دکتر فاطمه قائم‌مقامی
در این مقاله سعی داریم نکاتی در ارتباط با ارتقای سلامت زنان و مشکلات زنانگی در سنین مختلف زندگی و چگونگی برخورد با آنها ارائه نماییم. از این جهت مطالب در سه گروه سنی قبل از سن 30 سالگی و نوجوانی، بین 30 تا 50 سالگی و بعد از 50 سالگی مرور می‌شود.
اختلالات هورمونال قبل از 30 سالگی
مسأله دیگر در سنین قبل از 30 سالگی مسأله اختلالات هورمونال به صورت اختلال پریودماهیانه است که در 20 درصد از دختر خانم‌ها به دلیل تخمدان‌های پلی‌کیستیک دیده می‌شود. مسأله عمدتاً ژنتیکی است، ولی عدم تحرک و استفاده از رژیم‌های غذایی ناسالم و غذاهای آماده و چرب و افزایش وزن به تشدید آن کمک می‌کند.
این موارد همواره با انجام سونوگرافی از رحم و تخمدان‌ها و اندازه‌گیری هورمون‌ها در زمان خاصی از سیکل تشخیص داده می‌شود و با استفاده از برنامه ورزشی روزانه، جلوگیری از افزایش وزن، رعایت رژیم‌های غذایی سالم و بالاخره استفاده از هورمون‌هایی که ضرری برای بدن ندارند، می‌توان آن را کنترل نمود.
عفونت‌های لگنی
عفونت‌های لگنی که درحقیقت عفونت‌های دستگاه تناسلی داخلی است، این عفونت‌ها عمدتاً در اثر مقاربت انتقال می‌یابند و عوامل میکروبی ایجادکننده عمدتاً‌گونوره و کلامیدیا می‌باشند. علائم این بیماری تب به همراه درد لگنی، درد زیر شکم در محل لوله‌ها و تخمدان‌هاست که ممکن است در درجات خفیف تا شدید تفاوت کند. گاهی ممکن است عفونت‌های لگنی علائم خاصی ایجاد نکنند. تأخیر در درمان می‌تواند باعث بسته شدن لوله‌ها و نازایی شود. درمان باید علیه این عوامل صورت بگیرد.
عفونت‌ها و افزایش ترشحات زنانگی
مسأله دیگر در این سنین عفونت‌ها و افزایش ترشحات زنانگی است که شایع‌ترین علت مراجعه خانم‌ها به کلینیک‌های تخصصی زنان می‌باشد. عوامل مستعدکننده این عفونت مصرف آنتی‌بیوتیک، شرایط هورمونی خاص، دوران بارداری و بیماری قند است. علائم این بیماری به صورت خارش دستگاه تناسلی تحتانی همراه با ترشحات پنیری شکل می‌باشد . ترشحات غلیظ به همراه تحریک ولو و واژن دیده می‌شود، درمان‌های موضعی و خوراکی باعث بهبود می‌شود.
کیست‌های تخمدان
مسأله دیگر در این سنین کیست‌های تخمدان است که ممکن است با اختلال پریود یا درد تظاهر کنند و یا با سونوگرافی تشخیص داده شوند. بیشتر این کیست‌ها خودبه‌خود یا با مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری در خلال شش تا هشت هفته از بین می‌روند و نیاز به پیگیری دو ماه بعد دارند.
مسأله دیگر توده‌های تخمدانی است که در اثر رشد سلول‌های غیرطبیعی ایجاد می‌شوند که همیشه مترادف سرطان نیستند. این توده‌ها ممکن است خوش‌خیم یا بدخیم باشند.
آندومتریوز
بیماری دیگری که معمولاً در دهه سوم زندگی، یعنی حدود 30 سالگی دیده می‌شود آندومتریوز است. آندومتریوز بیماری خوش‌خیمی است که درآن بافت لایه داخلی رحم (آندومتر) درمحلی خارج از حفره رحمی قرار می‌گیرد. آندومتریوز به دلیل شیوع، علائم پرخطر و ارتباط با ناباروری بالقوه برای تهاجم به اعضا و سیستم‌های مجاور مانند دستگاه گوارش و ادراری از مباحث مهم بیماری‌های زنان به شمار می‌رود.
آندومتریوزهای تخمدان، کیست‌های حاوی مایع غلیظ شکلاتی‌رنگ و گاهی سیاهرنگ هستند. با اینکه آندومتریوز یک پروسه خوش‌خیم است، اما مشخصات مشترک زیادی با بدخیمی دارد. علائم مربوط به آندومتریوز عبارتند از: درد قاعدگی، درد در زمان مقاربت، دشواری در اجابت مزاج.
دردی که در بیمار مبتلا به آندومتریوز دیده می‌شود براساس مدت زمان شروع بیماری متفاوت است. درمان دارویی به‌طور کلی خط اول درمان در سایر زنان علامت‌دار است.
سرطان گردن رحم
مسأله دیگر در این سنین پیشگیری از سرطان گردن رحم با انجام تست پاپ‌اسمیر است. سرطان دهانه رحم تنها سرطان قابل پیشگیری زنان است که به وسیله تست سلول‌برداری دهانه رحم امکان‌پذیر می‌باشد. این روش باعث شده است در کشورهای پیشرفته که غربالگری این سرطان به‌طور منظم انجام می‌شود، به‌طور چشمگیری مرگ و میر ناشی از آن در طی چندسال اخیر کاسته شود.
متأسفانه سرطان دهانه رحم در کشورهای در حال پیشرفت از جمله کشور ما، به دلیل عدم آگاهی خانم‌ها از انجام آن مرگ و میر قابل توجهی را در بر دارد...
برای خواندن بخش دوم- خانم های 30 تا 50 سال بخوانند- اینجا کلیک کنید.