اگر شروع به جذب کالری بیشازحد معمول و یا ترک ورزش کنید، نباید از افزایش اعداد موجود بر روی ترازو متعجب شوید؛ اما اگر عادات غذایی شما بهمانند هر روز است و مجدداً هم با افزایش وزن روبرو میشوید چه؟ زمان آن رسیده تا اندکی عمیقتر به این موضوع نگاه کرده و دلیل آن را بیابید. در ادامه با بنیتا همراه باشید.
کمبود خواب
ارتباط تنگاتنگی میان کمبود خواب و اضافهوزن وجود دارد. نخست اینکه اگر شما تا دیروقت بیدار بمانید، احتمال اینکه تا دیرهنگام از خوراکیها استفاده کنید بیشتر است. درنتیجه کالری دریافتی شما هم افزایش مییابد. دلیل دیگر به زمانی بازمیگردد که شما خود را از خواب کافی محروم میکنید. تغییرات در سطح هورمونها موجب افزایش گرسنگی و اشتها شده و باعث میشود شما پس از خوردن غذا همچنان احساس گرسنگی کنید.
استرس
زمانی که نیازهای زندگی شدت میگیرند، بدن ما وارد حالت تدافعی میشود. در این زمان کورتیسول، هورمون استرس، در بدن ترشح شده و باعث افزایش اشتها میگردد. قطعاً امکان جذب کالری اضافی در بدن در این زمان افزایش مییابد. این ترکیب دلیل خوبی برای افزایش وزن به شمار میآید.
قرصهای ضدافسردگی
یک اثر جانبی مخرب ناشی از برخی از قرصهای ضدافسردگی، افزایش وزن است. اگر تصور میکنید که قرصهای ضدافسردگی شما باعث چاقی میشوند، با پزشک خود در مورد تغییر روش درمانی صحبت کنید؛ اما هرگز درمان را بهطور سرخود قطع نکنید. گاهی اوقات برخی از افراد با این تجربه روبرو شدهاند که اندکی پس از شروع مصرف این داروها احساس بهتری داشتهاند. احساسی که باعث شده است اشتهای آنها نیز بهتر شود. علاوه بر این، قرصهای ضدافسردگی بهنوبهی خود میتوانند سبب تغییراتی در وزن افراد شوند.
استروئیدها
داروهای استروئیدی ضدالتهاب، نظیر پردنیزون، باعث افزایش وزن افراد میشوند. حفظ مایعات در بدن و افزایش اشتها از دلایل اصلی افزایش وزن به شمار میآیند. برخی از افراد ممکن است در هنگام مصرف استروئیدها با یک تغیر موقتی در بخشهایی از بدن که دارای چربی هست روبرو شوند. برخی از این بخشها صورت، شکم و پشت گردن هستند. اگر استروئیدها را برای بیش از یک هفته مصرف کردهاید، بهسرعت خوردن آنها را متوقف نکنید. این کار میتواند باعث بروز مشکلات جدی در بدن شما شود. در ابتدا به یک پزشک مراجعه کنید.
داروهایی که میتوانند باعث چاقی شوند
برخی دیگر از داروها با اضافهوزن در ارتباط هستند. داروهایی نظیر آنتی سایکوتیکها (داروهای مورداستفاده در درمان اختلالاتی نظیر شیزوفرنی و اختلال دوقطبی) همراه با داروهای درمان میگرن، تشنج، فشارخون بالا و دیابت نیز در این فهرست جای دارند. با پزشک خود مشورت کرده و در مورد علائم و اثرات جانبی روشهای درمانی صحبت کنید.
قرصهای ضدبارداری را مقصر ندانید
برخلاف باور عموم، تأثیر مصرف قرصهای ضدبارداری بر اضافهوزن طولانیمدت به اثبات نرسیده است. تصور میشود که برخی از زنان بهواسطهی مصرف قرص ضدبارداری با افزایش وزن روبرو شوند، اما این اضافهوزن معمولاً موقتی است. اگر نگران افزایش احتمالی وزن خود بهواسطه خوردن این قرصها هستید با پزشک خود صحبت کنید.
کمکاری تیروئید
اگر تیروئید شما (غدهی پروانهای شکل در جلوی گردن) بهاندازهی کافی هورمون تیروئید ترشح نکند، احتمالاً با احساس خستگی، ضعف، سرما و اضافهوزن روبرو خواهید شد. متابولیسم بدن بدون مقدار کافی هورمون تیروئید بهآرامی کار کرده و باعث افزایش وزن میشود. حتی عملکرد تیروئید با کمترین میزان از حد معمولی آن هم میتواند باعث چاقی شود. درمان کمکاری تیروئید با دارو میتواند روند چاقی ما را معکوس کند.
یائسگی را دلیل چاقی خود ندانید
اکثر زنان در زمان نزدیکی به دوران یائسگی با افزایش وزن روبرو میشوند، اما هورمونها تنها دلیل این چاقی نیستند. پیری متابولیسم بدن را کند میکند، درنتیجه کالری کمتری در بدن ما میسوزد. بهعلاوه تغییرات در سبک زندگی نظیر وزش کمتر نیز یک عامل مهم محسوب میشود؛ اما افزایش وزن در برخی از نقاط بدن با یائسگی در ارتباط است. تجمع بیشتر چربی در اطراف کمر نسبت به رانها را میتوان به این پدیده ربط داد.
سندرم کوشینگ
افزایش وزن یکی از علائم شایع در سندرم کوشینگ است. در این بیماری فرد در معرض ترشح مقدار زیادی از هورمون استرسزای کورتیسول قرار میگیرد. همانطور که میدانید این هورمون باعث چاقی و سایر بیماریها میشود. اگر از استروئیدها برای درمان بیماریهای آسم، آرتریت و یا لوپوس استفاده میکنید، احتمال ابتلا به سندروم کوشینگ در شما وجود دارد. بهعلاوه این بیماری زمانی که غدد آدرنال به ترشح بیشازحد کورتیسول میپردازند نیز پدید میآید. سندرم کوشینگ میتواند با یک تومور در بدن نیز مرتبط باشد. افزایش وزن اصلی ممکن است بیشتر در اطراف صورت، گردن، پشت و کمر رخ دهد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
این سندرم یکی از مشکلات رایج در زنان در زمان بچهدار شدن است. اکثر زنان با سندرم تخمدان پلی کیستیک، با رشد کیستهای بسیار کوچکی در تخمدان خود مواجه میشوند. این بیماری منجر به نامتعادل شدن هورمونهای بدن شده و بر چرخهی قاعدگی یک زن تأثیر میگذارد. بهعلاوه میتواند سبب افزایش موهای زائد و جوش در صورت فرد هم شود. زنان با این بیماری در برابر ترشح انسولین برای کنترل قند خون نیز مقاوم شده و ممکن است با چاقی روبرو شوند. افزایش وزن بیشتر در اطراف شکم رخ داده و این زنان را بیشتر در معرض خطر بیماریهای قلبی قرار میدهد.
ترک سیگار
ترک سیگار یکی از بهترین رفتارها برای حفظ سلامت بدن است. زمانی که فرد سیگار را ترک میکند، ممکن است با افزایش وزن مواجه شود؛ اما این مقدار کمتر از میزان تصور شماست. افرادی که سیگار کشیدن را کنار میگذارند بهطور میانگین با اضافهوزن 5 کیلویی روبرو میشوند. فرد باید برای بازگشت به وزن ایدهآل خود در مقابل احساس گرسنگی مقاومت نشان دهد.
قانون شمارهی 1: اگر با افزایش وزن روبرو هستید ...
بدون تشخیص پزشک مصرف داروهای خود را قطع نکنید. اهمیت دارویی که مصرف میکنید را بشناسید. شاید این دارو برای سلامت شما حیاتی باشد. بهعلاوه، احتمال افزایش وزن با داروهای دیگر نیز وجود دارد. پزشک شما میتواند دلیل این چاقی را تشخیص دهد.
قانون شمارهی 2: اگر با افزایش وزن روبرو هستید ...
خودتان را با افراد دیگری که داروی مشابه شما را مصرف میکنند مقایسه نکنید. همهی انسانها پس از مصرف یک دارو با یک اثر جانبی مشابه روبرو نمیشوند. حتی اگر یک دارو باعث کاهش وزن فردی دیگر شود، دلیلی وجود ندارد که همین تأثیر در بدن شما هم رخ دهد.
قانون شمارهی 3: اگر با افزایش وزن روبرو هستید ...
به خاطر بسپارید که اگر دلیل چاقی شما تنها عدم دفع آب از بدن است، این افزایشِ وزن دائمی نبوده و چربی به شمار نمیآید. زمانی که داروهای خود را بهدرستی میخورید و بیماری شما تحت کنترل است، پف کردن بدن در اثر تجمع آب در آن آسانتر خواهد شد. برای افزایش دفع آب از بدن به سراغ یک رژیم غذایی با سدیم کم بروید.
قانون شمارهی 4: اگر با افزایش وزن روبرو هستید ...
در صورت امکان با دکتر خود برای استفاده از داروهای دیگر صحبت کنید. در بسیاری از موارد، پزشک شما میتواند یک داروی دیگر را برای شما تجویز کند که دارای اثرات جانبی مشابه نباشد.
قانون شمارهی 5: اگر با افزایش وزن روبرو هستید ...
بررسی کنید که آیا این چاقی به خاطر کند شدن سوختوساز بدن در اثر یک بیماری و مصرف دارو است یا خیر. اگر چنین است، زمانی را به انجام فعالیتهای افزایشدهندهی سوختوساز بدن اختصاص دهید.