژی در طبیعت است.»
عیسی کلانتری افزود: وضعیت آبی کشور بسیار وخیم‌تر از تصور است و هر سال نیز بدتر از سال گذشته می‌شود. او با بیان اینکه اگر به‌دنبال احیا و حفظ تالاب‌های کشور هستید باید شجاعت تلاش برای دریافت حقابه تالاب را هم داشته باشید، گفت: در این سرزمین، آب گرفتن برای تالاب، جنگیدن است ولی اگر برای تالاب نجنگید، آب هم نخواهیم داشت. کلانتری خاطرنشان کرد: با شرایط آبی حال حاضر کشور تنها راهکار افزایش تطبیق و سازگاری با شرایط موجود از طریق تنظیم مصارف و افزایش بهره‌وری است.
او با یادآوری این موضوع که هر کجا تالابی خشک شده، پایداری منابع آبی هم از بین رفته است، گفت: این موضوع بویژه در مناطق مرکزی کشور که با نبود آب سطحی یا میزان کم آب سطحی روبه رو هستند، تأثیر بیشتر و چشمگیرتری دارد. او با یادآوری این موضوع که یکی از چهار سیاست ابلاغی رئیس جمهوری در حوزه محیط زیست برای چهار سال دولت دوازدهم، حفظ و احیای تالاب‌ها است، گفت: از جمله اولویت‌های برنامه‌ای سازمان حفاظت محیط‌زیست و وزارت نیرو، تعیین و تأمین حقابه محیط زیست است زیرا یقین داشته باشید بدون پرداخت سهم آبی محیط زیست، تالاب‌ها خشک می‌شوند.
کلانتری با تشریح شرایط استان خوزستان، اظهار کرد: با وجود منابع آبی فراوان در خوزستان، شاهد خشک شدن تالاب شادگان هستیم. این در حالی است که 77 درصد زمین‌های استان زیر آب است و همین توزیع نادرست آب در خوزستان منجر به ایجاد کانون‌ها و طوفان‌های گرد و غبار، خشک شدن تالاب‌های هورالعظیم و شادگان و بسیاری چالش‌های محیط‌زیستی دیگر شده است.
