به گزارش خبرنگار مهر، بیش از سه سال از زمان شروع به کار هیئت مدیره سیزدهمین دوره اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران می‌گذرد. پنج کمیسیون این اتحادیه با تلاش‌های خود در این مدت، به حل و فصل مشکلات و موضوعات مرتبط با اعضای اتحادیه یادشده پرداخته‌اند و در حال حاضر هم به این امور مشغول‌اند. در اقدامی تازه، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، کارنامه کمیسیون حل اختلاف خود را از آبان 1393 تا پایان بهمن 1396 در گفتگویی که با «مسعود کازری» رئیس کمیسیون حل اختلاف اتحادیه صورت گرفته، منتشر کرد. یادآوری می‌شود اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران 5 کمیسیون دارد و این اولین گزارش از یکی از کمیسیون‌های آن است که با تأیید و نظر اتحادیه یادشده، منتشر می‌شود. متن این گفتگو در زیر از نظر مخاطبان می‌گذرد:
* چه کسانی به عنوان اعضای کمیسیون حل اختلاف انتخاب شدند و روند آن چگونه بود؟
پس از انتخاب اعضای هیئت مدیره اتحادیه در هر دوره، هیئت مدیره جدید از میان افراد دارای تجربه و تخصص صنف که انگیزه و فرصت کار صنفی دارند، برای عضویت در کمیسیون‌ها و کارگروه‌ها دعوت می‌کند. هیئت مدیره جدید در دوره سیزدهم هم اعضای کمیسیون را از فهرست پیشنهادی به هیئت مدیره انتخاب و با تأیید اتاق اصناف دعوت به همکاری شدند. کمیسیون حل اختلاف در این دوره با حضور آقایان علیرضا گنج‌دانش، مدیرمسئول انتشارات گنج دانش، مهرداد عالی‌پور، مدیرمسئول انتشارات همگامان، امیر حسین‌زادگان، مدیرمسئول انتشارات ققنوس، مسعود کازری، مدیرمسئول انتشارات کتاب خورشید و یحیی دهقانی، مدیرمسئول انتشارات مبتکران (عضو هیئت مدیره) شکل گرفت.
* کمیسیون فعالیت خود را با چه دیدگاهی آغاز کرد و در دوره سیزدهم با چه نگاهی به راه خود ادامه داد؟
در ادامه روند دو دوره گذشته، ابتدای این دوره با توجه به دانش و تجربه اعضای کمیسیون، روش کار مورد بازنگری قرار گرفت و ثبت شکایت‌ها، تنظیم صورت‌جلسه‌ها و دریافت نظریه‌های کارشناسی به سطح دقیق‌تری ارتقاء پیدا کرد.
* روند بررسی پرونده‌های ارجاعی چگونه است؟
بر اساس نظر اعضای کمیسیون در دو دوره گذشته، مبنای برگزاری جلسه رسیدگی و حل اختلاف اعضای صنف، عضویت یا تشکیل پرونده عضویت در اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران قرار گرفت تا اقدامی باشد برای حمایت از کار صنفی و قانونی و گامی باشد برای تشویق همکاران (نشر، پخش و فروش) به عضویت در اتحادیه.
* آیا کمیسیون حل اختلاف، برای بررسی و رسیدگی به شکایات هزینه‌ای دریافت می‌کند؟ و به نسبت فاصله‌ای که با مراجع قضایی دارد، چگونه به پرونده‌ها رسیدگی می‌کند؟ روند آن به چه صورت است؟
با توجه به هزینه‌های اداری، وکیل، کارشناسی و زمان زیادی که شکایت و پیگیری پرونده‌ها در مراجع قضایی طلب می‌کند، وجود کمیسیون تخصصی حل اختلاف در اتحادیه با استفاده از نظر کارشناسی، با کمترین هزینه، در شرایطی که از مراحل تشکیل پرونده تا برگزاری جلسه و ابلاغ کتبی رأی کمیسیون حداکثر یک ماه زمان می‌بَرد، هم امتیازی برای زیرمجموعه صنف به‌وجود آورده و هم از حجم پرونده‌ها در مراجع قضایی کم کرده است. برای پذیرش پرونده اعضای اتحادیه، بر اساس مصوبه اتاق اصناف تهران هر طرف 100 هزار تومان می‌پردازند که بابت هزینه‌های اداری به حساب اتحادیه واریز می‌شود.
* کمیسیون، تنها پرونده ناشران عضو را مورد بررسی قرار می‌دهد؟
خیر. طبق تصمیم هیئت مدیره اتحادیه و کمیسیون حل اختلاف در این دوره، از تاریخ 30/01/94 به شکایت ناشران غیرعضو نیز رسیدگی می‌شود. تفاوت در این است که برای پذیرش پرونده ناشران غیرعضو، هر یک از دو طرف مبلغ 300 هزار تومان بابت هزینه‌های اداری به حساب اتحادیه واریز می‌کنند.
* از ابتدای دوره سیزدهم هیئت مدیره، چه تعداد پرونده در این کمیسیون مورد بررسی قرار گرفته است؟
کمیسیون حل اختلاف از آبان 1393 تا پایان بهمن ماه 1396 در مجموع 47 جلسه تشکیل و 44 پرونده را در دستور کار خود قرار داده است. گردش مالی مورد اختلاف این پرونده‌ها بین 2 میلیون تا 2 میلیارد تومان بوده است.
* موضوع شکایت و حوزه کاری پرونده‌های رسیدگی‌شده، چه بوده است؟
در طول دوره به پرونده‌های شکایتی رسیدگی شده است که یک‌طرف آن همکارانِ (نشر، پخش و فروش) عضو و غیرعضو اتحادیه و طرف دیگر آن ناشر، پدیدآورنده، مترجم، گرافیست، تصویرگر، ویراستار یا سرویراستار و عوامل تولید بودند. نبود قرارداد، اجرای نادرست قرارداد، قراردادهایی با چند بند کلی (با قابلیت برداشت‌های متفاوت)، مبنای بیشترین تعداد شکایت به کمیسیون بود. موضوع‌های مورد اختلاف را می‌توان به شرح زیر تقسیم کرد: سرقت ادبی، تأخیر در چاپ و نشر از سوی ناشر، اختلاف در میزان هزینه‌های چاپ و نشر اثر در قراردادهای خدمات چاپی، اختلاف مالی بین ناشر و مؤلف/ مترجم/ ویراستار و اختلاف کاری و مالی ناشی از دلخوری‌های شخصی و خانوادگی.
* آیا همه این شکایت‌ها از سوی مؤلفان بوده است؟
خیر، موضوع‌های ذکرشده را می‌توان در دسته‌بندی‌های زیر قرار داد: شکایت مؤلف از ناشر و مؤلف، شکایت ناشر از ناشر و مؤلف/ مترجم، شکایت ناشر از ناشر، شکایت مؤلف/ مترجم از ویراستار، شکایت مترجم از ناشر و شکایت عوامل تولید از ناشر.
* و در پایان جمع‌بندی کارنامه کمیسیون را بفرمایید.
در این دوره با حضور مسئولانه اعضای محترم کمیسیون، در مجموع 47 جلسه تشکیل و از 44 پرونده رسیدگی‌شده، 38 پرونده با رأی کتبی کمیسیون، حل اختلاف شد. دو پرونده برای پیگیری به کارگروه صیانت از حقوق ناشران، مؤلفان و مترجمان، ارجاع شده، در 1 پرونده، کمیسیون شکایت را وارد ندانسته و از ورود به پرونده خودداری کرد و در 3 پرونده نیز به‌دلیل عدم پذیرش داوری از سوی طرف شکایت، کمیسیون طرف دیگر را برای پیگیری پرونده به مراجع قضایی راهنمایی کرده است.
