به گزارش خبرنگار مهر، آیین نکوداشت هشتادمین سال تاسیس کتابخانه ملی پیش از ظهر امروز دوشنبه هفتم اسفند با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در کتابخانه ملی برگزار شد.
اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در این مراسم گفت: بدون شک برگزاری چنین مراسمی صرفا یک جشن بزرگداشت نیست و اهدافی عالی در پی دارد که بازاندیشی در نقش و جایگاه کتابخانه ملی برای ایجاد توسعه و زندگی بهتر یکی از آنهاست. سرزمین ایران دارای سابقه‌ای طولانی و صد البته درخشان در فرهنگ مکتوب و تجمیع دانش به منظور حرکت به سمت کمال است و بی اغراق ایران را می‌توان جزو سرزمین‌هایی نام نهاد که از پیشروترین کشورها در عرصه تولید، گردآوری و عرضه دانش بوده است.
وی افزود: در ایران با تاریخی کهن و تمدنی چندهزارساله، کتاب و کتابخانه نیز قدمتی کهن دارد. به گواه نویسندگانی چون ابن ندیم و ابومشعر بلخی، وجود کتابخانه‌های تخت جمشید در عصر هخامنشیان در 2500 سال پیش تا کتابخانه جندی شاپور که بزرگ‌ترین کتابخانه دنیای باستان به شمار می‌رفته است؛ نشان از جایگاه والای کتاب و کتابخانه در این مرز و بوم دارد. بعد از اسلام نیز ققنوس فرهنگ ایرانی از خاکستر دو سده رکود به پاخاست و در نتیجه خدمات متقابل ایران و اسلام، بار دیگر کار کتابخانه‌ها رونق گرفت. کتابخانه‌ی ابوالوفای همدانی، بهاء‌الدوله دیلمی، نوح بن منصور سامانی یا کتابخانه ابن العمید در ری و نظایر آن تنها نمونه‌هایی به خاطر مانده از صدها کتابخانه در تاریخ ایران اسلامی است. دیر زمانی از تولد کتابخانه‌های ملی در جهان نمی‌گذرد. کتابخانه‌هایی که وظیفه پاسداری کلیه مکتوبات ملت‌ها را به عهده دارند، ویترین فرهنگ آن ملت به شمار می روند.از این روکتابخانه‌های ملی حافظ میراث فکری وهویت ملی یک ملت اند.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در ادامه گفت: کتابخانه ملی ایران نیز به عنوان با قدمت‌ترین کتابخانه ملی در جنوب غرب آسیا حافظ حافظه ملت ماست. حافظه این مرز و بوم از یک سو پا در دل تاریخ و دستنوشته های تاریخی و نسخ خطی دارد و از سوی دیگر رو به سوی آینده ای دیجیتال. میراث و هویت ما ایرانیان در برگ برگ نسخ و دستنوشته های تاریخی مستتر است، و برماست تا با گردآوری و صیانت از آنها این میراث هویتی را پاس بداریم و زمینه مطالعه این اوراق زرین را برای پژوهشگران فراهم آوریم. این تلاش برای حفظ میراث مکتوب محور فعالیت های سال جاری کتابخانه ملی بوده است و امید است که در سال های آتی بدل به سنتی نیکو شود تا وظیفه ملی این نهاد بیش از پیش جامه عمل بپوشد.
بروجردی گفت: حافظه ملی در حال تحول است و از فرم کاغذی به محمل های نوین در حال تغییر است. اکنون بسیاری از اطلاعات تولید شده دیجیتال زاد هستند و ما به ازای کاغذی ندارند. امروز پس از 8 دهه تلاش در صدد ایم تا با به کارگیری فناوری اطلاعات به سمت حفظ حافظه ملی دیجیتال ایرانیان گام برداریم، از این رو لازم است با فراهم آوردن زیرساخت ها امکان گردآوری داده های تولید شده در کشور را ایجاد کنیم و از سوی دیگر با به روز رسانی و توسعه نرم افزارهای کلیدی این حوزه بتوانیم بستر ارائه خدمات بیشتر در این عرصه را فراهم کنیم. از سوی دیگر نیاز است تا با تصویر برداری دیجیتال این مکتوبات و مستندات هم به حفاظت از آنها کمک کنیم و هم با تکیه بر فناوری اطلاعات دسترس پذیری آحاد ملت و پژوهشگران اقصی نقاط کشور و جهان را به این منابع تسهیل کنیم.
رئیس کتابخانه ملی افزود: کتابخانه ملی بانگاه به افق چشم انداز 20 ساله کشور در تبدیل شدن به قطب تولید دانش در منطقه، چشم انداز کلان خود را تبدیل شدن به هاب دانش یا قطب ساماندهی شبکه اطلاعات و دانش در کشور قرار داده است. کتابخانه ملی ایران برای تبدیل شدن به پل ارتباطی تولیدکنندگان و استفاده کنندگان دانش و اطلاعات باید تعاملات خویش را با نهادهای دانشگاهی و پژوهشگران گسترش دهد. برای این مهم باید ذخیره مخازن خویش را که امروز بالغ بر 9 میلیون منبع است، برای میزبانی پژوهشگران تراز اول کشور توسعه و گسترش دهد.
این مدیر فرهنگی ادامه داد: در همین باب کتابخانه ملی باید در مرجعیت منابع کتابخانه ای چنان عمل کند که هر پژوهشگر در هر جای دنیا بخواهد درباره ایران، زبان فارسی، دین اسلام و به ویژه مذهب تشیع تحقیق کند و نیاز به اطلاعات مرجع این حوزها داشته باشد اولین انتخابش کتابخانه ملی ایران باشد. حوزه های تخصصی ایرانشناسی و اسلام‌شناسی پتانسیل خوبی در جذب محققان غیر ایرانی دارد ولی نگاه به دسترسی به اطلاعات باید فارغ از هر گونه حساسیت سیاسی باشد و محقق داخلی و خارجی از هر طیف بتواند به اطلاعات مورد نیاز خود بدون مانع و مشکل دسترسی پیدا کند.
وی در پایان گفت: در یک جمله می‌توان گفت که کتابخانه ملی آیینه هویت ملت ایران است و اغراق نیست اگر بگوییم، می‌تواند به عنوان موتور توسعه و پیشرفت کشور مورد حمایت دولت و مجلس محترم واقع شود و انتظار داریم نیز چنین شود. تخصیص بودجه مناسب به منظور تکمیل منابع و اجرای طرح های توسعه سخت افزاری و نرم افزاری این سازمان، مستلزم توجه وافر دولت و مجلس است و هرچند تاکنون و در چند سال اخیر توجه به اندیشه و ارتقاء علمی مورد توجه دولت تدبیر و امید بوده، ولی انتظار می‌رود در آینده با عنایت به اهمیت یافتن دوچندان نقش علم و اطلاعات در جامعه و تعداد روزافزون تحصیل کردگان، این التفات و عنایت بیشتر شود.
