نقد و بررسی فیلم Phantom Thread: بازی لطیف دنیل دی لوییس افسون کننده است

فیلم «رشته‌ی خیال» Phantom Thread به کارگردانی پل توماس اندرسن Paul Thomas Anderson جادوی افسون‌شده دارد؛ مانند یک شال کشمیری که تاروپود آن موسیقی و رنگ و چهره‌های شگفت‌انگیز هستند و به طرز ظریف و دلربایی عطرآگین شده است. داستان این فیلم در دهه‌ی 50 میلادی و در انگلستان روایت می‌شود. رینولدز وودکاک Reynolds Woodcock (با بازی دنیل دی لوییس Daniel Day-Lewis) یک طراح مد و لباس است که در کارگاهش (طبقه‌ی بالای خانه‌اش در لندن) لباس‌هایی زیبا با جزئیات فراوان و چشم‌نواز برای افراد مشهور و متمول طراحی می‌کند. یک پیش‌خدمت جوان، به نام آلما Alma (با بازی ویکی کریپس Vicky Krieps) موردتوجه او قرار گرفته و — برخلاف میل خواهرش سیریل Cyril (با بازی لزلی منویل Lesley Manville) که مدیریت کسب‌وکار برادرش را انجام می‌دهد — تبدیل به معشوقه‌ی او می‌شود؛ مانند سایر فیلم‌های پل توماس اندرسن Paul Thomas Anderson، ارتباط بین رینولدز Reynolds و آلما Alma دست‌خوش تغییرات عجیبی می‌شود. لباس‌هایی جذاب ساخته می‌شوند؛ موسیقی باشکوهی پخش می‌شود؛ و سه بازیگر به‌آرامی ما را در سفر خود همراه می‌کنند.

«رشته‌ی خیال» Phantom Thread مانند سایر فیلم‌های پل توماس اندرسن Paul Thomas Anderson (مانند «خباثت ذاتی» Inherent Vice، «استاد» The Master، «خون به پا خواهد شد» There Will Be Blood) هم عجیب‌وغریب و هم گیرا است؛ اما او چیز دیگری را در اینجا امتحان می‌کند: درام رمانتیک، با اثر کمرنگی از ترس و کمدی تاریک غافل‌گیر کننده. این فیلم پر است از ارجاع‌های مختلف به آثار هیچکاک Hitchcock: نام‌های وودکاک Woodcock و آلما Alma (نام واقعی همسر و همکار هیچکاک)، در ارجاعاتی مشابه «سرگیجه» Vertigo به مراقبت و امداد مردگان به زندگان و سایه‌ی ملایمی که مانند فیلم «ربکا» Rebecca سال 1940 از هیچکاک، بر روی کل فیلم افتاده است.
بااین‌وجود اندرسن امضاهای خود را هم داخل این فیلم گنجانده است. او بدون آن‌که نامش به‌عنوان فیلم‌بردار در تیتراژ فیلم آمده باشد، فیلم را به شکلی محو اما با رنگ‌هایی زنده فیلم‌برداری کرده است (مانند تکنی‌کالر ملایم). صدا تقویت شده است: صدای مالیدن کره روی نان تست، باز و بسته کردن دکمه‌ی کوچک روی لباس، صدای وارد شدن سوزن به پارچه‌ی ساتن و پاره کردن آن به‌وضوح شنیده می‌شوند. لباس‌های مارک بریجز Mark Bridges هم به‌عنوان زره (سادگی بی‌رحمانه‌ی لباس‌های چسبان سیریل را در نظر بگیرید) و هم به‌عنوان اثر هنری به کار می‌روند؛ و موسیقی آن که توسط جانی گرین‌وود Jonny Greenwood تنظیم‌شده است، با وجود رقص و چرخش‌هایش درام را تشدید نمی‌کند، چه وقتی به‌تنهایی پخش می‌شوند و چه وقتی در ترکیب با صداهای دیگر شنیده می‌شوند.
«رشته‌ی خیال» Phantom Thread مناسب تمام افراد نیست؛ این فیلم مخاطب را با خود به‌جاهایی می‌برد که به طرز غیرقابل‌انکاری عجیب‌وغریب‌اند و ریتم سریع آن برای برخی افراد ممکن است عامل دافعه باشد (“من اصلاً متوجه فلان چیز نشدم” بازخوردی است که هنگام ترک سالن سینما به‌کرات شنیده می‌شود.) اما تک‌تک دقایق آن مملو از زیبایی‌های بصری، لباس‌هایی هنری و بازی فوق‌العاده عالی از سه بازیگر این فیلم است. چهره‌ی کریپس Krieps گویی با هوا تغییر می‌کند. شخصیت آلما که او ایفای نقش می‌کند و گاهی اوقات به نظر می‌رسد از نور ملایم فیلم آفریده شده است، هم معصوم و مظلوم و هم خردمند است. منویل Manville که برای مدتی طولانی پای ثابت فیلم‌های مایک لی Mike Leigh بود (مانند «وارونه» Topsy Turvy یا «سالی دیگر» Another Year)، نقش شخصیت سیریل را ایفا می‌کند و تنظیم حالات چهره‌ی خود پیش از باز کردن در کارگاه را برای ما به نمایش می‌گذارد؛ این زنی است که درست مانند لباس‌هایی که رینولدز می‌سازد پر از جزئیات فراوان است. نگاه او می‌توانند مانند سوزنی تیز هر چیزی را سوراخ کند.و دی لوییس که به گفته‌ی خودش این آخرین حضور او بر پرده‌ی نقره‌ای سینما خواهد بود، ایفای نقشی بی‌نظیر از شخصیت آسیب‌پذیر خود در فیلم به نمایش می‌گذارد. او که در تمام فیلم لباس‌های فاخر به تن دارد و موهای جوگندمی‌اش جذابیتش را دوچندان می‌کند، مردی را به تصویر می‌کشد که در آتش کمال‌گرایی شعله‌ور است. صدای او آرام، با تنشی بسیار ملایم است. چهره‌ی او در سکوت داستان‌های مختلفی روایت می‌کند، چه خیره به یک زن باشد و چه خیره به لباس. اگر این آخرین اثر سینمایی او باشد — که امیدواریم این‌طور نباشد — حسن ختامی بر کارنامه‌ی درخشان او است.
این مطلب برگرفته از نوشته‌ی Moira Macdonald در The Seattle Times است.
حالا به بررسی نظر سایر منتقدین می‌پردازیم:
کالوین ویلسون Calvin Wilson ؛ خبرگزاری سنت لوییس St. Louis Post-Dispatch
«رشته‌ی خیال» Phantom Thread از آن دسته فیلم‌هایی است که در سال‌های اخیر به‌ندرت ساخته می‌شود — مصمم و پابرجا، ظریف و با جزئیات و هوشمندانه. چنین اثری تنها از نویسنده-کارگردان پل توماس اندرسن (کارگردان «استاد» The Master) انتظار می‌رود که هیچ‌وقت به نظر نمی‌رسد خود را مقید به محدودیت‌های معمول عمومی بداند. او فیلم‌هایی می‌سازد که شبیه فیلم‌های هیچ‌کسی نیست.و شاید به همین خاطر است که دنیل دی-لوییس که به خاطر بازی در «خون به پا خواهد شد» There Will Be Blood (2007) به کارگردانی اندرسن اسکار گرفت، «رشته‌ی خیال» را به‌عنوان آخرین نقش خود انتخاب کرد. او نقش وودکاک را با حضوری فراموش‌نشدنی و غم‌انگیز ایفا کرد.
تای بر Ty Burr ؛ بوستون گلوب Boston Globe
«رشته‌ی خیال» اثری زیبا و در باطن تاریک است. تماشای فیلم جدید پل توماس اندرسن — که ممکن است آخرین فیلم دنیل دی-لوییس باشد و قطعاً اولین فیلمی خواهد بود که ویکی کریپس را موردتوجه جهانی قرار می‌دهد — و گوش دادن به آن به طرز غریبی لذت‌بخش است، نمایشی باشکوه از فیلم‌برداری گرفته تا لباس‌ها و شخصیت‌ها و حرف‌هایی که می‌زنند. این فیلم همچنین تقلای تأثرانگیزی برای تسلط است که مانند احساسی‌ترین داستان‌های عاشقانه دوچندان می‌شود، داستانی بین دو نفر که تماشای آن‌ها شگفت‌انگیز است و خودشان بسیار عجیب‌وغریب‌اند.ریچارد لاسون Richard Lawson ؛ ونیتی ‌فر Vanity Fair
«رشته‌ی خیال» دومین فیلم این فصل از سال است که کارگردان-نویسنده‌ی مشهور آن در اثر خود به چگونگی عملکردش در روابط شخصی خود می‌پردازد. در ماه سپتامبر دارن آرونوفسکی Darren Aronofsky با فیلم خود، «مادر!» Mother!، به مخاطبان اجازه داد نگاهی پر از هیجان و به‌صورت نمادین به خالق آن بیاندازند.
«رشته‌ی خیال» هم مانند «مادر!» Mother! درباره‌ی یک هنرمند سرسخت است. دنیل دی-لوییس پیش از آن‌که در بازنشستگی خود محو شود، آخرین بازی‌اش را در نقش رینولدز وودکاک به نمایش گذاشت، یک طراح مد و لباس بسیار مشهور و ماهر در دهه‌ی 1950 در لندن. رینولدز سخت‌گیر است و معمولاً در توجه به دیگران خود را گم می‌کند، او از تمام کسانی که اطرافش هستند توقع دارد هر وقت اراده کرد در خدمت او باشند و سایر اوقات دست و پای او را نگیرند. به‌عبارت‌دیگر او فرد ایده آلی برای رابطه‌ی عاشقانه نیست و زنانی که او را آزار می‌دهند یا آن‌قدر به او نزدیک می‌شوند که فراتر از پوسته‌ی ظاهری او را ببینند، نادیده می‌گیرد.ریچارد روپر Richard Roeper ؛ شیکاگو سان‌تایمز Chicago Sun-Times
دنیل دی-لوییس بار دیگر با کارگردان «خون به پا خواهد شد»، پل توماس اندرسن (که تعدادی از بهترین فیلم‌های دو دهه‌ی اخیر، مانند «استاد»، «شب‌های عیاشی» Boogie Nights، «مگنولیا» Magnolia را تقدیم دنیای سینما کرده است)، ایفای نقشی که شایسته‌ی اسکار دیگری است را به‌عنوان رینولدز وودکاک، یک طراح مد و لباس در اواسط قرن بیستم در انگلستان که احتمالاً مشهورترین هنرمند در نوع خود در تمام جهان است، در فیلم «رشته‌ی خیال» برای مخاطبان به نمایش می‌گذارد.

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.