شعیب بهمن کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد پیشبرد سیاست اقتصاد مقاومتی در قالب دیپلماسی اقتصادی از سوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: با توجه به اینکه تمامی امکانات در حوزه سیاست خارجی در اختیار دستگاه دیپلماسی کشور قرار دارد، باید گفت وزارت خارجه می تواند تسهیل کننده اصلی اقتصاد خارجی کشور به حساب بیاید، کما اینکه در سایر کشورها هم چنین اتفاقی در جریان است.
وی تصریح کرد: نکته مهمی که اینجا باید مدنظر قرار بگیرد، این است که وزارت امور خارجه صرفا تسهیل‌گر توسعه روابط خارجی در حوزه بخش های دولتی نیست، بلکه این کار را می تواند برای بخش خصوصی هم انجام دهد. به طور مثال در مسائل و مشکلات تعرفه ای، مالی و بانکی، صدور روادید و تبادلات بانکی دو طرف که وجود دارد بخش خصوصی قطعا نمی تواند این مسائل را با طرف های خارجی مذاکره داشته باشد. بنابراین این وظیفه بر عهده وزارت خارجه است تا با توجه به امکانات و ظرفیت هایی که در اختیار دارد، بتواند مشکلات بخش خصوصی را جهت تعامل بهتر با طرف های خارجی حل و فصل کند.
بهمن خاطرنشان کرد: به طور مثال دولت ترکیه در تمامی سفرهایی که مقامات عالی رتبه آن کشور به دیگر مناطق جهان دارد، هیئتی گسترده از تجار و بازرگانان بخش خصوصی ترکیه به همراه آن مقام سفر می کنند که این اتفاق باید در حوزه دیپلماسی ما نیز رخ بدهد. چرا که بازرگانان بخش خصوصی می توانند به واسطه حمایت دولتی فعالیت های تجاری خود را گسترش دهند.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه متأسفانه تاکنون ایران موفق نشده از دستاوردهای سیاسی خود در کشورهای مختلف به نفع اقتصاد کشور بهره برداری کند، تصریح کرد: این مسئله نشان می دهد ما در حوزه دیپلماسی اقتصادی بسیار ضعیف عمل کرده ایم و نیاز به کار و تلاش و برنامه‌ریزی بهتری وجود دارد.
وی افزود: پیش روی اجرای دیپلماسی اقتصادی، چالش ها و مشکلاتی هم وجود دارد و بخش مهمی از این مشکلات هم به تحریم هایی باز می‌گردد که در شرایط فعلی، آمریکایی ها می خواهند به صورت یک جانبه علیه ایران وضع کنند که طبیعی است با وضع این تحریم ها، محدودیت‌هایی در حوزه روابط خارجی به خصوص روابط اقتصادی ما با کشورهای مختلف ایجاد می شود.
بهمن گفت: در کنار این مسئله، موضوع مهمتر، چالشی است که در داخل وجود دارد و آن اینکه اساسا تفکر اقتصادی در حوزه سیاست خارجی ایران بسیار کمرنگ است و نهادهایی که باید این موضوع را پیش ببرند، بیشتر درگیر امورات سیاسی هستند.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه سفارتخانه های ما عمدتاً جنبه منفعلانه و واکنش‌گرایانه ای دارند و عملکرد مناسبی در حوزه برقراری تعاملات اقتصادی نداشته اند، خاطرنشان کرد: این جای تأسف دارد که سفرا و سفارتخانه های ما با وجود تمام ظرفیت ها و توانایی هایی که وجود دارد، نتوانسته اند به نحو مطلوب از روابط سیاسی میان ایران با کشورهای مختلف به نفع اقتصاد کشور و افزایش تعاملات تجاری با آنها استفاده ای داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: به رغم تمام مشکلاتی که به واسطه اعمال تحریم ها علیه ایران در فضای بین المللی وجود دارد، اما مهمترین چالش و مشکل پیش روی پیشبرد دیپلماسی اقتصادی، فقدان تفکر اقتصادی در دستگاه سیاست خارجی است و از طرفی فقدان عملگرایی در حوزه دیپلماسی، که این دو در کنار هم منجر به این شده است که ما نتوانیم دیپلماسی فعال و مناسبی را در جهان ارائه کنیم.
