علائم سرطان غدد لنفاوی (لنفوم) و روش‌های تشخیص و درمان آن

سرطان، بیماری ترسناکی است که نرخ ابتلا به آن در سال‌های اخیر به‌شدت افزایش یافته است. یکی از سرطان‌های بسیار رایج که خوش‌بختانه تا حد زیادی درمان می‌شود، سرطان لنفوم یا سرطان غدد لنفاوی است. سیستم لنفاوی، بخشی از سیستم ایمنی بدن است که شامل غدد، عروق و گره‌های لنفاوی است. این سیستم، مایع شفافی به‌نام لنف را در یک مسیر یک‌طرفه به سمت قلب منتقل می‌‌کند. این مایع شامل سلول‌های سفید خون به‌نام لنفوسیت، چربی و پروتئین است. وجود این سیستم برای سم زدایی بدن حیاتی است. ازآنجاکه علائم لنفوم شبیه سرماخوردگی است، معمولا تا زمانی‌که شدید نشده باشد، جدی گرفته نمی‌شود. درحالی‌که تشخیص زودهنگام لنفوم، مراحل درمان را ساده‌تر و کوتاه‌تر خواهد کرد. در این مطلب، شما را به‌طور کامل با لنفوم، علائم و روش‌های درمان آن آشنا خواهیم کرد.

لنفوم یا سرطان غدد لنفاوی چیست؟

لنفوم نوعی سرطان است که از گروهی از سلول‌های سیستم ایمنی که با عفونت مبارزه می‌کنند – به‌نام لنفوسیت‌ها – آغاز می‌شود. این سلول‌ها در گره‌های لنفاوی، طحال، غده‌ی تیموس، مغز استخوان و سایر قسمت‌های بدن قرار دارند. وقتی یک نفر به لنفوم (سرطان غدد لنفاوی) مبتلا می‌شود، لنفوسیت‌های او تغییر و به‌صورت کنترل‌ناپذیری رشد می‌کنند.

دو نوع اصلی از سرطان غدد لنفاوی (لنفوم) وجود دارد:

لنفوم غیرهوچکین: اکثر افراد مبتلا به لنفوم، همین نوع لنفوم را دارند.
لنفوم هوچکین

لنفوم هوچکین و غیرهوچکین، هر کدام بر نوع متفاوتی از لنفوسیت تأثیر می‌گذارند. هر نوع لنفوم با سرعت متفاوتی رشد می‌کند و به‌طور متفاوتی به درمان پاسخ می‌دهد.

با اینکه لنفوم یک سرطان است، اما تا حد زیادی درمان می‌‌شوند و بسیاری از افراد مبتلا به آن به‌طور کامل بهبود می‌یابند. پزشک‌تان می‌تواند به شما کمک کند تا درمان مناسب را برای نوع بیماری‌تان پیدا کنید.

تبلیغات

بلیط هواپیما

لنفوم با لوسمی متفاوت است. هر یک از این سرطان‌ها در یک نوع سلول متفاوت شروع می‌شوند.

لنفوم در لنفوسیت‌هایی آغاز می‌شود که با عفونت مبارزه می‌کنند.
لوسمی در سلول‌های تشکیل‌دهنده‌ی خون در داخل مغز استخوان شروع می‌شود.

همچنین لنفوم با لنف‌ادم نیز متفاوت است؛ لنف‌ادم، تورمی است که درنتیجه‌ی جمع شدن مایع لنفاوی در زیر پوست که ناشی از آسیب‌دیدگی‌های گره‌های لنفاوی است، به‌وجود می‌آید.

علل سرطان غدد لنفاوی

علل - سرطان غدد لنفاوی

دانشمندان در اکثر موارد نمی‌دانند که چه چیزی باعث لنفوم می‌شود.

در موارد زیر ممکن است احتمال ابتلای شما به لنفوم، بیشتر شود:

سن‌تان 60 یا بالای 60 سال است.
مذکر هستید.
به‌خاطر HIV/ایدز، انجام یک پیوند عضو یا به‌طور مادرزادی، یک سیستم ایمنی ضعیف دارید.
یک بیماری سیستم ایمنی مانند آرتریت روماتوئید، سندروم شوگرن، لوپوس یا سلیاک دارید.
به ویروسی مانند اپشتین‌بار، هپاتیت C، لوسمی/لنفوم سلول T انسانی (HTLV-1) یا ویروس هرپس انسانی 8 (HHV8) آلوده شده‌اید.
یکی از خویشاوندان نزدیک شما به لنفوم مبتلاست.
درمعرض بنزن (مایعی بی‌رنگ و قاب‌ اشتعال و خوش بو) یا مواد شیمیایی قرار گرفته‌اید که حشرات و علف‌های هرز را ازبین می‌برند.
در گذشته، به‌خاطر لنفوم هوچکین یا غیرهوچکین تحت درمان قرار گرفته‌اید.
به‌وسیله‌ی پرتودرمانی، تحت درمان سرطان قرار گرفته‌اید.
اضافه‌وزن دارید.

علائم سرطان غدد لنفاوی

علائم هشداردهنده‌ای که نشان می‌دهند ممکن است به لنفوم مبتلا باشید، عبارت‌اند از:

متورم شدن غدد یا گره‌های لنفاوی، اغلب در گردن، زیر بغل یا کشاله‌ی ران؛
سرفه؛
تنگی نفس؛
تب؛
تعریق شبانه؛
درد شکم؛
خستگی؛
کاهش وزن؛
خارش.

بسیاری از اینها می‌توانند علائم هشداردهنده‌ی بیماری‌های دیگر نیز باشند. درصورت داشتن این علائم حتما به پزشک مراجعه کنید تا او مشکل‌تان را تشخیص دهد.

تشخیص سرطان غدد لنفاوی

قبل از آنکه هیچ‌گونه آزمایشی انجام دهید، پزشک‌تان از شما خواهد پرسید:

اخیراً حال‌تان چطور بوده است؟
اولین بار چه زمانی متوجه‌ تغییرات شدید؟
آیا درد دارید؟ کجا؟
اشتهایتان چطور است؟
آیا وزن کم کرده‌اید؟
آیا احساس خستگی یا ضعف می‌کنید؟
آیا تا‌به‌حال به‌خاطر لنفوم یا یک سرطان دیگر تحت درمان قرار گرفته‌اید؟
آیا هیچ‌گونه عفونت یا بیماری دارید؟
آیا هیچ‌گونه سرطانی به‌طور ارثی در خانواده‌ی شما وجود دارد؟

تشخیص - سرطان غدد لنفاوی

پزشک‌تان علائم لنفوم را در شما بررسی خواهد کرد و گره‌های لنفاوی‌تان را معاینه می‌کند تا ببیند آیا متورم هستند یا خیر. این علامت به آن معنا نیست که شما سرطان دارید. در اکثر مواقع، یک عفونت غیرمرتبط با سرطان باعث متورم شدن گره‌های لنفاوی می‌شود.

ممکن است پزشک‌تان برای بررسی سلول‌های سرطانی، از گره‌‌ی لنفاوی‌تان نمونه‌برداری کند. برای این آزمایش، پزشک همه یا بخشی از یک گره‌ی لنفاوی را خارج خواهد کرد یا از یک سوزن برای برداشتن مقداری از بافت گره‌ی مبتلا استفاده می‌کند.

همچنین ممکن است لازم باشد یکی از آزمایش‌های زیر را انجام دهید تا مشخص شود که لنفوم تا چه حد گسترش یافته است:

آزمایش خون: این آزمایش، تعداد سلول‌های خاصی را در خون شما اندازه می‌گیرد.
آسپیراسیون مغز استخوان یا بیوپسی: پزشک از یک سوزن برای برداشتن مقداری از مایع یا بافت مغز استخوان شما استفاده می‌کند تا وجود سلول‌های لنفوم را بررسی کند؛ مغز استخوان، قسمت اسفنجی داخل استخوان است که سلول‌های خون در آن تشکیل می‌شوند.
رادیوگرافی قفسه‌ی سینه: رادیوگرافی از پرتوهایی با طول موج بسیار کوتاه برای ایجاد تصاویری از داخل قفسه‌ی سینه استفاده می‌کند.
MRI: این روش از مغناطیس‌های قدرتمند و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویری از اندام‌ها و ساختارهای داخلی بدن استفاده می‌کند.
پت اسکن (PET scan): این روش از یک ماده‌ی رادیواکتیو برای بررسی سلول‌های سرطانی در بدن استفاده می‌کند.
تست مولکولی: این روش به‌دنبال تغییراتی در ژن‌ها، پروتئین‌ها و سایر مواد موجود در سلول‌های سرطانی می‌گردد تا به پزشک‌تان کمک کند که تشخیص دهد شما چه نوع لنفومی دارید.

چیزهایی که باید از پزشک‌تان بپرسید

من چه نوع لنفومی دارم؟
سرطان من در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
آیا شما قبلا افراد مبتلا به این نوع لنفوم را درمان کرده‌اید؟
شما چه درمان‌هایی را توصیه می‌کنید؟
درمان‌ها باعث می‌شوند که چه حس و حالی پیدا کنم؟
چه چیزهایی می‌توانند به من کمک کنند که در طول درمان، حال و روز بهتری داشته باشم؟
آیا هیچ‌گونه درمان تکمیلی وجود دارد که بتوانم همراه مراقبت پزشکی معمول، درنظر بگیرم؟ آیا درمان‌هایی وجود دارند که لازم باشد، از آنها اجتناب کنم؟

درمان سرطان غدد لنفاوی

شیمی درمانی - سرطان غدد لنفاوی

درمانی که شما دریافت می‌کنید، به نوع لنفوم و اینکه تا چه اندازه در بدن‌تان گسترش یافته است، بستگی دارد.

درمان‌های اصلی برای لنفوم غیرهوچکین عبارت‌اند از:

شیمی‌درمانی: این روش از دارو برای ازبین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
پرتو درمانی: این روش از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه‌ی ایکس، اشعه‌ی گاما و… برای ازبین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.
ایمونوتراپی: این روش از سیستم ایمنی بدن خود شما برای حمله به سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.

درمان‌های اصلی برای لنفوم هوچکین عبارت‌اند از:

شیمی درمانی؛
پرتو درمانی.

اگر این درمان‌ها مؤثر واقع نشوند، ممکن است به شما پیشنهاد شود که پیوند سلول بنیادی انجام دهید. اول شما دوز بسیار بالایی از شیمی‌درمانی دریافت خواهید کرد. این درمان، سلول‌های سرطانی را ازبین می‌برد، اما علاوه‌بر آن، سلول‌های بنیادی در مغز استخوان شما را که سلول‌های خون جدید را می‌سازند نیز نابود می‌کند. بعد از شیمی‌درمانی، شما یک پیوند از سلول‌های بنیادی دریافت خواهید کرد که جایگزین آنهایی می‌شود که نابودشده‌اند.

دو نوع پیوند سلول بنیادی وجود دارد:

پیوند اتولوگ که از سلول‌های بنیادی خود شما استفاده می‌کند.
پیوند آلوژنیک که از سلول‌های بنیادی گرفته‌شده از یک اهداکننده استفاده می‌کند.

مراقبت از خودتان

درمان لنفوم می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی شود. برای پیدا کردن روش‌های مناسب برای کاهش علائم‌تان، با گروه پزشکی‌تان صحبت کنید.

همچنین در مورد ورزش و تغییراتی که در رژیم غذایی به شما کمک خواهد کرد تا در طول درمان احساس بهتری داشته باشید، با پزشک‌تان مشورت کنید. اگر نمی‌دانید که باید چه نوع غذاهایی بخورید، برای کمک گرفتن به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید. ورزش‌هایی مانند پیاده روی یا شنا کردن می‌توانند خستگی را کاهش دهند و به شما کمک کنند در طول درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی و پرتودرمانی، حال بهتری داشته باشید. همچنین می‌توانید برای تسکین درد، درمان‌های جایگزین مانند مراقبه، بیوفیدبک یا تجسم هدایت‌شده (guided imagery) را نیز امتحان کنید.

آنچه باید انتظار داشته باشید

در سال‌های اخیر، درمان‌های سرطان پیشرفت‌های زیادی داشته‌اند و بسیاری از انواع لنفوم درحال‌حاضر می‌توانند درمان شوند. چشم‌انداز (دورنما) بیماری شما به موارد زیر بستگی دارد:

نوع لنفومی که به آن مبتلا هستید؛
اینکه سرطان تا چه حدی گسترش یافته است؛
سن شما؛
نوع درمانی که دریافت می‌کنید؛
سایر مشکلات سلامتی که دارید.

دریافت حمایت و پشتیبانی

شما می‌توانید از حمایت سایر افرادی که این بیماری را تجربه کرده‌اند، بهره‌مند شوید. برای به‌دست آوردن اطلاعات بیشتر با انجمن لنفوم و لوسمی یا بنیاد تحقیقات لنفوم تماس بگیرید یا از پزشک‌تان بخواهید شما را به افرادی معرفی کند که قبلا با این بیماری دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند.

این مجموعه صوتی پرطرفدار را از دست ندهید

مقالات صوتی