کارخانه سیمان مازندران که سال گذشته جایزه صنعت سبز را از وزیر صنعت و رئیس محیطزیست دریافت کرد، جنگلهای هیرکانی را تهدید میکند.
به گزارش به نقل از همشهری ،روز گذشته تصویری ماهوارهای از نابودی بخشی از جنگلهای مازندران بهدلیل فعالیت کارخانه سیمان مازندران، در فضای مجازی منتشر شد؛ تصویری که نشان میداد بخشی وسیعی از عرصههای جنگلی، کاملا پاکتراشی و به زمینی بدون درخت تبدیل شده است. کارخانه سیمان مازندران آنگونه که در سایت رسمی این شرکت عنوان شده، اول آذرماه سال1351 در شهرستان نکا و در روستای قریهآبلو احداث شده است؛ مکانی که از یکسو کنار عرصه جنگلی و از سوی دیگر در نزدیکی رودخانه واقع شده است. کارشناسان محیطزیست و منابع طبیعی معتقدند که اعطای مجوز این کارخانه در آن زمان، با توجه به موقعیت جغرافیایی و بر اساس نوع فعالیت، نادرست بوده و فعالیت آن اثرات مخربی بر محیطزیست گذاشته است.
کارخانه سیمان مازندران 46سال قبل فعالیت خود را در محدوده شهرستان نکا آغاز کرد؛ کارخانه وسیعی که به گفته افشین ابوطالبی، فعال محیطزیست و مدرس دانشگاه در حوزه محیطزیست، در تناژ بالا فعالیت کرده و البته فشار بالایی به طبیعت وارد میکند. این کارخانه سال گذشته و در آخرین روزهای بهمنماه96، جایزه صنعت سبز را نیز از محمد شریعتمداری، وزیر سابق وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کسب کرد. ابوطالبی در گفتوگو با همشهری ضمن اظهار تأسف از اعطای این جایزه به کارخانه سیمان مازندران، میگوید: «چنین فعالیتهایی باید با ارائه گزارشهای ارزیابی اثرات زیستمحیطی همراه باشد. موضوع فیلترینگ در این نوع فعالیتها بررسی شود و توسعه آنها نیز معقولانه صورت گیرد. تا زمانی که گزارشهای ارزیابی زیستمحیطی این کارخانهها بررسی نشود، نمیتوان در مورد آنها نظر داد.» او البته میافزاید: «بهنظرم این کارخانه تاکنون گزارشی در این خصوص ارائه نکرده باشد.»
شکایت اهالی از گرد و غبار
آلودگی ایجادشده و شکایت روستاییان محدوده، موضوعی است که مهدی کشاورزیان، رئیس اداره محیطزیست شهرستان نکا نیز در گفتوگو با همشهری به آن اشاره کرده و میگوید: «تا مدتی قبل به حدی مشکل ایجاد شده بود که اهالی روستای چالهپل، شکایت داشتند اما با نصب فیلتر کاهشدهنده آلودگی هوا این مشکل برطرف شده است.» او البته بر تصفیه سیستم فاضلاب نیز که توسط این کارخانه اعمال شده اشاره میکند. ظاهرا همین مسائل منجر به کسب جایزه صنعت سبز در سال گذشته شده است. اما کشاورزیان هم که عکس منتشرشده در کانالهای خبری را مشاهده کرده میافزاید: «همین امروز نامهای برای سازمان صنعت و معدن و تجارت و اداره منابع طبیعی برای استعلام ارسال کردم تا آخرین مجوزهای دادهشده از طرف آنها را براساس قانون صیانت از جنگلهای شمال بررسی کنم تا چنانچه قطع درخت رخ داده باشد، مجوزها را ابطال کنیم.» او همچنین میگوید: «اگر پروانه بهرهبرداری این کارخانه در یک مرحله تمام شده باشد و در زمان قانون صیانت از جنگلها دوباره آن را تمدید کرده باشند، این عملشان مغایر با قانون صیانت از جنگلهاست؛ به این شرط که درخت جنگلی قطع شده باشد.»
واگذاری 100هکتار عرصه جنگلی در دهه50
عکس ماهوارهای انتشار یافته و حتی عکسی که از نمای کلی محدوده در سایت این کارخانه منتشر شده نشان میدهد این کارخانه در مجاورت عرصه جنگلی احداث شده است. با وجود این، مدیرکل منابع طبیعی مازندران محدوده ساری، به همشهری میگوید: سالهای سال است این کارخانه از محدودهای برداشت میکند که در آن جنگلی وجود ندارد که بخواهند درختی قطع کنند. سیدمحسن موسوی میافزاید: «امکان ندارد کارخانه سیمان بخواهد جنگل را قطع کند و من مدیرکل این سیستم ندانم. اصلا چنین چیزی امکانپذیر نیست. به هر حال من باید اطلاعات بیشتری کسب کنم. عکس شاید متعلق به منطقه دیگری باشد.» او با تأکید بر اینکه کارخانه سیمان مازندران «هیچ مشکلی نداشته و تا به حال تخلفی نداشته که جنگل را نابود کند و تاکنون چنین اطلاعاتی دست ما نرسیده است»، به کارخانه سیمان کیاسر، دیگر کارخانه فعال در حوزه مدیریتی خود اشاره کرده و میگوید: «ما خودمان به کارخانه سیمان کیاسر، عرصه منابع ملی میدهیم. گاهی یکسری درختچههایی هست که اصلا جنگل نیست. این طبیعی است؛ به هر حال شرکتی که دارد کار میکند و هزار تا دوهزار شاغل دارد، نمیتوانیم فردا تعطیلش کنیم. این کارخانه از اول مطالعات اکتشافاتش را انجام داد و محلش را مشخص کرد، سپس کارخانه مستقر شد.»
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نکا نیز با اشاره به قرار گرفتن کارخانه سیمان مازندران در کنار محدوده جنگلی به همشهری میگوید: این عرصه جنگلی به مساحت 100هکتار در سال54 به این کارخانه واگذار شده است و آنها نیز براساس همان میزان عرصه واگذاریشده بهرهبرداری انجام میدهند. اسدالله احمدی با اشاره به اینکه وقتی عرصهای واگذار شود نمیتوان در آن دخالت کرد، میافزاید: شواهد نشان میدهد مشکل محیطزیستی وجود ندارد. او در پاسخ به این سؤال که اگر هماکنون در همین محدوده کارخانه سیمان دیگری بخواهد فعالیت کند با آن موافقت میشود یا خیر میگوید: من در این حیطه اختیاری ندارم. هرگونه واگذاری عرصه در حیطه اختیارات اداره کل است و من فقط از نظر کارشناسی میگویم که باید مسائل زیستمحیطی رعایت شود. ما مخالف طرحهای عمرانی نیستیم اما باید پسوند حفاظت از محیطزیست داشته باشد که قانونگذار در برنامه ششم هم آن را دیده و موضوع ارزیابی زیستمحیطی در اولویت اجرا باید باشد. او البته میافزاید: هماکنون اینکه بخواهد در داخل جنگل عرصه واگذار شود، ممنوع است .
گردو غبار، درختان را تهدید میکند
عملیات احیا و بازسازی منطقه، یکی از اقداماتی است که فعالیتهای معدنی موظف به انجام آن هستند و این موضوع در قراردادهای اولیه آنها نیز عنوان میشود؛ یعنی میزان خسارت و صدماتی که فعالیتهای واحد صنعتی بر محیطزیست وارد آورده، باید توسط همان واحد صنعتی، جبران شود. قدرتالله ایاز، مدیر سابق محیط طبیعی حفاظت محیطزیست مازندران و مدرس دانشگاه درخصوص فعالیت این کارخانه سیمان در مجاورت جنگل به همشهری میگوید: «باید اکنون به قرارداد واگذاری نگاه کرد و دید که آیا بر چنین موضوعی تأکید شده است یا نه.گرچه برخی شواهد و گزارشها نشاندهنده کاشت نهال و ایجاد فضای سبز توسط کارخانه سیمان در همان محدوده است، اما اگر سیستم فیلتراسیون کارخانه بهخوبی عمل نکند، ذرات گردوغبار منتشر شده در هوا، روی همان نهالهای تازه نیز اثر سوء گذاشته و اجازه رشد درست را ب