بهجت صدر نخستین نقاش زن مدرن ایرانی

تا پیش از قرن بیستم زنان جایگاهی در جهان نداشتند و به قول اوریانا فالاچی جنس دوم محسوب می‌شدند

تا پیش از قرن بیستم زنان جایگاهی در جهان نداشتند و به قول اوریانا فالاچی جنس دوم محسوب می‌شدند. تمام کنش‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و هنری را مردان رقم می‌زدند. زن همواره به عنوان جنسی ضعیف تلقی می‌شد و با وظایفی از قبیل خانه‌داری، شوهرداری و بچه‌داری تعریف می‌شد. حتی حق رای نیز از آنان دریغ می‌شد. اما با آغاز قرن بیستم این معادله بر هم خورد و زنان توانستند کم‌کم در عرصه‌های مختلف اجتماع حضور یابند. هنر نیز یکی از این عرصه‌ها بود و زنان توانستند در کنار مردان و در برخی مواقع بالاتر از مردان نیز قرار گیرند. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبود. ما در بنیتا قصد داریم تا نگاهی داشته باشیم به یکی از زنان هنرمند کشورمان. با ما همراه باشید.

آثار بهجت صدر

این که امروزه زنان کشورمان در هنر فعالند و می‌توانند آثاری در خور توجه خلق کنند، تا حد زیادی مدیون کسانی چون «بهجت صدر» است. کسی که نشان داد زن نیز می‌تواند در کنار مرد به آفرینش هنری دست یابد. او بود که این راه را برای زنان گشود تا امروز هنرمندان زن بتوانند آثارشان را به نمایش گذارند. هنرمندانی چون صبا صالحی که چندی پیش هم نمایشگاهی در گالری دنا برگزار کرد. این مطلب را می‌توانید در بنیتا بخوانید.

بهجت صدر

بهجت صدر در سال 1303 در اراک، در بین خانواده‌ای سرشناس به دنیا آمد. به قول خودش هیچ وقت در کودکی فکر نمی‌کرد که به دنبال هنر برود چرا که هوشش در حل مسائل ریاضی خوب بود، اولین باری که نقاشی را شروع کرده به همان دوران کودکی ارجاع می‌دهد که معلمی به منزل ایشان می‌رفته و به او نقاشی را یاد می‌داده. بعد از آن نقاشی را دیگر دنبال نکرد تا بعد از دوران دبیرستان که در سال 1320 وارد دانشسرای مقدماتی شد و به تشویق یکی از معلم های خود نقاشی را دوباره شروع کرد. بعد از اتمام دوران دانشسرا وی معلم نقاشی شد. برای نقاش شدن خود را ناگزیر دید تا به دانشگاه برود. بنابراین در سال 1327 وارد دانشکده‌ی هنرهای زیبا شد. خود درباره‌ی دانشگاه می‌گوید: «برای من دانشگاه بسیار مفید بود، تا قبل از دانشگاه پیش جناب پتگر(سال 1326) کلاس های خصوصی می‌رفتم اما دانشگاه برای من یک محیط بود ، یک محیط زنده ای که همه ی افراد کار می‌کردند و معمار و نقاش همه در یک محیط کار می‌کردیم. و حتی برنامه هایمان یک کپی از بوزار پاریس بود وقتی می‌خواستند ژوژمان کنند در ابتدا برای من لغت های فرنگی وحشتناک بود لغت هایی مثل کمپوزیسیون و  اسکیس . ولی رفته رفته یاد گرفتیم.»

یکی از ویژگی‌های آثار صدر، استفاده از رنگ‌های مات و سرد همراه با بازی سایه‌ روشن‌هاست که بسیار هماهنگ با موادی چون چوب، فلز، رنگ روغن و اکریلیک به کار می‌برد.

او در سال 1333 از دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. درباره‌ی شیوه‌ی درس خواندنش می‌گوید: «صبح زود می آمدم مدلم را در دانشکده می‌گذاشتم، سپس به دبستان می‌رفتم و تدریس می‌کردم بعد از آن به دانشکده می آمدم و تحصیل می‌کردم با این شرایط در دانشگاه با رتبه اول فارغ التحصیل شدم(سال 1333)، و به پیشنهاد رئیس دانشگاه «مدال انگ» که از فرانسه می آمد را به من دادند.»

صدر بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه به طور جدی فعالیت هنری‌اش را ادامه داد و نمایشگاه‌های بسیاری را در داخل و خارج از کشور برپا کرد. بسیاری از منتقدان هنر نقاشی، آثارش را ستودند. بهجت صدر به اشیا، طبیعت، درخت و بافت به عنوان ِ یک فیگور نگاه می‌کرد، همچنین از پنکه، کرکره و اشیا در بافت نقاشی هایش رد و نشان باقی مانده است. کمتر کسی می‌داند که این بانوی هنرمند، استاد نقاشی «فروغ فرخزاد» بوده است.

بهجت صدر در آذرماه سال 1364 از سوی وزارت فرهنگ فرانسه به نمایشگاهی با عنوان کناره ها و اختلاط ها معرفی شد و آثاراش در کنار بزرگان هنر دنیا، چون: «جوزف بویز»، «الیتز ایتسکی»، «کین هولز»، «هولیناگی» و «پیکاسو» به نمایش درآمد.

بهجت صدر

این بانوی هنرمند ایرانی سال‌ها با بیماری سرطان مبارزه کرد و توانست در مقابل آن تاب بیاورد و شکستش دهد. هنرمند پیشگام در هنر نوگرای ایران 19 مرداد 1388 در جنوب فرانسه در آب های جزیره ی کورس سکته کرد و برای همیشه از بین ما رفت. آرزویش مردن در دریا بود. پیکرش را بنا به وصیتش به خاک نسپردند بلکه به آتش کشیدند. او دفن نشد که کسی برای گل آوردن و عکس یادگاری گرفتن بر سر مزارش حاضر شود. زیرا که همواره از جنجال و هیاهو به دور بود و خواست که حتی پس از مرگش نیز این‌گونه باشد.

در ادامه تعدادی از آثار این بانوی نقاش را می‌بینیم.

آثار بهجت صدر

آثار بهجت صدر

آثار بهجت صدر

آثار بهجت صدر

آثار بهجت صدر

منبع: بنیتا


قیمت بک لینک و رپورتاژ
نظرات خوانندگان نظر شما در مورد این مطلب؟
اولین فردی باشید که در مورد این مطلب نظر می دهید
ارسال نظر
پیشخوان