زگیل تناسلی یک بیماری شایع ویروسی است که در لایه بیرونی دستگاه تناسلی مردان یا زنان ایجاد می شود. در این مطلب با راه های تشخیص زگیل تناسی و درمان آن آشنا می شوید.
راه های تشخیص زگیل تناسلی
زگیل تناسلی یکی از بیماری های شایع ویروسی می باشد که در لایه بیرونی دستگاه تناسلی مردان و زنان ایجاد می شود. این عفونت شایع مقاربتی از طریق ویروسی به اسم پاپیلومای انسانی یا HPV منتقل می شود.
زگیل تناسلی انواع مختلفی دارد و تقریبا همه افرادی که رابطه جنسی فعالی دارند حداقل یک بار به این ویروس میتلا می شوند. این ویروس روی ناحیه تناسلی تاثیر گذاشته و شبیه توده های کوچک به رنگ پوست ایجاد می شود.
در این مطلب با راه های تشخیص زگیل تناسلی و درمان آن آشنا می شوید. همچنین پیشنهاد می شود برای اطلاع از خطرات زگیل تناسلی و راه های انتقال زگیل تناسلی از این مطالب نیز بازدید نمایید.
زگیل تناسلی چگونه شناسایی می شود؟
تشخیص این بیماری توسط پزشک متخصص با معاینه جسمی اولیه و انجام یک سری آزمایشات امکان پذیر است. در مواردی که معاینه کافی نباشد یا زگیل با چشم غیر مسلح قابل رویت نبود همچنین احتمال سرطانی شدن زگیل ها هست پزشک نمونه برداری را تجویز می کند
بیمار با مراجعه به پزشک و پیروی از دستورات و درمان های تجویز شده می تواند بهبود یابد. این عارضه در بیرونی ترین لایه دستگاه تناسلی مردان و زنان رخ می دهد. معمولا پزشک با معاینه جسمی زگیل ها را تشخیص می دهد.
گاهی نیز نمونه کوچکی از بافت ناحیه مدنظر برداشت شده تا در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گیرد. به این روش بیوپسی زگیل تناسلی اطلاق می شود. خانم ها لازم است به طور منظم تست پاپ اسمیر انجام دهند زیرا این تست کمک می کند کوچک ترین تغییر در دهانه رحم در اثر زگیل های تناسلی مشخص شود.
ضمنا با این تست، نشانه های اولیه سرطان دهانه رحم هم قابل تشخیص است. آزمایش بعدی برای این کار آزمایش اچ پی وی می باشد. فقط چند سویه ویروس زگیل تناسلی سرطانی می شوند. اکثر اوقات تست اچ پی وی برای خانم های بالای 30 سال انجام می شود و برای خانم های با سن کمتر مناسب نیست زیرا در افراد کمتر از سی سال ویروس خودبخود درمان می شود.
در ادامه راه های شناسایی زگیل تناسلی ارائه می شود.
آزمایش خون
معمولا آزمایش خون یا ادرار برای شناسایی ویروس عامل زگیل تناسلی تجویز نمی شود و بهترین راه شناسایی زگیل تناسلی، معاینه ناحیه تناسلی است. آزمایش سرولوژی جهت یافتن وجود آنتی بادی ها علیه زگیل تناسلی صورت می گیرد.
اگر آزمایش زگیل تناسلی نشانگر وجود آنتی بادی های مربوط به زگیل تناسلی بود، نشان دهنده وجود عفونت فعلی یا قبلی با زگیل تناسلی است. در آزمایش آنتی ژن، آنتی ژن های مربوط به زگیل تناسلی در نمونه خون شناسایی شده که نشانگر وجود عفونت با زگیل تناسلی می باشد.
اسید استیک
اگر زگیل ها با چشم و معاینه عادی قابل مشاهده نباشند تست دیگری که زگیل تناسلی را مشخص می کند اسید استیک است. در آن محلول سرکه روی نواحی تناسلی مبتلا به زگیل استفاده شده تا رنگ آن سفید شود.
در این روش گاز بهداشتی آغشته به اسید استیک 3-5 درصد را روی زخم های مشکوک ناحیه تناسلی و نواحی مقعدی به مدت 5-10 دقیقه قرار می دهند.
بیوپسی و نمونه برداری
در مواردی که شناسایی زگیل تناسلی با معاینه اولیه امکان پذیر نبود، زگیل مسطح و قابل رویت با چشم نیست. یا احتمال سرطانی بودن زگیل ها باشد. بیوپسی و نمونه برداری از بافت زخم ها تجویز می شود.
بیوپسی و نمونه برداری زگیل تناسلی بایستی توسط متخصص و در محیط پزشکی صورت گیرد. نمونه کوچکی از بافت مشکوک به عفونت برداشت شده و به آزمایشگاه جهت بررسی ارسال می شود تا احتمال سرطانی یا خوش خیم بودن ضایعات مشخص گردد.
تست پاپ اسمیر
آزمایش پاپ اسمیر برای خانم ها الزامی است و باید به طور منظم صورت گیرد تا کوچک ترین تغییر در دهانه رحم و واژن مشخص گردد. این تست برای غربالگری سرطان دهانه رحم و عفونت های ویروس زگیل تناسلی تجویز می شود که با چشم قابل رویت نیستند.
اگرچه نتایج آزمایش مذکور در مواردی نشانگر وجود اچ پی وی است ولی آزمایش تخصصی برای شناسایی زگیل تناسلی محسوب نمی شود.
آزمایش بر پایه DNA
این آزمایش معمولا در طول تست پاپ اسمیر انجام می شود. هدف اصلی آن جمع آوری سلول های نواحی مشکوک به عفونت می باشد. نمونه های جمع آوری شده جهت بررسی و آنالیز به آزمایشگا ارسال می شوند.
پزشک ارولوژیست با مشاهده زگیل ها می تواند شناسایی کند از کدام نوع می باشند. با این وجود برخی مواقع برای تایید نهایی آزمایش اچ پی وی لازم است موارد زیر بررسی گردد:
- معاینه لگنی: ممکن است به منظور بررسی تغییرات دهانه رحم ناشی از زگیل تناسلی آزمایش پاپ اسمیر به عنوان قسمتی از معاینه لگنی صورت گیرد. ضمنا اگر تست پاپ اسمیر مثبت شد بیوپسی واژن و دهانه رحم تجویز می شود.
- معاینه مقعد: پزشک توسط دستگاه آندوسکوپ درون مقعد بیمار را برای یافتن زگیل تناسلی مورد بررسی قرار می دهد.
- آزمایش خون: برای شناسایی قطعی زگیل تناسلی در بیمار از روش مولکولی هم استفاده می شود که دقت زیادی دارد.
علائم زگیل تناسلی
اگر ویروس اچ پی وی یا ویروس تناسلی در بدن فرد مبتلا وجود داشته باشد علائم و نشانه ها ممکن است یک هفته یا چند ماه بعد بروز یابد. زگیل تناسلی معمولا فاقد درد هستند ولی گاهی با علائم زیر همراه می باشند:
- احساس سوزش
- درد و ناراحتی
- خونریزی خفیف
- ایجاد رطوبت در ناحیه زگیل
- خارش ناحیه تناسلی
راه های درمان زگیل تناسلی
زگیل تناسلی معمولا در افراد کمتر از 30 سال ممکن است خود به خود از بین برود. زیرا سیستم ایمنی می تواند با عفونتی که سبب بروز این بیماری شده مقابله کند. ولی اگر زگیل ها بزرگتر شده و تکثیر یابند یا ناراحتی شدید ایجاد کنند درمان الزامی است.
درمان زگیل تناسلی می تواند از پخش شدن عفونت جلوگیری کند. راه های مختلفی برای رفع ضایعات پوستی عفونی وجود دارد. از جمله:
- انجماد: حذف زگیل های تناسلی با سرما درمانی توسط نیتروژن مایع و روش انجماد
- کوتر الکتریکی: سوزاندن زگیل ها با جریان الکتریکی
- برش الکتروسرجری حلقه ای: برداشتن زگیل ها از روی دهانه رحم به روش LEEP توسط حلقه سیمی و بار الکتریکی آن
- درمان با لیزر: از بین بردن و قطع جریان خون رگ های خونی ریز درون زگیل تناسلی با لیزر زگیل تناسلی
درمان دارویی: محلول یا کرم شیمیایی (مثل پماد آلدارا) برای قطع جریان خون زیر زگیل ها (انواع مختلف این پمادها باید تحت نظر پزشک تجویز شوند)، محلول اسیدی اسید سالیسیلیک(TCA) و ژل پودوفیلاکس مناسب برای زگیل های روی پوست هستند.
