در گذشته‌های دور، داروی شیمیایی وجود نداشت و اثری از دکتر‌های امروزی هم نبود. در آن زمان مردم برای مداوای بیماریشان به حکیم مراجعه می‌کردند. داروهایی که حکیم تجویز می‌کرد عمدتا داروهایی بودند که از دل طبیعت بیرون می‌آمدند. بقراط، بزرگترین حکیم یونانی می‌گوید: «بگذار غذایت داروی تو و دارویت غذای تو باشد». این گفته نشان‌دهنده‌ی اهمیت غذا در حفظ سلامتی‌است.
بنیتا در سری مقالات آشتی با طبیعت به بررسی خواص گیاهان دارویی و غیردارویی می‌پردازد. در این قسمت، با خواص آویشن آشنا می‌شویم.
«آویشن» یا «آزربه» گیاهی از دسته‌ی نعناها است که در دنیا حدود 350 گونه دارد و از این میان، 14 گونه‌ی آن در ایران موجود است. آویشن اغلب در کوهستان‌ها می‌روید و در مناطق گوناگون ایران، انواع مختلفی از آن وجود دارد. اغلب بومیان، آویشن را با نام‌های گوناگونی می‌خوانند. بعضی از این نام‌ها عبارتند از: آویشم، زروه (در طالقان)، کهلیک اوتی (به زبان ترکی)، اَوشُه (کوه‌های چهارمحال و بختیاری) و زعتر.
در 2 قاشق غذاخوری آویشن تازه معادل 4.80 گرم، 5 کالری انرژی، 10 درصد ویتامین ث (7.68 میلی‌گرم)، 5 درصد آهن (0.84 میلی‌گرم)، 4درصد منگنز (0.08میلی‌گرم)، 3 درصد فیبر (0.030 میلی‌گرم) و 3 درصد مس (0.003 میلی‌گرم) وجود دارد.
خواص آویشن
1. آویشن دفع کننده‌ی باکتری‌های بیماری‌زاست.
2. این گیاه تاثیر بسزایی در درمان مشکلات تنفسی، سرفه، عفونت ریه، برونشیت، آنفولانزا و سرماخوردگی دارد.
3. از آویشن برای درمان نفخ و گرفتگی‌های عضلانی نیز استفاده می‌شود.
4. آویشن ضد میکروب و قارچ نیز هست و این مسئله به دلیل وجود ماده‌ی تیمول است، اما توجه داشته باشید که مصرف بی رویه‌ی تیمول باعث مسمویت می‌شود.
5. طبیعت این گیاه گرم و خشک است و بنابراین استفاده‌ی بجا از آن می‌تواند در متعادل‌سازی طبع به ما کمک کند.
6. آویشن به دلیل داشتن فلاونوئید، سرشار از آنتی اکسیدان و منبع غنی منگنز است.
7. طبق مقاله‌ی whfoods، طی آزمایشی بر روی موش‌ها، پس از رژیم طولانی‌مدت حاوی آویشن، میزان امگا3 در موش‌ها افزایش یافت. بنابراین می‌توان گفت که آویشن بر میزان جذب امگا3 نیز تاثیرگذار است.
چطور آویشن را مصرف کنیم؟
آویشن به هر دو صورت تازه و خشک مصرف می‌شود. آن را می‌توان به صورت چای و جوشانده نیز مصرف کرد. در صورتی که به جوشانده عسل اضافه کنید، می تواند در درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا موثر باشد.
این گیاه در غذا هم کاربرد دارد و بسیاری از مردم آن را همراه با فست‌فود و خصوصا پیتزا مصرف می‌کنند؛ اما باید به این نکته توجه داشته‌باشید که آویشن را در مراحل پایانی پخت به غذا اضافه کنید، زیرا حرارت موجب از دست رفتن خواص این گیاه می‌شود.
استفاده از آویشن در انواع پاستا، املت، فریتاتا، نیمرو و ماهی طعم مطبوعی به غذا خواهد داد. علاوه‌بر‌این، به دلیل این که طبیعت ماهی سرد و تر است، آویشن می تواند متعادل‌کننده و مصلح ماهی باشد.
یک نوشیدنی خوشمزه؛ لیموناد خیار و آویشن
مواد لازم:
شربت آماده‌ی لیموناد به مقدار لازم
خیار (نازک ورقه شده با پوست) یک فنجان
آویشن تازه 12 ساقه
طرز تهیه:
برای تهیه‌ی لیموناد می‌توانید از دستور‌های خانگی استفاده کنید (آب، شکر و آب‌لیموی تازه را مخلوط کنید و توجه داشته باشید که میزان شکر و آبلیمو به ذائقه‌ی شما بستگی دارد). لیموناد را در پارچ یا لیوان‌های مورد نظر بریزید و حلقه‌های خیار و آویشن را به آن اضافه کنید و برای چند ساعت در یخچال قرار دهید. نگه داشتن این نوشیدنی در یخچال، باعث می‌شود که نوشیدنی طعم خیار و آویشن را به خود بگیرد.
برای آگاهی از خواص رازیانه، می‌توانید آشتی با طبیعت؛ خواص معجزه آسای رازیانه را بخوانید.
گردآوری: زهرا محمدی
منابع:
1.فرهنگ نام‌های گیاهان داروئی نوشته‌ی م.آزاد بخت.
2. گیاهان داروئی، جلد دوم نوشته‌ی ع.زرگری.
3. whfoods
4. kraftrecipes
5. فرهنگ نام‌های گیاهان ایرانُ نوشته‌ی ولی‌الله مظفریان