به گزارش ایسنا، مراسم پایانی بیست و پنجمین جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی با حضور افرادی همچون حمیدرضا طیبی رییس جهاد دانشگاهی، علی مطهری، نایبرییس مجلس شورای اسلامی، محسن جوادی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیکنام حسینیپور مدیرعامل خانه کتاب، رضا داوری اردکانی، استاد فلسفه و... در تالار فردوسی دانشگاه تهران برگزار شد.
حمیدرضا طیبی، رئیس جهاد دانشگاهی، در این مراسم اظهار کرد: جهاد دانشگاهی یکی از عوامل پیشرفت جامعه را توسعه فرهنگی و توسعه علمی میداند. ما به عنوان یکی از مولدهای انقلاب اسلامی میخواستیم این الگوسازی را انجام دهیم. جهاد دانشگاهی یکی از اقداماتی که انجام داده پرداختن به چاپ کتاب و صنعت نشر بوده، زیرا ما نیاز داشتیم دانستههای استادان به صورت مکتوب منتشر شود و محققان نیز تحقیقات خود را به صورت مستند منتشر کنند. ابتدا کار را با انتشارات جهاد دانشگاهی شروع کردیم.
او افزود: ما دو جشنواره را در حوزه نوشتن برگزار میکنیم. جشنواره ملی پایاننامه دانشجویی که دانشجویان را تشویق کنیم کار علمی خود را به صورت دقیقتر بنویسند و جشنواره کتاب سال دانشجویی. این کار را انجام میدهیم تا دانشجویان در مسیر نوشتن حرکت کنند و به مسائل و مشکلات کشور نیز در نوشتن توجه داشته باشند.
رییس جهاد دانشگاهی در ادامه با بیان این که ما استراتژی توسعه صنعتی نداریم، گفت: ما باید اولویتهایمان را برای توسعه مشخص کنیم. اگر اولویتهای ما مشخص باشند استادان و دانشجویان را در این زمینه راهنمایی میکنند. این کار باید در کشور ما صورت بگیرد. یکی از مشکلات ما این است که به بحث جدید در علم توجهی نداریم. بسیاری از دانشجویان مقالات خود را در ISI منتشر میکنند که خارجیها از آن استفاده میکنند، اما ما نمیتوانیم از آن بهرهای ببریم؛ بنابراین از قافله علم دنیا عقب ماندهایم. ما معتقدیم میتوانیم در حوزه علوم و فناوری فاصلهمان را با کشورهای توسعهیافته کم کنیم. در کشور هند کمیتهای تشکیل دادهاند که هند چگونه به کشور پیشرفته تبدیل شود. همین حرفهای ما را در آن کمیته زدند. باید با استفاده از علم فاصلهمان را با کشورهای پیشرفته کاهش دهیم. مراکزی همچون جهاد دانشگاهی میتوانند مسائل روز و فناوری را حل کنند. البته این کار نیاز به اراده و برنامهریزی دارد. ما اراده را در مسئولان میبینیم، بنابراین به برنامه و اجرای خوب نیاز داریم.
طیبی در پایان با بیان این که دعواهای بین گروههای سیاسی در کشور ما را به خود مشغول کرده است، بیان کرد: باید این مسائل حل شود. یکی از مشکلات دیگر ما کار نیابتی است. ما جنگ نیابتی را شنیده بودیم، اما در حال حاضر در عرصه علم کار نیابتی شکل گرفته است. کسانی میآیند برای دیگران رساله و کتاب مینویسند. ما در جلو دانشگاه تهران و در خیابان انقلاب هر روز با این مساله مواجه هستیم که 60 نفر پلاکارد به دست گرفتهاند که ما پایاننامه مینویسیم. این اتفاق در حوزه فناوری رخ داده است که به نظر وجهه خوبی ندارد. شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبهای را برای برخورد با آنها تنظیم کرده بود، اما اتفاقی در این زمینه رخ نداد. باید شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه بازبینی انجام دهد و مجلس شورای اسلامی نیز به این مساله توجه داشته باشد. این موضوع به کسانی که کار شایسته انجام میدهند ضربه وارد میکند. باید به این موضوع توجه شود، زیرا آینده علم در خطر است.
در این مراسم عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی، نیز اظهار کرد: یکی از فعالیتهای جهاد دانشگاهی پرداختن به کتاب و نشر است و جهاد دانشگاهی با این رویکرد با فاصله کمی از هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران این مراسم را برگزار کرده است. اکنون در مراسم اختتامیه بیست و پنجمین دوره این جشنواره قرار داریم. این جشنواره از نظر کمی و کیفی در طی سالهای گذشته رشد داشته است و به خاطر حمایت از دانشجویان برای تالیف کتابها برگزار میشود. امیدواریم با راهاندازی کانون نویسندگان ادوار مختلف جشنواره کتاب سال دانشجویی ارتباط را بین نویسندگان داشته باشیم. با توجه به اهمیت ترجمه طی سالهای گذشته به این موضوع نیز پرداختهایم و در این مراسم نیز از برخی آثار در حوزه ترجمه تجلیل میشود.
همچنین حجتالاسلام والمسلمین رستمی، رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، گفت: این جشنواره به صورت علمی و حکمی به کتاب نگاه میکند که این موضوع به این جشنواره فخر و ارزش میدهد. ما باید منتظر آثار و تاثیرات مثبت این جشنواره باشیم.
او با اشاره به چند روایت از پیامبر اکرم (ص)، بیان کرد: این جشنواره با عنوان دانشجویی به نماد و تابلو فعالیتهای عرصه علمی و نگارشی در این فضا تبدیل شده است. رویکردهایی که این جشنواره داشته ترویج نگارش میانرشتهای و توجه به مسائل کشور و دعوت دانشجویان برای دست به قلم شدن درباره موضوعاتی است که جامعه ما با آنها مواجه است.
نماینده مقام معظم رهبری در دانشگاهها با اشاره به اینکه میزان سرانه مطالعه در کشور ما اندک است، گفت: باید برای ترویج کتاب و کتابخوانی اندیشید و یکی از جلوههای این موضوع برگزاری جشنواره اینچنینی برای معرفی مولفان است. یکی از وظایف مربوط به دانشگاهها ترویج کتاب و کتابخوانی است. نهادهای دانشگاهی و تشکلهای آنها باید به این موضوع توجه داشته باشند. یکی دیگر از مسائلی که باید مورد توجه همه واقع شود، آفتهای فضای مجازی است که مطالعه پراکنده و غیرعمیق را دامنگیر جامعه ما کرده است. آنچه جلو این آفت را میگیرد موضوع مطالعه و کتابخوانی است. جشنواره کتاب سال دانشجویی به این موضوع رونق میبخشد. آرزو داریم در جامعه ما کتابخوانی به یک ارزش و کممطالعه بودن به ضدارزش تبدیل شود.
در ادامه این مراسم عادل تقوی، رییس سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، با تبریک ایام ماه ربیعالاول و هفته "کتاب" گزارشی از فرایند بیست و پنجمین جشنواره کتاب سال دانشجویی ارائه کرد و گفت: این جشنواره با شعار "25 سال نشر دانایی و ربع قرن با دانشجو" کار خود را از پانزدهم فروردینماه آغاز کرد. در مجموع 631 اثر به دبیر خانه ارسال شد که طی چهار مرحله داوری شدند و در نهایت 9 اثر برگزیده و 18 اثر شایسته تقدیر شناخته شدند. بیشترین فراوانی را در حوزه علوم انسانی داشتیم. 66 درصد آثار به صورت تالیفی و 34 درصد به صورت ترجمه بوده است. طی ادوار گذشته ما از تالیف به سمت ترجمه حرکت کردهایم که این موضوع نکاتی را به ما یادآور میشود.
به گفته او، 74 درصد از شرکتکنندگان در این جشنواره آقا و 26 درصد از شرکتکنندگان خانم بودند.
سپس کلیپی از رضا داوری اردکانی، استاد فلسفه، برای حاضران پخش شد و با حضور محسن جوادی، حمیدرضا طیبی و حجتالاسلام والمسلمین رستمی از این استاد فلسفه به عنوان استاد خادم کتاب تجلیل شد. این تجلیل با برخاستن حاضران و تشویق ممتد آنها همراه بود.
رضا داوری اردکانی در این مراسم گفت: لطفی که به من داشتید، لطف به کتاب و دانشجوست. من یک دانشجوی سادهام. دانشجویی که پیر شدهام. من یک آدم معمولی هستم. این جا محل زندگی من است و بیش از 50 سال را در اینجا به سر بردهام. من اینجا خودم را خادم کتاب نمیدانم، اما از اینکه من را به این عنوان مفتخر کردید تشکر میکنم و میتوانم به آن بنازم. اینجا جایی است که خادمان کتاب بسیاری داشته است که من در مقابل آنها چیزی نیستم.
او در ادامه خاطرنشان کرد: من کتاب را دوست داشتم و نوشتن را با نقد کتاب شروع کردم. کتابی از ابراهیم خواجه نوری میخواندم که فصلی درباره مدرس داشت و تصویر درخشانی از مدرس داده بود. این موضوع به حدود 70 سال قبل مربوط است و بعد از آن نیز نقد کتاب را رها نکردم اما متاسفانه نقد کتاب در روزگار من رونقی ندارد. گاهی احساس میکنم در این سالهایی که با کتاب آشنا شدهام نقد کتاب در کشور من مورد توجه نبوده است.
داوری اردکانی تاکید کرد: خواندن کتاب وظیفه دانشجویی است و من وظیفه دانشجوییام را انجام دادهام. دلم میخواست یک ساعت و نیم از خاطرات کتابخوانی صحبت کنم. من معلم و دانشجویی ساده هستم و اگر زنده باشم باز هم میخواهم کتاب بخوانم، اما حالا خواندن و نوشتن برایم بسیار دشوار شده است.
همچنین در ادامه مراسم کلیپی از فعالیتهای اسماعیل آذرینژاد در عرصه ترویج کتابخوانی برای حاضران پخش شد. سپس با حضور محسن جوادی، حمیدرضا طیبی، علی مطهری و حجتالاسلام والمسلمین رستمی از او به عنوان خادم کتاب تقدیر شد.
اسماعیل آذرینژاد در سخنانی گفت: من در قم درس خواندهام، در دانشگاه درس خواندهام و در دانشگاه تدریس کردهام. احساس کردم که محرومیت در شهر ما زیاد است و باور داشتم با کتاب و دانش میتوان این محرومیت را از بین برد. در شش سال گذشته به 76 روستا به صورت مداوم سر زدهام و هر روز کودکان یک ساعت کتابخوانی میکنند. در چند سال گذشته با کمک کودکان، مدارس را رنگ زدیم و در انتخاب کتابها این گونه عمل نکردهام که فقط کتابهای مذهبی خوانده شود. چند معیار را در نظر داشتم؛ پرورش فکر و احساسات کودکان و اینکه مهارت های زندگی را یاد بگیرم. شعارم این بوده است اگر بهترین کتاب در تهران منتشر شود یک ماه بعد باید در کهگیلویه و بویراحمد خوانده شود.
در ادامه مراسم علی مطهری، نایبرییس مجلس شورای اسلامی، با ابراز خرسندی از این که در جمع دانشجویان و استادان حضور دارد، درباره جشنواره کتاب سال دانشجویی، اظهار کرد: این جشنواره ابتکار بسیار خوبی بوده است که اقدام شده و تا به امروز ادامه داشته است. باید از برگزار کنندگان این جشنواره تقدیر کنیم. این مطلب نشان میدهد علیرغم پیدا شدن تشکلهای جدید و تبلیغات وسایل آموزشی چیزی جای کتاب را نمیگیرد و کتاب هم چنان جایگاه خود را حفظ کرده است. این جشنواره مهمترین کاری که انجام میدهد کشف استعدادهاست. در واقع با برگزار کردن این مسابقه استعدادهای مختلف کشف میشوند. استعدادیابی در دنیا بسیار مهم است و فرق کشورهای پیشرفته و عقبمانده در مساله نیروی انسانی است. در کشورهای پیشرفته نیروهای انسانی ساخته میشوند و استعدادهایشان شکوفا میشود و افراد به متخصص تبدیل میشوند ، اما در کشورهای توسعهنیافته انسان به صورت خام باقی میماند. یکی از مسائل مهم، مساله تعلیم و تربیت انسانهاست. ما باید به تقویت عقل و استعدادهای انسانها توجه داشته باشیم و قوه تفکر و ابتکار آنها را تقویت کنیم. استادان نباید ذهن دانشجویان را به مثابه انباری بدانند که کالاها را در آن بریزند. آنها باید قدرت تشخیص، تفکر و ابداع دانشجویان را تقویت کنند. جشنواره کتاب سال دانشجویی در این مسیر گام برمیدارد.
او با بیان حدیثی از امام علی (ع) گفت: ما دو گونه علم داریم؛ علم مطبوع و علم مسموع. علمی که از درون انسان زاییده میشود و علمی که از بیرون گرفته میشود. اگر علم مطبوع نباشد، علم فراگرفته از بیرون فواید زیادی نخواهد داشت. داشتن سواد غیر از مساله متفکر بودن است؛ چه بسا افراد بیسوادی هستند که آدمهای متفکریاند و افراد باسوادی هستند که فکر نمیکنند و حرفهای سخیفی میزنند. شهید مطهری میفرمود ملاک برای علم، زیاد استاد دیدن نیست. کسانی که زیاد استاد میبینند متفکر نمیشوند. اگر فردی 10 سال نزد استادی تعلیم ببیند و 15 سال در نزد استادی دیگر، فرصتی ندارد که بر روی فرآوردههایش تفکر داشته باشد، بنابراین به آدم برجستهای تبدیل نمیشود.
نایبرییس مجلس شورای اسلامی در ادامه بیان کرد: فرق تربیت و صنعت در تقویت قوه تعقل و ابتکار است. در صنعت اشیا را ناقص میکنیم تا چیزی بسازیم، اما در تربیت اینطور نیست، بلکه استعداد موجود در شیء را رشد میدهیم و زمینه رشد استعدادهای آن را نیز فراهم میکنیم. مانند باغبانی که گیاه را رشد میدهد انسان هم همینطور است و استعدادهای فطری دارد، مانند میل به حقیقتجویی، زیبایی، قوه ابداع و ابتکار و اخلاق.
مطهری خاطرنشان کرد: آنچه از این جشنواره برداشت کردم این است که این جشنواره به دنبال شناسایی و معرفی استعدادهای برتر است؛ کاری که در کشورهای خارجی انجام میشود. البته آنها در دوران دبیرستان این کار را انجام میدهند و این طور نیست که دانشآموزان تحت تاثیر عوامل اجتماعی رشته خود را انتخاب کنند.
او در ادامه خاطراتی از دوران کودکی و خاطراتی از شهید مطهری تعریف کرد و گفت: نقطه ضعف ما در دانشگاه و در میان دانشآموزان خط آنهاست. دانشجویان هم خوشخط نیستند و هم نوشتن را به درستی بلد نیستند؛ به صورتی که نمیتوانند یک نامه را به صورت درست بنویسند.
مطهری با اشاره به بخشهای مختلف جشنواره کتاب سال دانشجویی، نسبت به استفاده از کلمات انگلیسی در محاورهها و گفتوگوهای میان افراد انتقاد کرد و گفت: من نقدی به این موضوع ندارم که در بحثهای تخصصی از کلمات خارجی استفاده کنیم، اما در محاوره نباید از کلمات انگلیسی استفاده کنیم و یا با حروف انگلیسی کلمات فارسی را بنویسیم. ما سرنوشت کشور ترکیه را دیدهایم. آنها به خاطر خیانتی که اعراب به عثمانیها کردند از اعراب فاصله گرفتند و خطشان را نیز تغییر دادند و به انگلیسی نوشتند؛ به همین دلیل رابطهشان با اسلام و فرهنگ اسلامی قطع شد. در حال حاضر دارند کم کم به فرهنگ اسلامی بازمیگردند و ما باید از این موضوع عبرت بگیریم.
اجرای استندآپ کمدی توسط ابوطالب حسینی بخش دیگری از این مراسم بود. همچنین از برگزیدگان و شایستگان تقدیر بیست و پنجمین جشنواره کتاب سال دانشجویی با حضور محسن جوادی، حمیدرضا طیبی و علی مطهری تجلیل شد.
***
برگزیدگان و شایستگان تقدیر کتاب سال دانشجویی در شش گروه اصلی(علوم پایه، علوم کشاورزی و منابع طبیعی، گروه هنر و معماری، گروه فنی و مهندسی، گروه علوم پزشکی و دامپزشکی و گروه علوم انسانی)، بخش ویژه، بخش جنبی، ناشر برتر، مولف پرکار، مولف جوان و استاد خادم کتاب به این شرح معرفی شدند:
برگزیدگان:
ادبیات: «بطالنامه: حماسه جعفربن حسین ملقب به سید بطال غازی» نوشته میلاد جعفرپور
روانشناسی: «مداخلات و طرحهای درمانی برای افسردگی و اختلالهای اضطرابی» نوشته مسعود چینیفروشان
دین: «موسوعه الاحادیث الفقهیه هند المذاهب الاسلامیه؛ مدارک فقه اهل السنه علی نهج وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه» از سیدمحمدحسن حکیم
هنر:«سینماتوگرافی و ویدیوگرافی؛ مدیریت فیلمبرداری و تصویربرداری» از علیرضا اکبرپور
گروه پزشکی: «بافتشناسی جان کوئیرا2016» از فاطمه صباغ زیارانی و فاطمه مغنی/ «اصول ژنتیک پزشکی امری» از لیلا یوسفیان و حسن وحیدنژاد
کشاورزی و منابع طبیعی: «سیروپهای گلوکزی؛ تکنولوژی و کاربردها» ترجمه فلورا فرخی
فنی و مهندسی: «مشخصهیابی نانوساختارها» از طاهر رحیمی اقدام
علوم انسانی-اسلامی: «نظریه امید: راهکارهای ایجاد امید در اسلام و روانشناسی مثبتنگر» از زهرا محققیان
شایستگان تقدیر بخش اصلی
حقوق:«نظام حقوقی حاکم بر انتخابات»(جلد نخست؛ نظامهای انتخاباتی» از مصطفی منصوریان
علوم اجتماعی: «نوروز در دو سوی آستارارود» از آرمین حیدریان
ادبیات:«لطایف المعنوی من حقایق المثنوی» از بهزاد برهان
روانشناسی و علوم تربیتی: «درمان شناختی-رفتاری متمرکز بر اندیشناکی» از الهامه اشتاد
فلسفه: «سرشت اخلاقی معرفت» از غلامحسین جوادپور/ «راهنمای خواندن بنیانگذاری مابعدالطبیعه اخلاق کانت» از سیدعلی تقوی نسب
دین: اسلام نصگرا؛ تاریخ و عقاید اخباریان شیعه» از سیدمهدی طباطبایی و ابراهیم سلیمی نوه
مدیریت، حسابداری، اقتصاد: « بازخوانی پرونده ایجابی عملکرد انقلاب اسلامی؛ عملکرد اقتصادی از سال 57 تا 95» از علی عرب صالحی و امین حصاری
معماری: «مبانی مسکن پایدار» از هانی منصور نژاد/«تجهیز مجدد میراث صنعتی؛ راهنمای TICCIH برای حفاظت از میراث صنعتی» از سارا تیمورتاش
بخش هنر: «الوان الصور؛ رسالهای در فن مصوری و نسخهپردازی» از محمدحسین سلیمانی
دامپزشکی: «واکسیناسیون ماهی» از زهرا طولابی دزفولی
پزشکی: «جنینشناسی انسانی لارسن» از جمال مجیدپور/ «دندانپزشکی کودک و نوجوان» مک دونالد،2016» ترجمه راضیه جباریان
علوم پایه: «زیستشناسی سلولی و مولکولی 2016» ترجمه داریوش غلامی و زینب امروزی
فنی و مهندسی شاخه عمران:« مهندسی آب و فاضلاب؛ اصول طراحی و کاربرد» از داریوش خانجانی
بخش ویژه: مطالعات میانرشتهای قرآن کریم
«حبههای نقرهفام»/ «درآمدی بر زبانشناسی تطبیقی قرآن و تورات» از حیدر عیوضی
بخش اصلی: فرهنگ عمومی و آسیبهای اجتماعی «مقدمهای بر تجربه فرهنگی عمیق» نوشته عبدالعزیز تاتار
محمدتقدمی صابری نیز به عنوان مولف پرکار معرفی شد.
همچنین مهدی مهدویفر، احمدرضا روزبهی و محمدرضا روزبهی به عنوان مولفان جوان معرفی شدند.
از رضا داوری اردکانی نیز به عنوان استاد خادم کتاب تقدیر شد.