راننده تاکسی، خیابانهای پایین شهر، گاو خشمگین، دار و دسته نیویورکی؛ جایزه اسکار، گلدن گلوب، بفتا، کن، امی؛ همکاری با بهترین و محبوبترین ستارههای سینما. همه اینها و خیلی بیشتر از اینها را میتوان در توصیف کارنامه کاری مارتین اسکورسیزی گفت. هنرمندی که از بهترین کارگردانهای حال حاضر سینما – و شاید تاریخ سینما – است و آثار شاخص و متمایز زیادی دارد. با بنیتا همراه باشید تا با آثار مارتین اسکورسیزی بیشتر آشنا شوید.
آخرین فیلم مارتین اسکورسیزی با نام سکوت، یک درام تاریخی است که جولای سال آینده پخش خواهد شد. این فیلم احتمال برگ درخشان دیگری در کارنامه اسکورسیزی خواهد بود. اگر دوست دارید قبل از تماشای این فیلم بیشتر با سینمای اسکورسیزی و آثارش آشنا شوید، این راهنما میتواند کمکتان کند. در این پست آثار شاخص مارتین اسکورسیزی – از جمله مستندها و فیلمهای تلویزیونی- را به شما معرفی میکنیم.
علاوه بر معرفی اجمالی آثار، رتبه بندی آنها را هم خواهید خواند. البته این رتبه بندی فقط نظر یک منتقد طرفدار اسکورسیزی است و ملاک دیگری ندارد. با این حال میتواند مسیر خوبی برای شناخت آثار مارتین اسکورسیزی و جنس سینمای او باشد. این رتبه بندی فقط فیلمهای سینمایی را شامل نمیشود و به همین خاطر تصویر خوبی از فعالیت پنجاه ساله اسکورسیزی در سینما ارائه میکند.
36 – برتای بوکسور
ضعیفترین فیلم این لیست از آثار مارتین اسکورسیزی حتی نیمه بد هم نیست و همین کیفیت بالای سینمای اسکورسیزی را نشان میدهد. این فیلم که داستان عاشقانه دو خلافکار را روایت میکند، از دنیای اسکورسیزی فاصله زیادی دارد اما آنقدر خوب هست که ارزش وقتتان را داشته باشد. صحنه تیراندازی آخر فیلم هم یکی از اولین صحنههای تمام اکشن اسکورسیزی است که اتفاقاً خیلی هم خوب است.
35- تنگه وحشت
این تریلر روانشناسانه بخوبی و با اعتماد به نفس تمام کارگردانی شده و اگر اسم اسکورسیزی روی آن نبود، کارگردانش نمره بالایی میگرفت. اما این اولین فیلم اسکورسیزی بعد از رفقای خوب بود و نتوانست انتظارها از آن کارگردان را برآورده کند.
34 – درست مثل رفتن به خانه
اسکورسیزی در سال یک مجموعه مستند با نام بلوز برای شبکه PBS ساخت که در آن به ریشههای موسیقی بلوز میپرداخت. تقریباً هر هفت قسمت این مجموعه – به ویژه ایپزود درست مثل رفتن به خانه – از هنر اسکورسیزی بیبهره بودند.
33 – نوری بتابان
این مستند مارتین اسکورسیزی بهترین مستندی نیست که درباره گروه رولینگ استونز ساخته شده است. شاید دلیلش این باشد که اسکورسیزی وقتی سراغ این گروه رفت که از دوران اوجشان فاصله داشتند.
32 – کوندان
این فیلم زندگینامهای که به زندگی دالایی لامای چهاردهم میپردازد صحنههای فوقالعادهای دارد. ترکیب تصویربرداری درخشان روبرت ریچاردسون، موسیقی بینقص فیلیپ گلس و جادوی اسکورسیزی با آیین بودایی صحنههای نفسگیری را خلق میکند اما خود فیلم کمی خستهکننده است. در واقع فیلم آن چیزی که از سینمای اسکورسیزی – با محوریت شخصیتهای ملموس، روانی یا جنایتکار - انتظار دارید.
31 – دار و دستههای نیویورکی
اسکورسیزی حق ساخت این فیلم را در سال 1979 خرید اما فیلم دو دهه بعد و در سال 2002 اکران شد. بازی دنیل دی لوئیس در این فیلم فوقالعاده است؛ رابطه عاشقانه دیاز و دیکاپریو زیبایی لازم را دارد؛ طراحی تولید فیلم فوقالعاده است و چند صحنه بینظیر دارد اما مشکل اینجاست که فیلم خیلی بلند است.
30- هوانورد
این فیلم هم یکی دیگر از فیلمهای زندگینامهای کارنامه اسکورسیزی است که مخاطب را به اندازه آثار تراز اول اسکورسیزی راضی نمیکند اما میتواند شما را در حین تماشای فیلم راضی نگه دارد. قسمتی از این رضایت هم تاثیر نقشآفرینی خوب و بینقص بازیگران است (کیت بلانشت برای این فیلم برنده جایزه اسکار نقش مکمل زن شد).
29- عصر معصومیت
اسکورسیزی در اقتباس از رمان کلاسیک ادیت وارتون هم در دام زمان میافتد. فیلم بخاطر طولانی بودن بیننده را آزار میدهد اما ارتباط بین دو بازیگر اصلی – دنیل دی لوئیس مشل فایفر – نمیگذارد ارتباط بیننده با فیلم و خط داستانی قطع بشود.
28 – سفر من به ایتالیا
اسکورسیزی در این مستند به سینمای ایتالیا ادای دین میکند و بیشتر به جنبش نئورئالیسم ایتالیا در دهههای 1940 و 1950 میپردازد. علاقه شدید اسکورسیزی به سینمای آن سالها از طریق این مستند دو قسمتی چهار ساعته به هر کسی که عاشق سینما باشد، منتقل میشود. اما اگر مخاطب تخصصی سینما نباشید از این مستند لذت چندانی نخواهید برد.
27- مشاجره 50 ساله
این مستند آخرین اثر به نمایش درآمده از مارتین اسکورسیزی است. موضوع مستند مجله نقد نیویورک است که میتوانست خیلی جالب باشد اما چیز زیادی به مخاطب ارائه نمیکند. با این حال اسکورسیزی با انتخاب روش روایی غیرمستقیم به خوبی توانسته جنبههای مثبت و منفی قدرت نقد و قلم را نشان بدهد.
26- نامهای به الیا
عاشقان سینما چندین دهه است که الیا کازان را میستایند. مارتین اسکورسیزی و کیت جونز هم به همین خاطر سراغ این کارگردان افسانهای رفتند و این مستند که به زندگی شخصی و حرفهای او میپردازد را ساختند. مستند نامهای به الیا طرفداران این افسانه سینمایی را سیراب میکند و به بیشتر پرسشهایشان پاسخ میدهد.
25- سفری شخصی همراه ماتین اسکورسیزی میان فیلمهای آمریکایی
این مستند سینمایی اسکورسیزی کیفیت بینظیری دارد و علیرغم ایده و اجرای سادهای که دارد، میتواند هر مخاطبی را راضی کند. اسکورسیزی در این مستند درباره فیلمهایی که برایش الهامبخش بودهاند صحبت میکند و دلایل جاودانه شدن آنها را شرح میدهد.
24- آلیس دیگر اینجا زندگی نمیکند
راوی بیشتر آثار مارتین اسکورسیزی مردان هستند و به همین خاطر این کارگردان فرصت زیادی برای روایت داستانهای زنانه ندارد. اما اسکورسیزی بعد از ساخت فیلم خیابانهای پایین شهر سراغ روایت داستان زندگی زنی به نام آلیس رفت. دیدن این فیلم را به شدت توصیه میشود (ممکن است پایانبندی کلیشهای فیلم کمی آزارتان بدهد). با دیدن این فیلم میتوانید یکی از آن داستانهای واقعیتر از زندگی مخصوص اسکورسیزی را تجربه کنید.
23- چه کسی در اتاقم را میزند؟
اولین فیلم بلند اسکورسیزی درباره سرگشتگیهای یک دانشجوی ساکن نیویورک است. این فیلم در برخی لحظات بسیار پرپیچ و خم و در برخی لحظات بسیار تاثیرگذار است.
22- نیویورک، نیویورک
این فیلم موزیکال داستان یک زوج موزیسین در نیویورک را روایت میکند. این درام دهه هفتادی یکسال بعد از راننده تاکسی اکران شد اما نتوانست موفقیت آن فیلم را تکرار کند. اکران این فیلم همزمان با یکی از اپیزودهای جنگ ستارگان بود و همین هم زمانی نیویورک نیویورک را به یکی از شکستهای تجاری اسکورسیزی تبدیل کرد. البته این فیلم کارنامه اسکورسیزی از طرف منتقدان هم با اقبال خوبی مواجه نشد.
21- رنگ پول
رنگ پول ادامه فیلم بیلیاردباز اثر رابرت راسن و اقتباسی از رمانی با همین نام بود که مورد توجه منتقدان و مخاطبان سینما قرار نگرفت. اسکورسیزی وظیفه کارگردانی را به درستی انجام داده و بیلیارد را در فیلم به یک بازی هیجانانگیز تبدیل کرده است. بازی تام کروز و پل نیومن (که بخاطر این فیلم جایزه اسکار گرفت) هم بینظیر است. از هر منظری که فیلم را بررسی کنید به این نتیجه میرسید که اشکال در رمان والتر تویس است که فقط برای کسب موفقیت تجاری نگاشته شده است.
20- جرج هریسون: زندگی در دنیای مادی
این مستند دو قسمتی و سه ساعت و نیمه اسکورسیزی، تصویری از گروه بیتل و مردی ارائه میدهد که نیمی از زندگیش دنبال جواب بوده است. اسکورسیزی بخوبی با این اثر در دنیای روحی جرج هریسون کنکاش میکند و با صداقتی که در روایت داستان دارد علاوه بر پیچیدگیهای زندگی یک هنرمند، افکار و احساساتش را هم منتقل میکند.
19- کازینو
بسیاری از طرفداران اسکورسیزی فیلم کازینو را بهترین اثر این کارگردان میدانند. البته که این فیلم سرشار از هنر کارگردانی و بازیگری (بویژه بازی شارون استون) است اما زیر سایه فیلم رفقای خوب قرار دارد.
18- سخنرانی عمومی
این مستند درباره فرن لبوویتز است که نمیتواند تصویر کاملی از این طنزپرداز ارائه بدهد. با این حال نزدیکی اسکورسیزی با لبوویتز به پیشبرد مستند کمک زیادی میکند.