خبرگزاری مهر، گروه استان ها - فاطمه کازرونی: مشکلات نقره‌کاران اصفهانی مربوط به امروز و دیروز نیست، شاید شرایط سخت اقتصادی این روزها کار را بیش از گذشته برای این هنر اصیل اصفهان سخت کرده باشد اما مشکلات این هنر از سال‌ها پیش آغاز شد جایی که هر ارگان و نهادی این رشته از صنایع‌دستی اصفهان را متعلق به خود برشمرد و بدین ترتیب زمانی که زنجیره‌های اتحاد این صنعت کهن اصفهانی از هم گسیخت مشکلات قطره قطره بر سر هنرمندان نقره‌کار اصفهان جاری شد.
سایه تهدیدی به نام مهاجرت بر سر صنعت نقره‌کاری اصفهان
امروز شهری که روزی بیشترین هنرمندان نقره‌کار را در خود جای داده بود به دلیل عدم حمایت‌های قانونی و مالیاتی تنها یک‌هفتم از این هنرمندان را پذیراست، هنرمندانی که با پیشنهادهای وسوسه برانگیزی که به واقع حق آنها پس از این همه سال فعالیت است گاه مهاجرت را بر بی وفایی مسئولان ترجیح می‌دهند.
بسیاری از قوانین صادراتی کشور ما به روز نیست و این امر مشکلاتی را برای هنرمندان صنایع‌دستی رقم زده است، بانک مرکزی باید قانون برون‌سپاری را اصلاح کند تا خروج نقره خام دارای قید و شرطی نباشد و نقره خام وارداتی نیز تعرفه نداشته باشد
در این ارتباط یکی از فعالان حوزه تولیدات نقره با اشاره به دعوت دیگر کشورها از هنرمندان نقره‌کار و قول حمایت از آنها در گفت‌وگو با مهر، اظهار داشت: امروز فعالیت در عرصه این هنر برای ما سخت شده است و وجود این شرایط موجب شد تا برخی دوستان من در این رشته در دیگر کشورها به شکل مستقیم به تولید صنایع‌دستی بپردازند تا محدودیت‌های صادراتی، مالیاتی و قوانین سخت‌گیرانه‌ای مانند ضرورت برون‌سپاری بانکی برای صادرات را پشت سر بگذارند.
پیشنهاداتی که از چین، ترکیه و تایلند به سمت هنرمندان اصفهانی سرازیر می‌شود
محراب نادعلیان با اشاره به اینکه دیگر هنرمندان نقره‌کار نیز از ترکیه، چین، تایلند و دیگر کشورها همواره پیشنهاداتی دریافت می‌کنند، ابراز داشت: تسهیلاتی که مسئولان مدعی آن هستند یعنی قانون حمل راحت پنج کیلو نقره به شکل مسافرتی و بدون عوارض، هیچ نفعی برای ما ندارد چراکه بسیاری از اقلام صنایع‌دستی مانند محصولات، وزنی بسیار بالا دارد که برای ما صادرات آنها به صرفه نیست.
هنرمندانی که کار در خارج از کشور را به مسافرکشی ترجیح دادند
این هنرمند نقره‌کار تصریح کرد: این شرایط موجب شده تا کسب درآمد هنرمندان نقره‌کار در کشور ما بسیار سخت باشد، گرچه آنها در خارج از کشور نیز باید سختی دوری از خانواده خود را تحمل کنند اما دوری از هنر نیز برای آنها سخت است و بر این اساس کار در خارج از کشور را به کارکردن در شغل مسافرکشی ترجیح دادند.
مهاجرت هنرمندان نقره‌کاران به دلیل نبود حمایت‌های قانونی موضوعی است که رئیس اتحادیه صنایع‌دستی اصفهان مدت‌هاست در جلسه با مسئولان آن را مطرح می‌کند و با جدیت پیگیر رفع این مشکلات است، موضوعی که شاید به دلیل داشتن جنبه ملی و بدون توجه به اینکه بیشترین هنرمندان نقره‌کار کشور در اصفهان فعالیت دارند، کمتر مورد توجه مسئولان قرار گرفته است و باید بر اساس این ظرفیت، اصلاحات قانونی انجام شود.
قوانین دست و پاگیر صادراتی و مهاجرت هنرمندان اصفهانی
عباس شیردل رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان د ر این ارتباط در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: تعداد زیادی از هنرمندان نقره‌کار به دلیل قوانین دست و پاگیر صادراتی در کشورهای دیگر مانند ترکیه، چین، هند و غیره اقدام به برپایی کارگاه صنایع‌دستی مرتبط کرده و محصولات خود را در این کشورها به فروش می‌رسانند.
وی با بیان اینکه نقره‌کاران دارای محدودیت‌های صادراتی به میزان خاص در سال هستند، ابراز داشت: همچنین بر اساس قوانین هر هنرمند نقره‌کار باید به همان میزان صادرات نقره، در امر واردات نیز فعالیت داشته باشد و برای الزام به این امر پیش از صادرات باید تعهدی در قالب برون‌سپاری‌های بانکی امضاء و عوارض پرداخت کند.
بسیاری از قوانین صادراتی کشور ما به روز نیست
وی با بیان اینکه، بسیاری از قوانین صادراتی کشور ما به روز نیست و این امر مشکلاتی را برای هنرمندان صنایع‌دستی رقم زده است، گفت: بانک مرکزی باید قانون برون‌سپاری را اصلاح کند تا خروج نقره خام دارای قید و شرطی نباشد و نقره خام وارداتی نیز تعرفه نداشته باشد، با این شرایط یقین بدانید هنرمندان مهاجر به وطن خود بازمی‌گردند.
کشورهایی مانند چین، ترکیه، پاکستان و غیره قوانین دست و پاگیر را از اقتصاد خود حذف کرده‌اند و هنرمندان به راحتی در زمینه هنری فعالیت دارند، در واقع دولت این کشورها خود واردات را به میزان صادرات برعهده گرفته و تعرفه‌های ورود نقره نیز حذف شده است
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان تصریح کرد: ما به هنرمندانی که به دلیل مشکلات سخت معیشتی مجبور به خروج از کشور شدند به واقع حق می‌دهیم چراکه آنها ابتدا به مشاغلی دیگر روی آوردند اما در نهایت دوری از هنر را تاب نیاوردند و مجبور به مهاجرت شدند.
مسئولان میراث اعتقادی بر مهاجرت هنرمندان ندارند
نکته جالب اینکه به رغم تایید مسئولان اتحادیه و هنرمندان نقره‌کار هنوز مسئولان میراث اصفهان این امر را نمی‌پذیرند و معتقد هستند مهاجرت به ترکیه صحت ندارد.
در این ارتباط معاون صنایع‌دستی میراث فرهنگی استان اصفهان، در گفت‌وگو با مهر گفت: هنرمندانی داریم که آثار شاخص خود را در کشورهای دیگر اخذ سفارش می‌کند اما بیشتر فعالیت خود را در اصفهان انجام می‌دهد.
جعفرِ جعفر صالحی افزود: بخش زیادی از هنرمندان ما در داخل ایران فعالیت دارند و تا جایی که اطلاع داریم تنها یک نفر در کشور همسایه به امر نقره‌کاری مبادرت می‌ورزد که کاملاً از فعالیت وی اطلاع داریم و کارهای او با برند ایرانی تولید می‌شود
اما رئیس اتحادیه صنایع‌دستی اصفهان همچنان بر این امر پافشاری دارد که در مهاجرت هنرمندان بحث یک یا دو هنرمند مطرح نیست و در این راستا مدارکی نیز دارد.
شیردل با تاکید بر این نکته که ما نیز ادعا نداریم که هنرمندان ما اقدام به آموزش این هنر به ترک‌ها کرده‌اند، اظهار داشت: این افراد بسیار انسان‌های شریفی هستند و تنها به دلیل مشکلات مختلف کسب درآمد و عدم امکان صادرات محصولات خود در ترکیه کارگاه زده‌اند تا به مسافران و مردم به شکل مستقیم صنایع‌دستی را به فروش برسانند.
وی تصریح کرد: من به تازگی سفری به ترکیه داشتم و حتی از کارگاه‌های مذکور عکس و فیلم گرفته‌ام، بر این اساس اگر برخی مسئولان این امر را کتمان می‌کنند، کاری اشتباه است.
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی اصفهان با بیان اینکه دو سال پیش نیز در سفر به تایلند فیلمی از تولیدکنندگان ایرانی زیورآلات نقره گرفتم، افزود: هنرمندان ایرانی زیادی نیز با وجود این مشکلات به چین رفته‌اند.
دعوت دیگر کشورها از هنرمندان نقره‌کار اصفهانی با وعده ویزای سریع
وی اضافه کرد: چه سندی از این بالاتر که حتی برای خود من پیشنهاد سفر به کانادا آمده و برای اکثر هنرمندان نیز این دعوت‌نامه‌ها با وعده صدور سریع ویزا صادر شده است.
اینکه کشورهای دیگر با کم کردن مالیات و کمک به واردات نقره خام از هنرمندان نقره‌کاری که هنر دست آنها به پای نقره‌کاری ایران نمی‌رسد حمایت می‌کنند موضوعی است که در سخنان هنرمندان نمود دارد و رئیس اتحادیه صنایع‌دستی نیز آن را تایید می‌کند.
دولت ایران با قرار دادن 9 درصد ارزش افزوده برای نقره خام و دریافت عوارض دیگر از نقره‌کاران موجب شده تا صادرات ما به صفر برسد و درآمد نقره‌کاران از این راه نیز بسیار اندک است
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی استان اصفهان در این زمینه با اشاره به حمایت‌های دولت‌های رقیب کشورمان در زمینه عرضه و تولید صنایع‌دستی و مصنوعات حاصل از نقره ابراز داشت: در این کشورها در بحث صادرات نیز تنها دو و نیم درصد ارزش افزوده بر کالاها منظور می‌شود.
وی ادامه داد: کشورهایی مانند چین، ترکیه، پاکستان و غیره قوانین دست و پاگیر را از اقتصاد خود حذف کرده‌اند و هنرمندان به راحتی در زمینه هنری خود فعالیت دارند.
کاهش مالیاتی که منجر به افزایش صادرات کشورهای رقیب شد
شیردل اضافه کرد: در واقع دولت این کشورها خود واردات این کالا را به میزان صادرات برعهده گرفته و تعرفه‌های ورود نقره نیز حذف شده به نوعی که به گفته کارشناسان این اقدام در رونق صنایع و اشتغال به میزان زیاد تأثیر داشته است.
اما معاون صنایع‌دستی میراث فرهنگی استان اصفهان که معتقد است دولت تسهیلات لازم را برای نقره‌کاران اصفهانی فراهم کرده است، اظهار داشت: دولت در بحث ارزش افزوده وارد عمل شده و آن را از برخی کالاهای صادراتی در راستای حمایت از هنرمندان حذف کرده است.
قوانین سخت‌گیرانه صادراتی، کنترل یا بی نظمی در بازار؟
جعفرصالحی بیان داشت: مطابق قانون جدید خروج یک تا پنج کیلو نقره مجاز است و برای بیش از آن پیمان‌سپاری بانکی در قالب سیاست کلان کشوری به منظور کنترل بازار منظور شده است.
وی اضافه کرد: البته با توجه به حذف ارزش افزوده تنها ارزش مواد اولیه‌ای که از کشور خارج می‌شود در میزان پیمان‌سپاری مورد محاسبه قرار گرفته و برابر آن نیز ماده اولیه می‌توان وارد کرد.
در شرایطی که جعفرصالحی این قوانین را برای کنترل بازار ضروری می‌داند شیردل معتقد به وجود قوانین اما به شکل آسان‌تری است، وی با بیان اینکه قوانین دست و پاگیر به جای کنترل بازار نظم را بر هم می‌زند، اظهار داشت: زمانی که صادرات صنایع‌دستی افزایش پیدا می‌کند به یقین درآمدی نیز برای دولت در پی خواهد داشت.
گمرک جهت حمایت از تولید داخلی و صادرات، رویه ورود موقت را دارد بدین ترتیب که در صورت واردات شمش نقره به منظور صادرات، به جای 9 درصد ارزش افزوده به همان میزان ضمانت‌نامه بانکی معتبر مدت‌دار از هنرمندان این عرصه دریافت می کند
وی افزود: به این نکته دقت کنید که دولت ترکیه همانند کشور ما به منابعی مانند نفت، گاز پتروشیمی دسترسی ندارد و درآمد خود را از صادرات صنایع‌دستی تامین می‌کند و در همین راستا با قرار دادن دو و نیم درصد ارزش افزوده بر روی کالاهای صادراتی خود موجب افزایش صادرات و ورود میلیون‌ها دلار ارز به کشورش شده است.
صادرات صفر و درآمد اندک، حال و هوای این روزهای صنعت نقره اصفهان
رئیس اتحادیه صنایع‌دستی ادامه داد: این در حالی است که دولت ایران با قرار دادن 9 درصد ارزش افزوده برای نقره خام و دریافت عوارض دیگر از نقره‌کاران موجب شده تا صادرات ما به صفر برسد و درآمد نقره‌کاران از این راه نیز بسیار اندک است و این موضوعی است که می‌توانید از گمرک نیز سوال کنید.
تمام نقره مورد نیاز هنرمندان اصفهانی به شکل قاچاق تامین می‌شود
وی ادامه داد: ما در اصفهان 10 تن در هفته مصرف نقره داریم که همگی به شکل قاچاق وارد می‌شود.
سوال اینجاست که به رغم این همه قول در جلسات مختلف مسئولان، چرا به راستی حمایتی از نقره‌کاران اصفهانی انجام نمی‌شود و سازمان صنعت معدن تجارت در این عرصه فعالیت قابل توجهی ندارد، زمانی که برای دریافت این سوال‌ها به سراغ مدیرکل صنعت، معدن تجارت استان اصفهان، می‌رویم به رغم تماس‌های فراوان کسی جوابگو نیست، دلیل را نمی‌دانیم شاید تذکرهای استاندار اصفهان به کم‌کاری‌های این نهاد استانی در چند زمینه مختلف در این امر بی تاثیر نباشد.
مهر تایید غیرمستقیم گمرک، بر مشکلات هنرمندان نقره‌کار
با توجه به مشکلات گمرگی هنرمندان نقره‌کار سعی می‌کنیم جواب سال‌های بی‌جواب را حداقل از گمرک دریافت کنیم، مدیرکل گمرک استان اصفهان با این پیشنهاد که اتحادیه مربوطه از مجلس شورای اسلامی خواستار ایجاد تسهیلات برای نقره‌کاران اصفهانی شود، به نوعی مشکلات نقره‌کاران اصفهانی را تایید می‌کند.
اسدالله احمدی ونهری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با توجه به مشکلات هنرمندان نقره‌کار در زمینه تعرفه واردات نقره خام اظهار داشت: تغییر در میزان دریافت ارزش افزوده و عوارض شهرداری نیاز به تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان دارد چراکه گمرک تنها مجری اجرای قوانین تصویب‌نامه‌ها و بخشنامه‌های مصوب است.
امکان ارائه ضمانت‌نامه بانکی معتبر به جای ارزش افزوده 9 درصدی
مدیرکل گمرک استان اصفهان در ارتباط با تسهیلاتی که در راستای حمایت از این هنرمندان، گفت: گمرک جهت حمایت از تولید داخلی و صادرات، رویه ورود موقت را دارد بدین ترتیب که در صورت واردات شمش نقره به منظور صادرات، به جای 9 درصد ارزش افزوده به همان میزان ضمانت‌نامه بانکی معتبر مدت‌دار از هنرمندان این عرصه دریافت و پس از صادرات مصنوع نقره، ضمانت‌نامه به آنها مسترد می‌شود.
ضرورت مکاتبه با نمایندگان مجلس در راستای تسهیل قوانین
احمدی در ارتباط با امکان اصلاحات قانونی برای تسهیل کار هنرمندان نقره‌کار اصفهانی، ابراز داشت: با توجه به اینکه بیشترین میزان تولید نقره در کشور توسط هنرمندان اصفهانی صورت می‌پذیرد پیشنهاد می‌کنیم اتحادیه مربوطه با مکاتبه با نمایندگان مجلس خواستار تسهیل بیشتر قوانین در این خصوص شوند.
مراقب باشیم صنعت نقره اصفهان به کام و نام دیگر کشورها نشود
صحبت‌های هنرمندان نقره‌کار اصفهانی نشان می‌دهد که به واقع سنگ‌اندازی‌های قانونی توان رقابت را از نقره‌کاران ایرانی در برابر چین و ترکیه سلب کرده است، شاید مسئولان ملی باید کمی دیدگاه تجاری خود را در ارتباط با این هنر کنار بگذارند تا با اصلاح قوانینی که قدرت رقابت با قوانین کشورهای همسایه را ندارد، روزی این هنر اصیل ایرانی اسلامی را همانند بسیاری از دانشمندان و شاعران خود به نام و کام دیگر کشورها نبینیم.
