لابی دخانی‌ها به بهداشتی‌ها چربید؛ مجلس سیگار را گران نکرد!

بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت سیگار در ایران یکی از ارزان‌ترین قیمت‌ها در مقایسه با سایر کشورهاست.

به گزارش به نقل از خبرآنلاین، سال‌هاست که وزارت بهداشتی‌ها یک حرف را به هر زبانی در رسانه‌ها و محافل رسمی به زبان می‌آورند؛ «سیگار باید گران شود!» همزمان با وزارت بهداشت نیز بخش زیادی از فعالان حوزه مبارزه با مواد مخدر نیز هم‌صدا با وزارت بهداشت، یکی از راه‌های اصلی برای کنترل افزایش مصرف سیگار در میان ایرانی‌ها به خصوص در سنین پایین را افزایش مالیات سیگار و افزایش قیمت آن می‌خوانند. آنها برای این حرف خود استدلالی هم دارند و آن متوسط قیمت سیگار در ایران در مقایسه با سایر کشورهای جهان است. بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت سیگار در ایران یکی از ارزان‌ترین قیمت‌ها در مقایسه با سایر کشورهاست.

همزمان آمار مصرف سیگار نیز در کشور روز به روز رو به افزایش است. تا جایی که سخنگوی وزارت بهداشت، پیش از این با بیان این که 10 درصد از جمعیت بالای 18 سال کشور هر روز سیگار می کشند، گفت: 14 درصد از جمعیت کشور به صورت روزانه سیگار و قلیان مصرف می کنند و شیوع مصرف سیگار در بین جوانان 3.4 درصد است به نحوی که 4.8 درصد پسران و 2.1 درصد دختران سیگار مصرف می کنند.

برهمین اساس، در لایحه بودجه امسال، دولت بندی را اضافه کرد که براساس آن، از ابتدای سال 1397 به قیمت خرده فروشی هر نخ سیگار تولید داخل (انواع سیگار تولید داخلی، تولید مشترک و تولید داخل با نشان بین المللی) مبلغ 350 ریال و هر نخ سیگار وارداتی مبلغ 500 ریال به عنوان عوارض اضافه شود و وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف بود که مبالغ مزبور را از تولیدکنندگان و واردکنندگان حسب مورد اخذ و به حساب درآمد عمومی ردیف 110516 این قانون واریز کند. بندی که امروز در مجلس تصویب نشد و تلاش وزارت بهداشت و فعالان حوزه مبارزه با مصرف مواد دخانی را پنبه کرد. با این تفاصیل سیگار در سال 97 گران نمی‌شود و همان بندهای پیشنهادی در برنامه ششم در برنامه‌ریزی‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. پیش از این وزارت بهداشت هشدارهایی نیز درباره بی‌توجهی به قوانینی اینچنینی داده بود.

حسن هاشمی وزیر بهداشت، به عنوان یکی از اصلی‌ترین منتقدان فروش ارزان سیگار در ایران، در واکنش به برخی تلاش‌ها برای پایین نگه داشتن قیمت سیگار به بهانه کنترل قاچاق آن، گفت: به نظر من در این موضوع نیز باید به تجربیات بین‌المللی احترام بگذاریم و از آن‌ها استفاده کنیم.

وی افزود: قیمت سیگار در همه جای دنیا گران‌تر از ایران است، دلیلش هم آن است که بالاخره قیمت روی مصرف اثر می‌گذارد؛ طبیعی است که اگر سیگار رایگان شود، مصرفش بسیار بیش از میزان فعلی افزایش خواهد یافت. اما به هر نسبت که مبلغ افزایش یابد، دسترسی کاهش پیدا خواهد کرد.

وزیر بهداشت گفت: سلامت مردم بسیار مهم است و از طرفی هم تقریبا اکثر کسانی که اعتیادهای دیگری پیدا کرده‌اند، مقدمه‌اش از سیگار بوده است و در همه جای دنیا حتی کشورهای همسایه ما سخت‌گیری جدی در این زمینه وجود دارد.بنابراین یکی از ابزارهای کشورها در این زمینه، وضع مالیات بر خرده فروشی سیگار است. اگر مالیات مناسب وضع شود مصرف حتما کاهش خواهد یافت و این تبلیغ در جامعه که با افزایش مالیات، قاچاق افزایش می‌یابد، غلط و اشتباه است و با توجه به مطالعه انجام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، حتما مصرف کاهش پیدا خواهد کرد.

علاوه بر این واکنش وزارت بهداشت، شهریاری عضو کمیسیون بهداشت مجلس در واکنش به مخالفت کمیسیون تلفیق بودجه 97 با افزایش مالیات سیگارگفت: متاسفانه لابی‌های سیگار درهمه جا اعم از دولت و مجلس و ...خیلی قدرتمند و قوی است .

در نمودار زیر قیمت سیگار در ایران در مقایسه با سایر کشورها را بخوانید:

مالیات سیگار باید بالا برود
با این حال، فعالان حوزه مبارزه با محصولات دخانی، معتقدند لابی قوی تولید کنندگان و وارد کنندگان محصولات دخانی مانع از تصویب طرح‌های این‌چنینی می‌شود.

در حالی‌که طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت مالیات بر دخانیات در تمامی کشورها باید تا 70درصد افزایش یابد تا میزان مصرف آن کاهش پیدا کند، اما ایران هنوز موفق به اجرای این توصیه نشده است.

در همین رابطه، پیش از این مسئول دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات، با اشاره به دخالت صنایع دخانی در سیاستگذاری‌های حوزه سلامت، گفت: کنوانسیون کنترل دخانیات، کشورها را ملزم می‌کند که مانع دخالت صنایع دخانی در سیاستگذاری‌های مربوط به سلامت شوند. آنها باید از این حوزه دور نگهداشته شوند، اما صنایع دخانی ما در سیاستگذاری دخالت می‌کنند. این کار اشتباه محض و مغایر با تعهدات بین المللی و اهداف عالیه ایران برای ارتقای سلامت مردم است. ما می‌خواهیم تا سال 1404رتبه یک منطقه را در زمینه شاخص‌های سلامت به دست آوریم، اما با این سیاستگذاری‌ها و جلوگیری از افزایش مالیات سیگار، دستاوردهای خود را نابود می‌کنیم.

دکتر بهزاد ولی‌زاده درباره ادعای افزایش قاچاق به دلیل افزایش مالیات سیگار نیز توضیح داد و گفت: سازمان جهانی بهداشت سال‌ها روی این موضوع کار کرده و نتایجی که به دست آورده، مخالف این ادعاست. باتوجه به مطالعه‌ای که این سازمان در این زمینه و در 76کشور دنیا انجام داده، مشخص شده که افزایش مالیات نه فقط باعث افزایش قاچاق نشده، بلکه کاهش مصرف و افزایش درآمد دولت‌ها را به دنبال داشته‌ است.

وی همچنین تصریح کرد: در حال حاضر بر اساس قیمت خرده فروشی، کمتر از 10درصد مالیات از دخانیات دریافت می‌شود. ایران تنها کشوری است که مالیات ویژه‌ای برای دخانیات وضع نکرده است. در بودجه 95بر اساس بند ب ماده 69قانون الحاق، مالیات ویژه‌ای برای دخانیات وضع کردیم، اما در سال 96این بند اجرا نشد. طبق بند پ ماده 73قانون برنامه توسعه ششم، اجرای این بند جزو مواردی است که باید اجرا شود. اما تلاش صنایعی که در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند و رقابت صنایع بین‌المللی با صنایع داخلی، مانع افزایش مالیات دخانیات می‌شود.