ماهنامه دنیای زنان - دکتر محمدعلی نیلفروش زاده، متخصص پوست و مو: شرکت در ورزش های مختلف قسمتی از زندگی سالم محسوب می شود ولی تعدادی از مشکلات پوستی ممکن است از این فعالیت های ورزشی ناشی شوند. ورزشکاران به علت افزایش رطوبت و تعریق یا مالش و کشش پوست و یا در معرض عوامل آسیب رسان واقع شدن مانند سرما، نور خورشید و عفونت دچار مشکلات پوستی می شوند.
مواردی که به علت مواجهه با آب و هوا ایجاد می شوند عبارتند از: سرمازدگی، پوست خشک، آفتاب سوختگی و تاول زدگی. با خشک و تمیز نگه داشتن پوست و محافظت از آن می توان از ایجاد بسیاری از این موارد پیشگیری کرد. افزایش تعریق و رطوبت: که یکی از شایع ترین علل ایجاد مشکلات پوستی ناشی از ورزش است. پوست مرطوب محیط مناسبی برای رشد و افزایش ارگانیسم های نرمال پوست است.
بوی پا
برای مثال بوی پا تا حد زیادی به علت وجود باکتری هایی است که در محیط مرطوب رشد می کنند. تینه آ کروریس (قارچ کشاله ران) یا jockitch و پای ورزشکاران (تینه آپدیس) در محیط های مرطوب بیشتر ایجاد می شوند. برای جلوگیری از تجمع رطوبت باید هنگام ورزش جوراب های ساخته شده از مواد مصنوعی جاذب رطوبت پوشید و جوراب ها را مرتب عوض کرد تا پاها خشک تر باقی بمانند. پس از ورزش باید پاها را شست و خشک کرد و در بین دفعات تمرین و ورزش بهتر است هم پاها و هم کفش ها را در معرض هوای آزاد قرار دارد. برای جلوگیری از jockitch باید پوست قسمت ران ها را تا حد ممکن خشک نگه داشت و لباس زیر و شلوار لطیف و سبک پوشید و در اولین فرصت پس از تمرین ورزش باید استحمام و لباس ها را عوض کرد.
عفونت های پوستی
پوشیدن مجدد لباس های مرطوب از تعریق خطر ایجاد فولیکولیت را افزایش می دهد که یک عفونت باکتریال فولیکول های موست. این عفونت در خیلی از ورزش ها دیده می شود به خصوص ورزش هایی که در آنها تماس مستقیم با پوست وجود دارد. در این میان کشتی گیران به خصوص مستعد هرپس سیمپلکس و یک عفونت باکتریال شبیه آن به نام زرد زخم یا impetigo هستند. عفونت های شبیه زرد زخم و فولیکولیت باکتریال نیز می تواند از طریق سطوحی مثل تشک و وزنه ها منتقل شوند. کورک یک عفونت پوستی است که معمولا از یک فولیکول مو و توسط باکتری های شایع ایجاد می شوند.
کشتی گیران به خصوص در معرض ایجاد کورک هستند، زیرا تنشان عرق کرده و سپس در تماس با وسایل ورزشی قرار می گیرد که ممکن است حامل باکتری باشند و به این ترتیب عفونت سایر افراد را به دیگران منتقل می کنند. در حالی که کمپرس گرم می تواند در را از بین ببرد. ورزشکاران باید در صورتی که کورک خود به خود تخلیه نشود توسط درماتولوژیست معاینه شوند. افرادی که مستعد هستند باید از یک کرم نرم کننده لب پیش از بیرون رفتن از منزل استفاده کنند و بعد آن را به دفعات تجدید نمایند. بعضی افراد که به شکل شایع دچار تبخال می شوند ممکن است بخواهند با پزشکشان در مورد استفاده از آسیکلوویر برای پیشگیری مشورت کنند.
آکنه مکانیکا
آکنه مکانیکا شکلی از آکنه است که در اثر گرما، فشار، بستگی و اصطکاک در ورزشکاران ایجاد می شود. این آکنه معمولا در مناطقی مانند شانه ها، پشت و سر که با پوشش های محافظ پوشانده می شود ایجاد می گردد. لباس هایی از جنس صناعی محکم یا تجهیزات و لوازمی مثل کلاه و پدهای شانه سبب ایجاد آکنه مکانیکا در بازیکنان فوتبال و هاکی می شوند. پیشگیری و درمان آکنه مکانیکا عبارت است از پوشیدن یک تیشرت تمیز کتانی یا جنسی که رطوبت پوست را به شکل یکنواخت جذب کند، شستن مناطق مذکور بلافاصله پس از فعالیت ورزشی و استفاده از یک لوسیون کراتولیتیک مثل لوسیون اسید سالیسیک و رزورسینول که مستقیما روی راش ها استفاده شود.
تاول ها
اغلب فعالیت های ورزشی با تحرک همراهند که سبب افزایش حرارت و اصطکاک پوست با لوازم ورزشی می شود مثل راکت تنیس، کفش ها، پارو یا پدال و سایر وسایل دیگر. این اصطکاک همراه با تعریق به ایجاد تاول هایی منجر می شود که می توانند کاملا دردناک بوده و توانایی ورزشکار را برای رقابت و فعالیت کاهش دهند. برای جلوگیری از ایجاد تاول، ورزشکار باید پوست خود را نرم نگه دارد تا اصطکاک کاهش پیدا کند. بازیکنان تنیس اغلب از وازلین برای پاهای خود استفاده می کنند و یک مطالعه نشان داده است که استفاده از ضد عرق در پا قبل از ورزش می تواند از ایجاد تاول جلوگیری کند.
استفاده از پودرها و اسپری های ضدعرق حاوی کلرهیدرات آلومینیوم یا کلراید آلومینیوم راه های ارزانی برای کاهش رطوبت است. مصرف شبانه هگزا هیدرات کلراید آلومینیم 20 درصد (Dry sol) خشکی بیشتری فراهم می کند. روش دیگر برای جلوگیری از ایجاد تاول شامل پوشیدن جوراب های آکریلیک بیش از جوراب های نخی است زیرا جوراب های آکریلیک سبب حذف اصطکاک و پاک شدن تعریق از پوست می شوند و به این ترتیب پوست را تا حد ممکن خشک نگه می دارند. پاشنه پوش ها نیز می توانند به کاهش اصطکاک در منطقه پاشنه کمک کنند. لایه ای بودن جوراب ها یا جوراب های مخصوص دو لایه می تواند تقسیم نیرو را به حداقل برساند.
برای ورزش، کفش های مخصوص بخرید و هنگام امتحان کردن کفش ها مطمئن شوید که جوراب مخصوص ورزش یا پاشنه پوش را پوشیده اید. کفش هایتان را بعد از ظهر یا غروب امتحان کنید، زیرا در طول روز پاها ورم کرده اند. پیش از خرید کفش ها دور مغازه قدم بزنید و پس از خرید یک تا دو ساعت همان کفش ها را در منزل بپوشید تا بفهمید در کدام قسمت ها پاهایتان احتمالا ناراحت است، در مورد دست ها هم همین موارد صادقند. در صورت امکان از دستکش استفاده کنید، مناطق در معرض تاول را بپوشانید و از پودر یا مواد ضدعرق برای کمک به خشک ماندن دست ها استفاده کنید و فعالیت بدنی خود را به تدریج افزایش دهید.
اصطکاک
اصطکاک یک علت شایع دیگر مشکلات پوستی است. Chafling اغلب در مناطقی از پوست که در معرض اصطکاک لباس یا قسمت های دیگر پوست قرار می گیرند، دیده می شوند. تاول ها به شکل مشخصی در مناطق ضخیم تر تحت فشار مثل کف دست ها و پاشنه دیده می شوند. اصطکاک لباس می تواند سبب تحریک و حتی خونریزی از نوک سینه ها شود که به آن Joggers nipples گفته می شود. لباس های نرم از آکریلیک سبک را می توان برای جلوگیری از این حالت استفاده کرد. Bras اصطکاک را کاهش می دهد. مردان می توانند از بانداژ کشی دور سینه ها برای محافظت از آنها استفاده کنند.
آفتاب سوختگی
شاید یکی از آسیب رسان ترین اثرات ورزش در فضای آزاد خطر مواجهه بیش از حد با اشعه ماوراء بنفش خورشید است که می تواند ایجاد سرطان و پیری زودرس کند. بازیکنان بیس بال، گلف و تنیس اغلب در وسط روز که اشعه خورشید بیشترین شدت را دارد بازی می کنند. چند بار آفتاب سوختگی بد در دوره طفولیت می تواند فرد را مستعد ابتلا به سرطان پوست کند. اسکی بازان و کوهنوردان نیز باید بدانند که هرچه ارتفاع بالاتر باشد آفتاب سوختگی سریعتر ایجاد می شود. آکادمی درماتولوژی آمریکا استفاده از یک ضدآفتاب SPFمعادل 15 یا بالاتر را حتی در روزهای ابری و امتناع از مواجهه با نور خورشید بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر را تا جای ممکن توصیه می کند.