جامعه کارگری با چالش های فراوانی همچون نبود امنیت شغلی، تامین معیشت و عدم وصول مطالبات معوق روبرو است که برای حل هر کدام از آنها باید اقدامات جامع و کارآمدی را به کار بست زیرا به منظور داشتن اقتصادی پویا و توانایی مقابله با بحران ها، نیروی کار کشور باید از جایگاه محکم و باثباتی در حوزه کاری خویش برخوردار باشد.
به گزارش به نقل از ایرنا؛ رویدادهای خبری ماه های اخیر در ایران بیانگر این موضوع است که برخی از کارخانه ها، کارگاه ها و واحدهای صنفی با مشکلات عدیده ای در زمینه پرداخت حقوق و مطالبات کارگران و فعالان این نهادها روبرو هستند و در برخی از موارد چندین ماه از آخرین پرداختی ها به کارگران می گذرد و این در حالی است که با توجه به نوسانات اقتصادی و هزینه های بالای خانوار در سال جاری، این مقوله برای بسیاری از مردم قابل تصور نیست. این عوامل در کنار پیامدهای ناشی از فشار روانیِ مشکلات مالی، کارگران را که طیفی وسیع از اقشار جامعه به شمار می روند، بر آن داشت تا برای بیان مطالبات خود به اعتراض و اعتصاب روی بیاورند.
اعتراض ها و اعتصاب های کارگری که در ماه های مختلف در برخی از شهرها شکل گرفتند تا اینگونه صدای خود را به گوش متولیان امر برسانند، به گونه ای که دیگر نام برخی از نهادهای تولیدی و کارخانه هایی که کارگران آن بر سر پرداخت مطالبات و حقوق خود معترض هستند، برای بسیاری از افراد جامعه آشنا است. به همین علت به برخی از این موارد در پاییز 1397 خورشیدی نگاهی کوتاه داریم.
** مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفتتپه
پیشینه این شرکت به 1340 خورشیدی بازمی گردد اما این نهاد در 1354 خورشیدی به صورت رسمی به ثبت رسید و اینگونه این منطقه از خوزستان به یکی از قطب های اشتغالزایی و صنعت تبدیل شد اما این روزها خبرهای خوشایندی از این شرکت به گوش نمی رسد و کارگران این نهاد قدیمی در گذر از نیم سده فعالیت آن، روزگار خوشی را سپری نمی کنند و باید بستر ایجاد این شرایط را در مدیریت خصوصی این مجتمع از 1394 خورشیدی جست وجو کرد. پیش از آن هفتتپه یک بنگاه دولتی محسوب می شد که زیر نظر وزارت جهاد کشوری بود و به دنبال اعتراض هایی که به دلیل واردات بی رویه شکر در دهه 80 خورشیدی روی داد دولت وقت نظارت بر این مجتمع مهم اقتصادی را به وزارت صنایع و معادن سپرد.
اکنون کارگران نیشکر هفتتپه از 14 آبان 1397 خورشیدی پس از انتشار خبرهایی در ارتباط با متواری یا دستگیر شدن کارفرمای بخش خصوصی این نهاد، مرحله ای تازه از اعتراضات خود را آغاز کردند. کارگرانی که چندین ماه از تاریخ آخرین واریز حقوقشان می گذرد. آنها خواستار «خلع ید بخش خصوصی از مالکیت شرکت، پرداخت حقوق های معوقه و تعیین وضعیت قراردادهای کارگران هستند زیرا به دلیل فساد مالی کارفرمای بخش خصوصی و عدم دریافت حقوق زندگی کارگران به شدت با مشکل روبرو شده است. به همین علت کارگران به غیر از انتقال سهام نیشکر هفتتپه به بخش دولتی این راهحل را هم پیشنهاد کردهاند که شورای کارگری برای خودگردانی کارخانه ایجاد شود. آنها امید دارند تا مقامات مسوول و متولیان امر پاسخگوی مطالبات آنها شوند.
در ادامه اعتراضات در روزهای گذشته جمعی از کارگران مجتمع نیشکر هفت تپه به منظور پیگیری معوقات مزدی و نامشخص بودن وضعیت کارخانه در مقابل ساختمان فرمانداری شوش حضور یافتند و به بیان مشکلات خویش همچون عدم پرداخت حقوق خود و تخلفات اعضای هیات مدیره و سهامداران مجتمع پرداختند.
در این میان «سیدراضی نوری» نماینده مردم شوش در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در زمینه مشکلات کارگران هفت تپه گفته است: به همراه استاندار خوزستان با «فرهاد دژپسند» وزیر اقتصاد و دارایی در تهران دیدار داشتیم و گزارشی از وضعیت شرکت نیشکر هفت تپه به وزیر اقتصاد ارایه شد و وزیر دستور پرداخت مطالبات معوقه مزدی کارگران هفت تپه را صادر کرد. همچنین درخصوص تغییر مالکیت بخش خصوصی مجتمع کشت و صنعت هفته نیز با وی بحث و تبادل نظر شد. همچنین به وزیر پیشنهاد شد تا زمان ساماندهی وضعیت کارخانه، این شرکت به هیات حمایت از صنایع واگذار شود. تمام تلاش ما این است که مطالبات کارگران پرتلاش هفت تپه در اسرع وقت پرداخت شود.
کارگران هفت تپه در ادامه اعتراضات خود در روز جمعه به راهپیمایی به طرف مصلی این شهر پرداختند و مطالبات خویش را به اطلاع نمازگزاران و امام جمعه رساندند. آنان در این روز پیکر این شرکت را در شهر شوش به شکل نمادین تشییع کردند.
همچنین همسران و فرزندان کارگران نیز به همراهی آنان در اعتراضات پرداختند و مقابل فرمانداری شوش تجمع کردند تا نشانگر عمق مشکلات و معضلات آنان باشند. آنها با در دست داشتن پلاکاردهایی به بیان مشکلات خویش به پرداخته اند.
قائم مقام معاونت اقتصادی استانداری خوزستان در گفت وگویی با ایرنا بیان داشت: «دولت در تلاش است تا دو ماه از حقوق عقب افتاده کارگران این شرکت طی هفته جاری پرداخت شود».
در ادامه خبرهای مربوط به مجتمع هفت تپه، غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان از بازداشت چهار تن خبر دارد و گفت که بقیه موارد را بعدتر به صورت رسمی اعلام میشود. کارگران حق دارند، ما هم پیگیر مسایل و مطالبات آنان هستیم و برای حل این موضوع به تهران آمدهام.
کارگران شرکت نیشکر هفتتپه در پانزدهمین روز اعتراضات در شوش راهپیمایی کردند و با حضور در مقابل دادگاه این شهرستان، آزادی بازداشتشدگان را خواستار شدند.
** کارخانه روغن نباتی جهان
کارخانه روغن نباتی جهان در 1334 خورشیدی در تهران به ثبت رسید و 2 سال بعد فعالیت خود را آغاز کرد. این کارخانه در سال های بعد در شهرهای دیگر نیز به کار خود ادامه داد و اینک کارخانه روغن نباتی جهان در استان زنجان در این روزها دگربار پس از اخباری مبنی بر تعطیلی کارخانه و شروع مجدد فعالیت در سال های گذشته باز هم در صدر اخبار رسانه ها دیده می شود. این کارخانه در روزهای پایانی 1395 خورشیدی به دلیل وقوع مشکلاتی در زمینه تامین مواد اولیه تعطیل شد و به همین علت کارگران آن چندین بار در برابر استانداری زنجان تجمع کردند.
اکنون نیز در طول روزهای گذشته شماری از کارگران کارخانه روغن نباتی جهان در اعتراض به معوقات پرداخت نشده و عدم رعایت قانون کار از طرف کارفرما به اعتراض پرداختند.
ابراهیم فتاحی معاون مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری زنجان در این ارتباط به ایرنا گفته است: حدود سه ماه پیش مدیریت کارخانه روغن نباتی جهان به دلیل آنچه بروز کردن خط تولید عنوان شده بود به مدت 10 روز خط تولید را تعطیل کرد اما این موضوع به گفته کارگران این نهاد به حدود 45 روز رسیده است. با پیگیری های صورت گرفته و تشکیل جلسه در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای برطرف شدن مسایل این کارخانه، کارفرما از ابتدای آبان امسال قرارداد جدیدی با کارگران منعقد کرده و متعهد شده است معوقات را در اسرع وقت پرداخت کند ولی دوباره به واسطه بروز مشکلاتی کارگران دست از کار کشیدند.
به گفته کارگران این اعتراض ها به دلیل بیتوجهی کارفرما به پرداخت مطالبات آنان است و اینکه کارگران 10 ماه مطالبات و حقوق عقب افتاده دارند که در ارتباط با سال های گذشته و مشخص نبودن وضعیت تولید در کارخانه است.
** گروه ملی صنعتی فولاد ایران
گروه ملی صنعتی فولاد ایران در 1342 خورشیدی با هدف تولید انواع میلگرد ساده، میلگرد آج دار و نبشی در اهواز ایجاد شد و در سال های بعد فعالیت خود را گسترش داد و در 1388 خورشیدی به بخش خصوصی و به یکی از شرکت های زیرمجموعه امیر منصور آریا واگذار شد اما با دست داشتن آریا در اختلاس سه هزار میلیارد تومانی در 1390 خورشیدی مدیریت آن به به دادگستری رسید و در نهایت در 1395 خورشیدی به بانک ملی واگذار شد.
کارگران گروه ملی صنعتی فولاد ایران نیز در روزهای گذشته در اعتراض به پرداخت نشدن چهار ماه حقوق و احتمال توقف تولید در این نهاد تولیدی در اهواز به اعتصاب پرداختند و در برابر استانداری خوزستان تجمع کردند. کارگران این گروه تولیدی در ماههای اخیر چندین مرتبه در زمینه مشکلات صنفی اعتراض کرده و خواستار تحقق خواستههای صنفی خویش شده اند.
یک کارگر گروه ملی فولاد ایران گفته است: مهمترین خواسته ما فعال سازی کارخانه با ظرفیت تولید کامل آن است. تعطیل شدن کارخانه سبب بیکار شدن چهار هزار کارگرخواهد شد و در نهایت چهار هزار خانوار خوزستانی در این زمینه آسیب خواهند دید.
** حمل و نقل پالایشگاه آبادان
پالایشگاه آبادان در 1291 خورشیدی با 2 هزار و 500 بشکه در روز به عنوان نخستین تصفیه خانه نفت کشور فعالیت خود را آغاز کرد و نقش مهمی در عرصه نفت و پتروشیمی ایران بر عهده دارد. در این میان در ماه جاری برخی از کارگران پیمانکاری بخش حمل و نقل این پالایشگاه به منظور پیگیری وصول مطالبات مزدی خود به تجمع اعتراضی دست زدند.
آنها دلیل عمده این اقدام را بیتوجهی مدیریت پالایشگاه به افزایش دستمزد سال جاری کارگران پیمانکاری بخش حمل ونقل بر پایه مصوبه شورای عالی کار عنوان کردند و گفتند که بخش دیگری از مطالبات مربوط به مزایای مزدی وعده داده شده به حساب کارگران واریز نشده است.
** فرجام سخن
عرصه صنعت و تولید نیازمند پویایی و شکوفایی است تا اینگونه با به حرکت در آمدن چرخه تولید کارخانه ها و نهادهای تولیدی، ناامیدی و استیصال از چهره خسته کارگران رخت بر بندد تا آنها فارغ از نگرانی در زمینه پرداخت مطالبات معوق و حقوق ماهیانه خویش، دغدغه اخراج و تعطیلی واحدهای صنعتی را نداشته و اینگونه بتوانند یاری بخش توسعه اقتصادی کشور باشند. باید دانست در صورتی که برنامه ای جامع و هدفمند برای حل مسایل کارگری اندیشیده نشود، مشکلات این حوزه آنچنان عمیق خواهد شد که پیامدهای اجتناب ناپذیری بر جای خواهد گذاشت زیرا مشکلات مادی و فشارهای روانی ناشی از آن برای هیچ فردی قابل تحمل نیست. پس شایسته است تا با درایت و تدبیر مسیری را پیش روی کارگران قرار داد که حداقل آنان نگران تامین حداقل مایحتاج زندگی خانواده های خویش نباشند. در این میان باید گفت تنها توجه دولت و متولیان امر به حوزه کار و تولید خواهد توانست پایان بخش چالش های بی پایان این حوزه باشد.