به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری دومین جایزه پژوهش سال سینمای ایران صبح امروز 14 مهرماه با حضور محمود اربابی رییس شورای سیاستگذاری و احمد ضابطی جهرمی دبیر دومین دوره جایزه برگزار شد.
اربابی در ابتدای این نشست ضمن اشاره به فرآیند شکل گیری جایزه پژوهش سال سینمای ایران گفت: فکر برگزاری این جایزه به سال 95 بازمی گردد. زمانی که دوستان ما به این نتیجه رسیدند در کنار همه فعالیت هایی که سینمای ایران در چهار دهه گذشته داشته، به نظر می رسید برگزاری یک جایزه پژوهشی مورد غفلت قرار گرفته است به خصوص که آموزش و پژوهش در هر حوزه به خصوص سینما اهمیت بسیار بالایی دارد.
وی ادامه داد: از همین منظر برگزاری این جایزه در سال گذشته اتفاق مبارکی بود که بسیاری از دانشجویان، اساتید و پژوهشگران هم با آن همراه شدند و این نقطه عطفی در زمینه پژوهش سینمایی در ایران بود.
سینما بدون پشتوانه پژوهشی ضعیف می‌شود
در ادامه ضابطی جهرمی به بیان مقدمه ای در زمینه اهمیت پژوهش در سینما پرداخت و گفت: برای سینمای ایران زحمت بسیاری کشیده شده است. اساسا سینما هنر پرزحمتی است و هر کشوری در این زمینه توفیق و آوازه ای داشته باشد نشان دهنده ترقی و پیشرفت آن است به این معنی که هنرهای دیگر را داشته که حالا سینما را به دست آورده است.
اربابی: سازمان سینمایی اگر برای پژوهش‌های سینمایی هزینه می‌کند و زمینه برگزاری این جایزه را فراهم کرده است حتما به دنبال بهره‌برداری از آن هم هست. اینکه در عمل این اتفاق می‌افتد یا خیر بحث دیگری استوی افزود: خوشبختانه سینمای ما چند دهه ای است که شهرت جهانی پیدا کرده و شایسته این شهرت است. به این سینما احترام می گذاریم و به آن توجه نشان می دهیم؛ سینمایی که توانسته برخی ویژگی های یک «سینمای ملی» را احراز کند.
ضابطی جهرمی با اشاره به توفیقات سینمای ایران ادامه داد: سینما هنری است که در سی تا چهل سال گذشته به عنوان هنر اول خود، آن را می شناسیم. مطرح ترین هنر ایرانی در دهه های اخیر، سینما بوده است و وقتی منابع و مقالات خارجی درباره سینمای ایران را می خوانیم نمی توانیم این اعتبار جهانی را تحسین نکنیم. این اعتبار نیازمند مراقبت است.
وی افزود: اگر سینمایی پشتوانه تئوریک نداشته باشد سینمای ضعیفی می شود. هر کشوری که سینمای معتبر و ماندگار در تاریخ داشته قطعا پشتوانه پژوهشی قوی داشته است. این اتفاق در سطح بین‌المللی برای سینمای ایران افتاده اما در داخل چه باید کرد. آیا صرف پژوهش های خارجی درباره سینمای ایران کفایت می کند. ما خودمان چه باید بکنیم.
دبیر دومین جایزه پژوهشی سینمای ایران متذکر شد: من دانش آموخته دوره ای هستم که مربوط به دهه 40 و 50 ایران بود. در آن سال ها ما در دانشگاه اجازه نداشتیم درباره سینمای ایران صحبت کنیم. صحبت کردن درباره سینمای ایران با تحقیر همراه می شد. همیشه با فاصله و احتیاط درباره سینمای خودمان صحبت می کردیم آن هم در دانشکده هنرهای دراماتیک که آموزش سینما می داد. اتفاقا در این فضاها سخت گیری بیشتری بود که بگویند اساسا ایران سینما ندارد.
سینمای ایران از جدایی سینماگران و پژوهشگران آسیب دید
وی ادامه داد: آن زمان فیلمفارسی اصطلاحی تحقیرآمیز بود. در آن دوره هیچ پایان نامه ای درباره سینمای ایران نبود که این مساله باعث یک جدایی میان سینماگران و پژوهشگران شده بود. این جدایی و شکاف بسیار به سینمای ایران آسیب رساند. برخی آرزوی مطالعه روی سینمای ایران را داشتند اما اجازه نمی‌دادند.
ضابطی جهرمی تاکید کرد: خوشبختانه امروز شرایط تغییر کرده است. اگر مروری بر پایان‌نامه‌های دانشجویی داشته باشید متوجه سهم بالای پژوهش‌های مرتبط با سینمای ایران می‌شوید. هم در داخل و هم در خارج دانشجویان بسیاری درباره سینمای ما می نویسند.
وی ادامه داد: نظریه پردازی و نقدنویسی کمک می کند سینمای ایران با سرعت بیشتری به نقطه ای که لیاقت آن را دارد برسد. ما توفیقات امروز را با زحمت به دست آورده ایم پس نباید از آن غافل شویم.
در ادامه پوستر دومین جایزه پژوهش سال سینمای ایران با همراهی مدیر مدرسه ملی سینما و خسرو دهقان منتقد و عضو شورای سیاست گذاری جایزه رونمایی شد.
پس از رونمایی از پوستر ضابطی جهرمی در پاسخ به سوالی درباره فرآیند پذیرش پژوهش ها گفت: طبق فراخوان در دوره دوم آثاری پذیرفته می شوند که در قالب علمی و پژوهشی باشند و موضوع آنها مختص سینمای ایران باشد. آثاری که حتی به لحاظ علمی دارای ارزش باشند اما ارتباط مستقیم با مسایل سینمای ایران نداشته باشند در اولویت نیستند. منظور از سینمای ایران هم جامع محصولات است و مختص به سینمای اکران نمی شود.
پذیرش آزمایشی «فیلم-مقاله»
وی افزود: جشنواره هیات علمی دارد و مقالاتی که به تشخیص این هیات ساختار و قالب پژوهشی و علمی نداشته باشند به مرحله داوری نهایی نخواهد رفت. امسال بخشی را به درخواست بنده اضافه کردیم که به صورت جنبی در قالب «فیلم-مقاله» یا «فیلم-کتاب» پذیرفته می شوند. این بخش به صورت آزمایشی در این دوره برگزار می‌شود.
دبیر دومین جایزه پژوهش سال سینمای ایران یادآور شد: در این دوره پژوهش های خارجی که به زبان انگلیسی درباره سینمای ایران باشند هم می توانند در بخش بین المللی حضور داشته باشند و رقابت کنند.
در ادامه محمود اربابی درباره دستاوردهای دوره نخست این رویداد توضیح داد: تمرکز بر فعالیت های پژوهشی یکی از دستاوردهای دوره اول بود که سبب شد ما امروز درک بهتری از وضعیت فعالیت های پژوهشی در سینمای ایران داشته باشیم. مهمترین دستاورد این رویداد همچنان هم اطلاع از دستاوردهای پژوهشی کشور است که می تواند مورد استفاده سینماگران و سیاست گذاران سینما قرار بگیرد.
وی تاکید کرد: مهمترین جایی که باید از این پژوهش ها بهره برداری شود، مرحله سیاستگذاری در سینما است که سازمان سینمایی یکی از مهمترین مراکز آن است. سرفصل‌های فراخوان هم نشان می دهد که چه اولویت‌هایی را در زمینه حل مسایل سینمای امروز مدنظر داشته‌ایم.
اربابی متذکر شد: سازمان سینمایی اگر برای پژوهش‌های سینمایی هزینه می‌کند و زمینه برگزاری این جایزه را فراهم کرده است حتما به دنبال بهره‌برداری از آن هم هست. اینکه در عمل این اتفاق می‌افتد یا خیر بحث دیگری است.
وی همچنین درباره سازوکار دسترسی و بهره مندی از پژوهش های برتر در این رویداد بیان کرد: معاونت توسعه فناوری سازمان سینمایی در سال گذشته سایت اطلاعات تخصصی سینمای ایران را راه اندازی کرد که کلیه پژوهش های سینمای ایران اعم از آثار برتر این جایزه از طریق آن قابل شناسایی و معرفی است. صاحب پژوهش، پژوهش گر است و سازوکار بهره برداری از این پژوهش ها نیز بر مبنای رعایت حقوق صاحب اثر طراحی شده است.
خسرو دهقان نیز در بخش پایانی این نشست در سخنانی کوتاه گفت: سینمای ایران در وجوه مختلف خود امروز تبدیل به اقیانوسی وسیع شده است؛ اقیانوسی که البته با شرمندگی باید بگوییم عمق بسیار کمی دارد و وقتی به آن قدم می گذاریم متوجه عمق اندک آن می‌شویم. پژوهش کمک می‌کند که این اقیانوس عمق بیشتری پیدا کند و جایزه پژوهش سال سینمای ایران هم با همین هدف عمق‌بخشی برگزار می‌شود.
