باربی شو تا دوستت شوم

به گزارش خبرنگار مهر، در سال1959 زنی به‌نام روث هندلر، به دلیل علاقه دخترش به عروسک‌های کاغذی تصمیم به ساخت عروسکی می‌کند که نام‌اش را «باربی» می‌گذارد. او زمانی‌که بازی کردن دخترش با عروسک‌ها را زیرنظر می‌گیرد درمی‌یابد که دختر کوچک‌اش همانند بزرگ‌ترها با شخصیت‌های عروسکی رفتار می‌کند و با آنها در تعامل و ارتباط است. در ذهن روث هندلر، ساخت عروسک‌های «باربی» شکل می‌گیرد اول نام او را «لی‌لی» می‌گذارد و در نهایت اسم آن را به «باربی» مخفف اسم دخترش «باربارا» تغییر می‌دهد.

پس از ساخت «باربی»، مدل‌های گوناگونی از لباس رنگارنگ، لوازم شخصی لوکس و شخصیت‌های دلخواه کودکان در کنار «باربی» عرضه شد تا شرکت تولیدکنندگان «باربی» به همگان بگوید این عروسک کارکردی مهمی دارد و تنها برای بازی کردن صرف و سرگرمی نیست. از شکل و شمایل عروسک هم معلوم است که او چهره‌ای کودکانه ندارد بلکه دختری 20 ساله است که قواعد و فرهنگ خاصی را می‌خواهد به کودکان و نوجوانان انتقال دهد.

در سایت انگلیسی «women-s»، «آنی آکام» محقق و منتقد عروسک‌ها «باربی» سوالی را مطرح کرده است که «چرا دختران با عروسک‌های غیرواقعی و کج‌ومعوج سرگرم می‌شوند؟» او در این‌باره می‌نویسد: «زمانی‌که عروسک «باربی» در قرن بیست‌ویکم همه‌گیر شد، قرار بود عروسک بی‌ضرر «باربی» تاثیر خوبی بر روی کودکان داشته باشد و با لوازم جانبی متنوع همراه با دوستان‌اش، کودکان را سرگرم کنند. در حالی‌که سندرم عروسک «باربی» به وجود آمد و با گذشت مدتی از تولید آن به نماد طرفداری از حقوق زنان تبدیل شد و بعدها به مشاجره تبدیل شد. سندرم «باربی» فقط برای جوانان و افراد بالغ نیست بلکه تمام دختران جهان در معرض این بیماری هستند.

«باربی» شو تا دوستت شوم

حال این سوال پیش می‌آید که این سندرم «باربی» چگونه همه‌گیر شد، «دختران مبتلا به این بیماری با خطرهای نامرئی عروسک‌های «باربی» روبه‌رو هستند اما نسبت به این مسئله گارد می‌گیرند همچنین عروسک‌هایی با کش‌وقوس‌هایی شبیه به «باربی» تصویری را در ذهن دختران می‌سازند که همانند «باربی» است. سندرم عروسک «باربی» در این است که پدیده وسواسی را در دختران زنده می‌کند تا برای دستیابی به اندامی باریک همانند «باربی» بکوشند؛ یعنی ظاهری غیرطبیعی، ناسالم و غیرواقعی. زمانی که اندام برای دختران مهم می‌شود؛ عزت نفس‌شان پایین می‎آید، عادت به خوردن غذاهای ناسالم پیدا می‌کنند، خودشان را با هدف کاهش وزن رنج می‌دهند و این موضوعات را در جامعه ترویج می‌دهند.»

اعتیاد به اندام «باربی»

آکام همچنین می‌نویسد: «دختران در راستای اینکه می‌خواهند خود را شبیه به عروسک‌های «باربی» کنند تمام تصوراتشان را برای به‌دست آوردن بدنی به آن شکل از دست می‌دهند و برایشان غیرممکن می‌شود تا بدنی با اعضای «باربی» داشته باشند این سندرم مربوط به بی‌دی‌دی است که به نوعی اختلال فکری به شمار می‌رود و فرد در تغییر دادن ظاهر خود اعتیاد پیدا می‌کند و احساس کمبود شدید دارند. عروسک «باربی» با دور کمر 45 سانتی‌متر، قد 175 سانتی‌متر و وزن 50 کیلوگرم تا چه اندازه می‌تواند واقعی باشد؟ برای کودکان و نوجوانان به نظر می‌رسد که «باربی» اندام خوبی دارد زیرا لاغر با انحناهای زیبا و لبخندی که بیشتر از هزاران گوهر می‌ارزد، است اما در اصل او اسباب‌بازی بیش نیست. کارشناسان در این زمینه معتقدند اگر «باربی» واقعی بود حتی قادر به ایستادن بر روی پاهایش نبود، حالا دختران چگونه برایشان باورپذیر است که نتوانند بر روی پاهایشان بایستند.

سندرم «باربی» چگونه روی دختران تاثیر می‌گذارد؟ آیا شرکت «باربی» راهکارهایی برای بازداشتن دختران از گسترش عادت‌های ناسالم، انجام می‌دهند؟ آنی آکام می‌نویسد: «یکی از اولین و بارزترین علامت‌های سندرم «باربی»، سوء‌تغذیه است. بیشتر دخترانی که دچار سوء‌تغذیه می‌شوند بین 12 تا 35 سال دارند؛ و این نشان دهنده این است که سندرم «باربی» از نوجوانی تا بزرگسالی، دختران را تهدید می‌کند. این عروسک در سال 1965 معرفی شد. 110 پوند وزن داشت و یک دفترچه سبک همراهش بود. چگونه می‌شود بدنی به زیباییِ «باربی» داشت؟ چگونه می‌شود موهایی بلند و بور داشت؟ اکنون دختران دچار وسواس فکری برای به دست آوردن بدنی شبیه به باربی شده‌اند و فراموش کردن این برایشان دشوار است. تقریبا تمام دختران آمریکایی یک عروسک «باربی» برای خودشان دارند. سندرم «باربی» در سنین کم شروع به ریشه دواندن در دختران جوان می‌کنند و بعد ها تاثیرات مرگ‌باری را نشان می‌دهد. بازی کردن با عروسک‌ها تبدیل به یک مشغله فکری برای شبیه شدن به عروسک شده است و زمانی که از بدن خود ناراضی هستند، عادات ناسالم پدیدار می‌شوند.»

چه کسی می‌تواند جای «باربی» را برای کودکان پُر کند

این منتقد درباره رژیم‌های غیرعادی و تاثیرمستقیم بر رشد کودکان و نوجوانان بیان می‌کند: «رژیم‌های متعدد باعث افسردگی در آن‌ها می‌شود و با توجه به آزمایش‌ها می‌توان فهمید که درمان این سندرم واقعا سخت است. از فروش محصولات «باربی» در چند سال گذشته به دلیل اندام عجیب و غریب‌اش جلوگیری به عمل آمد و این اسباب‌بازی بین عروسک‌های دوست داشتنی تبدیل به یک خاطره شد. ولی بعدا این شرکت با عروسک‌هایی جدید اما با مشخصاتی شبیه به «باربی» اصلی شروع به کار کرد. اگر چه این چیزها نمی‌توانند به سرعت سندرم «باربی» را درمان کنند اما قدمی برای کاهش ترویج این بیماری هستند.

افرادی که سندرم باربی روی آن‌ها تاثیر بسیار زیادی داشته، در رسانه برجسته شدند. دختران زیادی به عمل جراحی روی آوردند تا بدن خود را شبیه به بدن باربی کنند. «مدل و بازیگر اوکراینی، «والریا لاکیانووا»، یکی از معروفترین افرادی است که خود را شبیه به عروسک باربی کرده است. او فالوورهای زیادی پس از به اشتراک گذاشتن تصاویر خودش در فضای مجازی جذب کرد. او ابتدا ادعا می‌کرد که تصاویر خودش را با فتوشاپ ویرایش می‌کند تا شبیه به عروسک‌های «باربی» شود اما در حقیقت او با آرایش و استفاده از لنزهای چشم این کار را می‌کرد.

این بازیگر اوکراینی درباره اندام خودش گفته است، عمل جراحی و پروتز، تنها جراحی پلاستیکی بوده که انجام داده و باقی اعضای بدنش را با ورزش‌های روزمره خوش‌فرم نگه داشته است. او همچنین ادعا کرده است که تعدادی از دنده‌هایش را از بدن خارج کرده تا اندازه دور کمرش را کوچکتر شود.

افرادی که خودشان را به شبیه به «باربی» کردند، کم نیستند یکی دیگر از این افراد، «سارا بورگ» است که نه تنها خودش شبیه به «باربی» شده است بلکه دختران‌اش را هم مجبور کرده تا تمریناتی را انجام دهند و در آینده شبیه به عروسک «باربی» شوند. او حتی برخی از اعضای بدن دختران‌اش را با هزینه ای بیشتر از 20.000 دلار بیمه کرده است. «سارا بورگ» در سن 15 سالگی رکورد دار جوان ترین فردی بود که بیشترین عمل بوتاکس را داشته است.

در کنار «باربی» عروسک «کِن» هم برای پسران مُد شده است

سندرم عروسک «باربی» نه تنها روی دختران تاثیر گذاشته است، بلکه پسران هم در خطرند. عروسک «کِن» که در نقش پسر ظاهر شده است ظاهری زیبا، آراسته و جذاب دارد که هر پسری دوست دارد همانند او باشد. «به عنوان «عروسک کِن» زنده می توان به «رادریگو» اشاره کرد. این فرد بیشتر از 373.000 پوند برای جراحی پلاستیک هزینه کرده است که بیشتر از 10 عمل جراحی بینی، عمل جراحی کوچک کردن ران، پیوند زدن قفسه سینه سیلیکنی، جراحی عضله‌های شکم و کاشت مو داشته است. در کل، 51 عمل پلاستیک و 103 عمل آرایشی داشته است. از عروسک «کِن» زنده دیگر، «جاستین جدلیکا» است او علاوه بر عمل جراحی بینی، عمل پیوند قفسه سینه، عمل پیوند کتف، عمل پیوند عضله بازو، عمل افزایش گونه و 190 عمل آرایشی دیگر داشته است اللبته عمل‌های جراحی دیگری نیز انجام داده که شماها نمی‌دانید.»

چیزی که ما همیشه باید در ذهن خود داشته باشیم این است که آدم‌ها واقعی هستند و زندگی آنان باید با اعضای بدنشان واقعی باشند. باید به این حقیقت پی ببریم که عروسک‌های «باربی» فقط اسباب‌بازی هستند. انسان‌ها برای داشتن این اندام‌ها که ساخته دست بشر است، طراحی نشده‌اند باید صورت واقعی و سالم خود را قدر بدانیم و اجازه ندهیم سندرم «باربی» مغز همگان را شست‌وشو دهد.

مترجم: محمدحسین سهرابی